Сараптамалық-талдау құжаттары

1.Қазақстан Республикасының сот жүйесін Қазақстан Республикасының Жоғарғы Соты және Қазақстан Республикасының Конституциясына және осы Конституциялық заңға сәйкес құрылатын жергілікті соттар құрайды.

Қандай да болмасын атаумен арнаулы және төтенше соттар құруға жол берілмейді.

2. Жергілікті соттарға мыналар жатады:

1) облыстық және оларға теңестірілген соттар (Республика астанасының қалалық соты, республикалық маңызы бар қалалардың қалалық соттары, мамандандырылған сот –Қазақстан Республикасының Әскери соты, мамандандырылған қаржылық соттар және басқалар);

2) аудандық және оларға теңестірілген соттар (қалалық, ауданаралық, мамандандырылған сот – гарнизонның әскери соты және басқалар).

3.Қазақстан Республикасында мамандандырылған (әскери, қаржылық, экономикалық, әкімшілік, кәмелетке толмағандардың істері жөніндегі және басқа) соттар құрылуы мүмкін.

4.Қазақстан Республикасының Жоғарғы Соты мен жергілікті соттардың Қазақстан Республикасының Мемлекеттік елтаңбасы мен өзінің атауы бейнеленген мөрі болады.

1.Қазақстан Республикасының сот жүйесін Қазақстан Республикасының Жоғарғы Соты, Қазақстан Республикасының Конституциясына және осы Конституциялық заңға сәйкес құрылатын жергілікті және басқа да соттар құрайды.

Қандай да болмасын атаумен арнаулы және төтенше соттар құруға жол берілмейді.

2. Жергілікті және басқа да соттарға мыналар жатады:

1) облыстық және оларға теңестірілген соттар (Республика астанасының қалалық соты, республикалық маңызы бар қалалардың қалалық соттары, мамандандырылған сот –Қазақстан Республикасының Әскери соты, мамандандырылған қаржылық соттар және басқалар);

2) аудандық және оларға теңестірілген соттар (қалалық, ауданаралық, мамандандырылған сот – гарнизонның әскери соты және басқалар).

3.Қазақстан Республикасында мамандандырылған (әскери, қаржылық, экономикалық, әкімшілік, кәмелетке толмағандардың істері жөніндегі және басқа) соттар құрылуы мүмкін.

4.Қазақстан Республикасының Жоғарғы Соты, жергілікті және басқа да соттардың Қазақстан Республикасының Мемлекеттік елтаңбасы мен өзінің атауы бейнеленген мөрі болады.

3-тармағының жаңа редакциясын көздейтін 2007 жылғы 21 мамырдағы

конституциялық түзетулерді жүзеге асыру мақсатында

1.Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының судьяларын Қазақстан Республикасы Президентінің

Жоғарғы Сот Кеңесінің кепілдемесіне негізделген ұсынуы бойынша Сенат сайлайды.

1.Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының Төрағасын және судьяларын Қазақстан Республикасы Президентінің

Жоғарғы Сот Кеңесінің кепілдемесіне негізделген ұсынуы бойынша Сенат сайлайды.

3-тармағының жаңа редакциясын көздейтін 2007 жылғы 21 мамырдағы

конституциялық түзетулерді жүзеге асыру мақсатында

1. Жоғарғы Сот Кеңесіне Республика Президенті қызметке тағайындайтын Төраға басшылық жасайды және Конституциялық Кеңестің Төрағасынан, Жоғарғы Соттың Төрағасынан, Бас Прокурордан, Әділет министрінен, Парламент Сенатының депутаттарынан, судьядлардан және Республика Президенті тағайындайтын басқа да адамдардан тұрады.

2. Әділет біліктілік алқасы Парламент Мәжілісінің депутаттарынан, судьялардан, прокурорлардан, құқық пәнінің оқытушыларынан және заңгер ғалымдардан, әділет органдарының қызметкерлерінен құрылатын дербес, тәуелсіз мекеме болып табылады. Әділет біліктілік алқасының төрағасын Республика Президенті тағайындайды.

Жоғарғы Сот Кеңесі мен Әділет біліктілік алқасының мәртебесі, құрылу тәртібі мен жұмысын ұйымдастыру заңмен анықталады.

21 мамырдағы

конституциялық түзетулерді жүзеге асыру мақсатында

1. Конституциялық Кеңестің Төрағасын Республиканың Президенті қызметке тағайындайды және қызметтен босатады.

2. Конституциялық Кеңестің екі мүшесін Республиканың Президенті, екі мүшесін Парламент Сенатының Төрағасы және екі мүшесін Парламент Мәжілісінің Төрағасы қызметке тағайындайды және қызметтен босатады. Конституциялық Кеңес мүшелерінің жартысы әрбір үш жыл сайын жаңартылып отырады.

1. Конституциялық Кеңестің Төрағасын Республиканың Президенті қызметке тағайындайды және қызметтен босатады.

2. Конституциялық Кеңестің екі мүшесін Республика Президенті, Конституциялық Кеңестің екі-екіден мүшесін тиісінше Сенат пен Мәжіліс тағайындайды.

сының Қазақстан Республикасы Конституциялық Кеңесінің төрт мүшесін тағайындау тәртібіне қатысты 71-бабы

3-тармағының жаңа редакциясын көздейтін 2007 жылғы

21 мамырдағы

конституциялық түзетулерге байланысты

1.Конституциялық Кеңес дау туған жағдайда Конституцияның 72-бабы 1-тармағының 1) тармақшасына сәйкес:

1)Республика Президенті сайлауының;

2)Парламент депутаттары сайлауының;

3)республикалық референдумның дұрыс өткізілгендігі туралы мәселені шешеді.

2.Конституциялық Кеңес Конституцияның 72-бабы 1-тармағы-ның 2)-3)-тармақшаларына сәйкес:

1)Парламент қабылдаған заңдарға Президент қол

қойғанға дейін олардың Конституцияға сәйкестігін;

2) Республиканың халықаралық шарттары бекітілгенге дейін олардың Конституцияға сәйкестігін қарайды.

1.Конституциялық Кеңес дау туған жағдайда Конституцияның 72-бабы 1-тармағының 1) тармақ-шасына сәйкес:

1)Республика Президенті сайлауының;

2)Парламент депутаттары сайлауының;

3)республикалық референдум-ның дұрыс өткізілгендігі туралы мәселені шешеді.

2.Конституциялық Кеңес Конституцияның 72-бабы 1-тар-мағының 2), 2-1), 3)-тармақшала-рына сәйкес:

1)Парламент қабылдаған заңдарға Президент қол

қойғанға дейін олардың Конституцияға сәйкестігін;

3) Республиканың халықаралық шарттары бекітілгенге дейін олардың Конституцияға сәйкестігін қарайды.

72-бабы 1-тармағын

Конституциялық Кеңестің құзыретін кеңейту туралы

2-1) тармақшамен толықтыру туралы 2007 жылғы

21мамырдағы конституциялық түзетулерге байланысты

Конституциялық Кеңеске төменде көрсетілген мәселелер бойынша өтініш жасалған ретте:

1) Конституцияның 72-бабы 1-тармағының 1)-тармақшасында көрсетілген Президенттің қызметіне кірісуі, Парламенттің сайланған депутаттарын тіркеу не республикалық референдумның қорытындыларын шығару тоқтатыла тұрады;

2) Конституцияның 72-бабы 1-тармағының 2), 3)-тармақшаларында көрсетілген тиісті актілерге қол қою не оларды бекіту мерзімінің өтуі тоқтатыла тұрады;

3) Конституцияның 78-бабында көрсетілген іс жүргізу тоқтатыла тұрады.

Конституциялық Кеңеске төменде көрсетілген мәселелер бойынша өтініш жасалған ретте:

1) Конституцияның 72-бабы 1-тармағының 1)-тармақшасында көрсетілген Президенттің қызметіне кірісуі, Парламенттің сайланған депутаттарын тіркеу не республикалық референдумның қорытындыларын шығару тоқтатыла тұрады;

2) Конституцияның 72-бабы 1-тармағының 2), 2-1), 3)-тармақ-шаларында көрсетілген тиісті актілерге қол қою не оларды бекіту мерзімінің өтуі тоқтатыла тұрады;

3) Конституцияның 78-бабында көрсетілген іс жүргізу тоқтатыла тұрады.

72-бабы 1-тармағын

Конституциялық Кеңестің құзыретін кеңейту туралы

2-1) тармақшамен толықтыру туралы 2007 жылғы

21 мамырдағы

конституциялық түзетулерге байланысты

1. Конституцияға сәйкес келмейді деп танылған Республика заңдары мен халықаралық шарттарына қол қоюға не тиісінше бекітуге және күшіне енгізуге болмайды. Заңдарды Конституцияға сәйкес деп тану оларға қол қою мерзімінің өтуін жаңартады. Республиканың халықаралық шарттарын Конституцияға сәйкес деп тану оларды бекіту процесін жаңартады.

2. Конституциямен бекітілген адам мен азамат құқықтарына және бостандықтарына нұқсан келтіреді деп танылған, осыған орай конституциялық емес заңдар мен өзге де нормативтік құқықтық актілер заңдық күшінен айрылады және қолданылуға жатпайды. Мұндай заңға немесе өзге де нормативтік құқықтық актіге негізделген соттардың және өзге құқық қолданушы органдардың шешімдері орындалуға жатпайды.

1. Конституцияға сәйкес келмейді деп танылған Республика заңдары мен халықаралық шарттарына қол қоюға не тиісінше бекітуге және күшіне енгізуге болмайды. Заңдарды Конституцияға сәйкес деп тану оларға қол қою мерзімінің өтуін жаңартады. Республиканың халықаралық шарттарын Конституцияға сәйкес деп тану оларды бекіту процесін жаңартады.

2. Конституциялық емес деп танылған, оның iшiнде адамның және азаматтың Конституцияда баянды етiлген құқықтары мен бостандық-тарына нұқсан келтiредi деп танылған заңдар мен өзге де нормативтiк құқықтық актiлер-дiң күшi жойылады және қолданылуға жатпайды. Мұндай заңға немесе өзге де нормативтік құқықтық актіге негізделген соттардың және өзге құқық қолданушы органдардың шешімдері орындалуға жатпайды.

2-тармағының жаңа редакциясын көздейтін 2007 жылғы

21 мамырдағы

конституциялық түзетулерді жүзеге асыру мақсатында

1. Прокурор жазбаша түрде:

1) қылмыс жасады деп сезік келтірілген немесе айып тағылған адамды қамауға алуға;

1. Прокурор жазбаша түрде:

1) алып тасталсын;

21 мамырдағы прокуратура органдарынан санкциямен тұтқындау

және қамауда ұстау құқығын сотқа беруге қатысты (16-баптың

2-тармағы) түзетулер енгізілуіне байланысты

1.Анықтама мен тергеудің заңдылығына қадағалауды жүзеге асыра отырып, прокурор:

1) анықтама мен тергеу органдарынан тексеріс үшін қылмыстық істерді, жасалған қылмыстар, жедел-іздестіру қызметінің, анықтаманың, тергеудің барысы туралы құжаттарды, материалдар мен өзге мәліметтерді алады;

2) жасалған немесе әзірленіп жатқан қылмыстар туралы өтініштер мен хабарларды қабылдағанда, тіркегенде, шешекенде заңдылықтың сақталуын тексереді;

3) қамауда ұстауға және қамауға алуға санкция береді;

1.Анықтама мен тергеудің заңдылығына қадағалауды жүзеге асыра отырып, прокурор:

1) анықтама мен тергеу органдарынан тексеріс үшін қылмыстық істерді, жасалған қылмыстар, жедел-іздестіру қызметінің, анықтаманың, тергеудің барысы туралы құжаттарды, материалдар мен өзге мәліметтерді алады;

2) жасалған немесе әзірленіп жатқан қылмыстар туралы өтініштер мен хабарларды қабылдағанда, тіркегенде, шешекенде заңдылықтың сақталуын тексереді;

3) алып тасталсын;

21 мамырдағы прокуратура органдарынан санкциямен тұтқындау және қамауда ұстау құқығын сотқа беруге қатысты (16-баптың 2-тармағы) түзетулер енгізілуіне байланысты

1. Қылмыс жасады деп сезiк туғызған немесе айып тағылған адамды қамауға алуға санкция беру құқығы Республиканың Бас Прокурорына, облыстардың прокурорларына және оларға теңестiрiлген прокурорлар мен олардың орынбасарларына, аудандық, қалалық және оларға теңестiрiлген басқа прокурорларға берiледi.

21 мамырдағы прокуратура органдарынан санкциямен тұтқындау және қамауда ұстау құқығын сотқа беруге қатысты (16-баптың 2-тармағы) түзетулер енгізілуіне байланысты

1. Өлiм жазасы-ату жазасы адамның өмiрiне қол сұғатын ерекше ауыр қылмыстар үшiн, сондай-ақ соғыс кезiнде немесе ұрыс жағдайында мемлекеттiк сатқындық, бейбiтшiлiкке және адамзаттың қауiпсiздiгiне қарсы қылмыс және ерекше ауыр әскери қылмыстар жасағаны үшiн ғана ең ауыр жаза ретiнде қолданылуы мүмкiн.

1. Өлiм жазасы - ату жазасы террористiк қылмыстар жасағаны үшiн, сондай-ақ соғыс уақытында ерекше ауыр қылмыстар жасағаны үшiн ең ауыр жаза ретiнде қолданылуы мүмкiн.

15-бабы 2-тармағын

өлім жазасы түрінде жаза тағайындау негіздерін шектеуді көздейтін 2007 жылғы

21 мамырдағы

конституциялық түзетулерді іске асыру мақсатында

Мемлекет қоғамдық бірлестіктердің құқықтары мен заңды мүдделерінің сақталуын қаматамсыз етеді.

Мемлекет қоғамдық бірлестіктердің құқықтары мен заңды мүдделерінің сақталуын қаматамсыз етеді.

Қоғамдық бiрлестiктер iсiне мемлекеттiң және мемлекет iсiне қоғамдық бiрлестiктердiң заңсыз араласуына, қоғамдық бiрлестiктерге мемлекеттiк органдардың қызметiн жүктеуге жол берiлмейдi.