- өркениеттер (цивилизациялар) – бұл дамудың жоғары деңгейіндегі мәдени бірліктер
Архаикалық кезең тас дәуірін (б.з.д. 2,5 млн.- б.д.д. 4 мыңжылдық), қола дәуірін (б.з.д.4-1 мыңжылдық), темір дәуірін (б.з.д. 1 мыңжылдықтың ортасы) қамтиды Архаикалық мәдениеттің параметрлері:
- адамдар ұйымдасуының алғашқы әлеуметтік түрлері пайда болды (тайпа және ру одақтары).
- әлеуметтік өмірді «табу» (тыйым салу) арқылы реттеу;
- иемдену экономикасынан өндіру экономикасына өту: терімшілдік, аң аулау, балық аулаудан – малшылық пен егіншілікке өту
- кейінгі архаикада қол өнер кәсібі егіншіліктен бөлініп кетті
- сауданың дамуы
- алғашқы суреттердің, жазу сызудың, эпостың пайда болуы
Отырықшылық мәдениеттің негізгі параметрлері
Отырықшылық - бір қоныста тұрумен байланысты өмір сүру салты, күн көру үшін маусымдылық немесе тәулік бойы жылжуды қажет етпейтін шаруашылық әрекеттің әрқилы түрлерімен айналысу (егіншілікпен, қолөнершілікпен және т.б.)
- өндіруші экономика
- жерге жеке меншіктің пайда болуы;
- жер бір адамның немесе бір топ адамның қолындағы егіншілік үшін және үйдегі малды асырау үшін пайдаланылады
- астықты жинау және сақтау
- ұзақ уақытқа жарайтын үйлерді салу
- ұзақ уақыттағы қоныстар: ауылдар, қалалар
- қолөнершіліктің көптеген түрлерінің пайда болуы және дамуы
- қалалар отырықшылық мәдениеттің орталықтарына айналады
- сауданың дамуы
Оның параметрлері:
- кәсіпкерлік, бизнес, индивидуализм; - динамикалық сипаты, өмір сүру жағдайлардың жылдам ауысуы; - ғылыми-техникалық революция; - компьютеризация – жаңа ақпараттық типтегі қоғамның қалыптасуы; - жаhандық проблемалар (cаяси, экологиялық…) - «тұтынушы қоғам» және оның кемшіліктері (руханисыздық,
Достарыңызбен бөлісу: |
