Маалымат иштеп чыгуу авто системасы, 140212 Электр менен камсыдоо (тармактар боюнча) философия
жүктеу/скачать 0.65 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- . физикалык кыймыл
| Субьективдүү идеализм – материя деген бул жок нерсе ал идеалардын гана суммасы деген
материя түшүшүгүн четке каккан. Обьективдүү идеализм – материянын жашагандыгын анын багытын мойнуна алган. Бирок материя бул – обьсалюттук идеанын чыгармасы деп түшүнгөн. Мындай түшүнүктөр XIX к. акыры XX к. башында физикада ж. б. табигый илимдерде конкреттүү түрдөгү ачылыштар болгонго чейин жашаган. Ал ачылыштар материя деген түшүнүккө төңкөрүш жасап, материя кеңири экендигин көрсөтөт. Материалисттик диалектикалык көз караштын негизинде материанын классикалык аныктамасы В.И. Лениндин “Материализм жана эмпириокритицизм” деген эмгегинде берилет. Ошол мезгилдеги ачылыштарды анализдеп В.И. Ленин материяга төмөкүдөй классикалык аныктама берген – Материя бул обьективдүү дүйнөнү чагылдырган философиялык категория ал дүйнө биздин туюларыбыз аркылуу копияланат, сүрөттөлөт, чагылдырылат жана көз карандысыз жашайт. Бул аныктама маани төмөндөгүдөй: 1. Материяны кокреттүү зат менен чаташтыруу керек эместигин белгилейт. 2. Бул аныктама философиялык негизги маселесинин эки жагына тең жооп берет. 3. Бул аныктама жалпы идеализмге каршы багытталган жана материянын реалдуу түрдө жашагандыгын белгилейт. Материянын 3 формасы бар. 1. жансыз материя ( органикалык эмес дүйнө). 2. жандуу материя (органикалык дүйнө жана өсүмдүктөр, жаныбарлар). социалдык материя ( коом жана жалпы адамдар) Материянын 2 түрү бар: 1. зат , 2. талаа. Материянын түзүлүшү: Жансыз. Жандуу. Метагаллактика адам жана коом галактика системасы биоценоз галактика популяция планеталык система организм планета клетка макротела ДНК жана РНК малекула атом вакуум (боштук) элементардык бөлүкчө Кыймыл материянын ( материянын) жашоо жөндөмү. Ар кандай өзгөрүү ал эми өнүгүү – белгилүү багытта жүргөн кыймыл. Бул дүйнөдө бардык нерселер элементтер бөлүкчөлөрдөн баштап метагаллактикага чейин тынымсыз болушат. Ошондо биз кыймылды – материянын жашоо жөндөмү дейбиз. Кыймылдын 5 негизги формасын Фридрих Энгелс өзүнүн табият диалектикасы деген эмгегинде бөлүп көрсөткөн: мехакыймыл эң жөнөкөй кыймыл механикалык кыймыл. Механикалык кыймыл - ар түрдүү денечелерден мейкиндиктеги орун которушун: эң эле майда бөлүкчөлөрдүн кыймылын, атомдорун жана малекулалардын орун которулушун, космостук обьектилерге чейинки чоң телолордун кыймылын өзүнө камтыйт. 2. физикалык кыймыл жылуулук кыймылы, магниттик кыймыл, электр тогу. Физикалык өзгөрүүлөр - жылуулук Жане электромагниттик кубулуштарды, ядронун ичиндеги жана атомдун ичиндеги кайра түзүүлөрдү, элементардык бөлүкчөлөрдүн өз ара аракеттерин жана башкаларды кучагына алат. жүктеу/скачать 0.65 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|