– Қазір Абай ұрпақтарынан кім бар? Айналаңызда ағайын-туыс бар ма?
– Әке жағынан үшеуміз ғана: әкем, мен және немере ағам – Айдос.
– Немере ағаңыздың Украинада тұратынын айтқан едіңіз. Әлі сол жақта ма?
– Қазір елге оралған. Өкініштісі, Айдос ағаммен көп аралас-құралас емеспіз.
– Ол кісінің осында екенін қайдан білдіңіз?
– Анда-санда ата-анама хабарласып тұрады. Үлкен кісілер болған соң, Айдос ағамның қайда жүргенін біліп отырады. Жұмыс барысымен көбіне сыртта жүретіндіктен, жолымыз тоғыспай тұр. Бала кезімізде бірге ойнап, кездесіп, сырласып жүрдік. Ол кісілер біздің үйге қонаққа жиі келетін. Арасында біз де ата-анамызбен қонаққа барып тұрдық.
– Айдос ағаның балалары бар ма?
– Менің әкем – Ақылбайдан қалған жалғыз тұқым. Одан – мен бармын. Айдос ағаның да жалғыз қызы бар деп естідім.
– Әкеңіз – Абайдың тікелей ұрпағы екенін жақсы білесіз. Отбасында ұлы аталарыңыздың мұралары сақталған ба? Өлеңдері ше? Қарасөздерін пайдаланасыздар ма?
– Ұлы бабамыздың өлең кітаптары, қарасөзі үйіміздің төрінде тұр. Семейдегі Абай музейінде болғанымызда, ескі кітаптарын бізге сыйға тартты. Мұрат Әуезов те жаңа шыққан дүниелерін жиі беріп тұрады. Шынын айтқанда, әдебиеттен кішкене ауылым алыстау. Мамандығым инженер-океонолог болғандықтан ба, көркем әдебиетке көп жақындай бермеймін. Техника мен көркем әдебиет екеуі – екі бөлек дүние. 1995 жылы Санкт-Петербор университетін бітіріп, инженер-океонолог мамандығын алып шықтым. Ленинград университетіне оқуға түсіп, Санкт-Петербор университетін бітіруге тура келді. Ленинградтың атын өзгертіп, көне атауын қайта бергенін жақсы білесіздер. Университетті үздік бітіріп, аспирантураға жолдама бергенімен, Қазақстан азаматына тегін аспирантураны оқу бұйырған жоқ. Бес жыл тегін білім беріп, аспирантураға келгенде, ақылы оқу жүйесін ұсынды. Бір жылға кемінде 4-5 мың АҚШ долларын төлеуіңіз керек. Ондай ақшаны біздің мемлекет төлей алмайтын еді. Әрі оған өзімнің де жағдайым келген жоқ.
– Ұлы Абайдың ұрпағы екеніңізді қай кезде білдіңіз?
– Ұлы адамның ұрпағы екенімді неге біреуден білуім керек? Бала кезімнен құлағыма сіңіріп, бабаларым жөнінде естіп, біліп өстім. Абай бабамыздың өлең жинақтары, кітаптары, портреті мен жазбалары көп болды. Оның үстіне ұлы атамыздың даналық сөздерін айтып, үлкендер жиі еске салып отыратын. Қанда бар нәрсе бойға сіңбей қоймайды екен. Бағыфұр атам әрдайым: «Ұлы адамның ұрпағы екеніңді мақтан етіп, елге бөсудің қажеті жоқ. Дандайсымау керек» деп айтып отыратын. Осы ойды атам ғана емес, әке-шешем де ұстанған. Әрине, бес саусақ бірдей емес. Өзінің нәпақасы үшін Абайдың атын пайдаланған алыс ағайын-туыстар да болды. Біз ондайға барған жоқпыз.
– Әлеуметтік желілердің бірінде: «Ұлы Абайдың ұрпағы жалғасу керек» деген сарында пікірталас өрбіген еді. Мұндай пікірлерді өзіңіз де көріп, естіп жүрген шығарсыз. Бұл туралы не ойлайсыз? Ұрпақ жалғастығы туралы пікіріңіз қалай?
– Жалпы, бұл қаншалықты қажет? Иә, атамыз – ұлы Абай. Бірақ одан кейінгі ұрпақ арасында бабамыздай дананың дүниеге келетініне кім кепіл? «Бір өзенге екі рет түсе алмайсың» дегендей, ондай мүмкін емес. Мәселен, осындай ұлы тұлғалардың ұрпағынан өзіндей данышпан дүниеге келгенін көрсетіп бере аласыз ба? Бәрі – бір Алланың қолында. Алла бізге өрімдей үш қызды сыйлады. Маңдайымызға жазылғаны осы болса, оны да көреміз.
Достарыңызбен бөлісу: |