Лекция морфология культуры
жүктеу/скачать 6.08 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- С.Хантингтон қазіргі «өркениеттердің қақтығысуы» туралы
| Освальд Шпенглер
(1856-1939) «Закат Европы» («Еуропаның батуы) (1918 -1922) П.А. Сорокиннің мәдени супержүйелер теориясыПитирим Александрович Сорокин (1889–1968) П.А. Сорокин адамзаттың даму тарихында мәдениеттің 3 супержүйелерін атап көрсетті: 1)идеационалдық супержүйе Құдайдың аса сезгіштігі мен аса ақыл-ойы принципіне негізделген. Құдай бірден-бір шындық және құндылық деп танылады Бұл брахмандық Индия; буддизм мәдениеті; ежелгі Қытай мәдениеті (б.з.д.VIII–VI вв.), ортағасырлық мәдениет XII ғ аяғына дейін. 2) идеалистік супержүйе идеационалдық пен сезімдік супержүйелердің арасындағы өтпелі сипатта: оның құндылықтары рухани және материалдық. Бұл XIII–XIV вв. Батыс Еуропаның мәдениеті (ерте еуропалық Қайта Өрлеу), және де б.з.д. V–IV ғғ. грек мәдениеті 3) сезімдік (сенситивтік) супержүйе идеационалдық жүйеге қарама-қарсы сипатта - оның құндлықтары күнделікті, жердегі дүниеде: бұл шындықтағы тіршілік, шын оқиға. Бұл мәдениет діннен, моральдан және сондай басқа құндылықтардан өзін босатады. Мәдениеттің осындай типі антикалық Грецияда және Римде болған. XVI ғ. бастап XX ғ. дейін мәдениеттің бұл типі Батыс Еуропада басымды болып шығады С.Хантингтон қазіргі «өркениеттердің қақтығысуы» туралыХантингтон: «…жаңа әлемде қақтығыстардың көзі идеология мен экономикада емес, мәдениетте болады. Мәдениеттің «барқыт пердесі» идеологияның «темір пердесінен» гөрі халықтарды бір-бірінен күшті, басымдығы жоғары жағынан ерекшелейді. Негізгі халықаралық қақтығыстар әртүрлі өркениеттерге жататын (батыс, конфуциандық, жапондық, исламдық, индуистік, православиелік-славяндық, латын-американдық және африкандық) мемлекеттер арасында басталады. Әртүрлі өркениеттер әртүрлі мәдени құндылықтарды жасап шығарады, бұлар ұлттық және діни бірегейлікпен ажыратылмас бірлікте болғандықтан, халықаралық дау-жанжалдан құтылу мүмкін емес. Негізгі қақтығыс батыс және мұсылмандық өркениеттердің арасында басталады» деген. жүктеу/скачать 6.08 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|