Лексикология билетт


Сындық мағыналы фразеологизмдер



Pdf көрінісі
бет22/26
Дата25.12.2023
өлшемі2.91 Mb.
#487905
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   26
лексикология билетт

Сындық мағыналы фразеологизмдер: аспанмен тілдескен 
~ биік, үзын; қара қылды қак, жарган —әділ, турашыл; қағанағы 
қарқ, сагананл сарқ, — мәре-сәре, мәз-мейрам; қаламы жүйрік
— жазгыш, қаламы төселген; ит түмсыгы өтпейтін — қальщ, бітік, 
ау; көк жан — арык, жүдеу; үріп ауызга салгандай — сүйкім-ді, 
әдемі; қой аузынан шөп алмас — момын, жуас; тонныц ішкі 
бауындай — ең жақын, әкей-үкей; он саусағынан өнер тамган 
— шебер, ісмер; тілінен бал тамган—шешен, тілмар; қөзі қырағы
— көреген, жіті; көзден бір-бір ұшады — зәру кат; қара бет — ар-
сыз, бетсіз; екі жүзді — опасыз, тұрақсыз; жүрек жүтқан — батыл, 
өжет, ер; аяк, алып жүргісіз — көп, қалың; аты шулы — атақты, 
әйгілі; аузын буған өгіздей — үндемейтін, мылқау; қолы ашык, 
— мырза, жомарт; еті тірі — пысық, ширақ; іске татыр — 
жарамды, іліп алар; кеспеге қарасы жок, —- семіз, май-лы; тас 
бауыр — мейірімсіз, т. б. 
Заттық мағыналы фразеологизмдер: Кіндік кесіп, кір жуған — 
туған ел, отан; бір ауыздылық — ынтымақ, бірлік; аяі\ алысы — 
беталысы, багыты; суык, қол—- ұры-қары, жау-«жала; бас 
араздық—өшпенділік, қастық; ауыз бастырық—пара, ақы; бой 
щйсздік — жалқаулық, енжарлық; ел атсы — басшы, бас-қарушы; 
ұзын етек — әйел, қатын; к,ан ішер — бас кесер, жеп-дет; қара 
көлеңке — апақ-сапак, бейуақыт; қара халык, —- бұқара, 
көпшілік; қара мал — сиыр, ірі қара;құлақ естілмес, көз көрмес 
жер — алыс жер, қиыр шет; қара шаңырақ — үлкен үй, шыққан 
ұя; қара орман — жиған-терген, дүние-мүлік, бар дәулет; о дүние 


— ақырет, махшар; от басы — үй іші, ошақ басы, семья; ұзын 
қүлақ — өсек, сыбыс; шикі өкпе — перзент, бала; шынжыр балақ, 
шүбар төс — бай, манап, шонжар, т. б. 
Үстеу мағынасындағы фразеологизмдер: Сақадай сай — дайын, 
әзір; атқан оқтай — түп түзу; тура; салған жерден — бірден, ә 
дсгеннен; ат үсті — үстіртін, жеціл-желпі; шу дегендс — о баста, 
әуелді; ит өлгсн жер — алыс, қашық; жүлып алғанша ~ тез, 
жылдам, ак, кар, көк мүзда — қыс ішінде, қыстыгүні;демнің 
арасыпда — аитқанша, лезде; көз ұшында — алыста, қашыкта; 
құлқын сәріде — ертемен, азанда; о баста — басында, 
алғашқыда; айдың күні аманында — тыныштықта, 
жайшылықта; қараптан қарап жүріп — бостан-боска, тсктен-
текке; аттың жалы, түйенің қомында — асыгыс, қарбаласта; табан 
аузында — жал-ма-жан, қапелімде; тиіп қсииты — үіліргін, соқпа-
соқпада; біртөбе — ерекше, апырықша; қаннен қаперсіз — 
жайбарақлт, бем-кам; коз алдында— бстпе-бёт, жүібс-жүг, 
аяқ, астынан ~~ кенеттен, жоқ жердс, т. Б 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   26




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет