Мазмұны Қысқаша ұйымдастыру-әдістемелік сипаттама



бет7/30
Дата13.03.2024
өлшемі325.09 Kb.
#495214
түріСабақ
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   30
қазақ тілі практика

Менің

Сенің

Сіздің

Оның

бала













аға













іні













әйел













қыз













күйеу













келін
















бала

Біздің

Сендердің

Сіздердің

Олардың

аға













іні













әйел













қыз













күйеу













келін













бала













Тәуелдік жалғаудың ерекшелігі:
Если слово оканчивается на п, к, қ, то после прибавления притяжательных окончаний глухие согласные переходят в звонкие б, г, ғ. (п – б, к – г, қ – ғ).
Менің_мектеп_+_ім'>Мычалы:
І Менің мектеп + ім – мектебім І Біздің мектеп + іміз - мектебіміз
ІІ Сенің мектеп + ің - мектебің ІІ Сендердің мектеп + терің - мектептерің
Сіздің мектеп + іңіз - метебіңіз Сіздердің мектеп +теріңіз -мектептеріңіз
ІІІ Оның мектеп +і – мектебі ІІІ Олардың мектеп + тері - мектептері






Менің

Сенің

Сіздің

Оның

топ













жүзік













бастық













мысық













●Аударыңыз.
мой дом ...................................................
моя квартира (пәтер) ......................................................
мой ст. брат ...........................................................
ее сестра ..............................................................
его брат ................................................................
его отец ..................................................................
ваша дочь .................................................................
наш дом ....................................................................
наша семья ..............................................................
моя семья ..................................................................
твой сын .................................................................
твоя подруга (құрбы) ......................................
Ауларыңыз.
дом моего отца ..........................................
работа моей сестры ............................................
день рождения сына .........................................
работа твоего отца ...........................................
семья Вашего друга ...........................................
Отбасы – шағын мемлекет
1. Мәтінді оқыңыздар, көп нүктенің орнына тәуелдік жалғауларын жалғаңыздар.
Отбасы - әр адамның алтын ұя...... «Отбасы – мемлекеттің кіші «моделі» деуге болады. Отбасында белгілі дәстүрлер болу керек. Бұл отбасы үшін өте маңызды. Менің ат.... . Отбасы.... үлкен. Ата-әже...., әке-шеше.... бар. Апам....ның аты – Баян. Бір қыз....., екі ұл... бар.
Біздің үй......дің салт-дәстүр... бойынша әр сенбі сайын кең дастархан басында отбасымыз бен туысқандарымыз жиналып әңгімелесеміз. Алыс-жақындағы туыстар....мен хабарласамын. Маған осындай басқосулар ұнайды, себебі мен туысқандарымның жағдайын біліп, өзіммен болған қызық оқиғаларды айтып беремін. Отбасы...да туған күн әрдайым тойланады.
Менің ой....ша, отбасының дәстүрлер... отбасы мүшелерінің арасындағы қарым-қатынастарды нығайтады.
Біз мықты отбасылық қарым-қатынастардың құндылығын бағалауымыз керек.
Сөздік:
1. Алтын ұясы – основа всему (фразеологизм), самое дорогое.
2. Өте маңызды – очень важно.
3. Салт-дәстүрі бойынша- согласно обычаю и традиции.
4. Кең дастархан басында – за большим столом.
5. Алыс-жақын туыстар – ближние – дальние родственники.
6. Басқосулар ұнайды – нравятся такие встречи.
7. Өзіммен болған оқиғалар – произошедшие со мной события.
8. Қарым-қатынастарды нығайтады – укрепляет взаимосвязь.
9. Мықты (күшті)- сильный.
10. Құндылығын бағалауымыз керек- должны ценить значимость...


Оқылым.
2. Сұрақтарға ІІІ жақтан жауап беріңіз.
а. Оның аты кім?
ә. Оның ата-анасы бар ма?
б. Олар әр сенбі сайын қайда жиналып тұрады?
в. Осындай басқосулар Мұхтарға неліктен ұнайды?
г. Ол қандай оқиғаларды айтып береді?
ғ. Отбасы дәстүрлері не істейді?
д. Ол нені бағалайды?
3. О Т Б А С Ы.
Лексика:
1. Өте тату – очень дружная.

  1. Әкемнің жасы .... ( анамның жасы ... )

  2. Отбасымыздың ең үлкені – самый старший в нашей семье

  3. Жанұямыздың отағасы ( иесі) – глава семьи

  4. Отбасымыз қонақжай – семья наша гостепреимная

  5. Ата –анамыз бізге жақсы тәрбие берген – родители дали нам хорошее воспитание

  6. «Тәртіпті болыңдар»,- дейді – говорят будьте воспитанными.

  7. Қонақтарды қарсы алуды жақсы көреміз – любим встречать гостей

  8. Ата – анамызды тыңдауды міндеттіміз – обязаны слушаться родителей

  9. Сыйлы кісілер (адамдар ) – уважаемые люди

  10. Өмірдің қиындығына төзу – терпеть трудностям в жизни

  11. Бізді үйретеді – учат нас чему –либо

  12. Тәртіпті болуға үйретеді – учат нас быть воспитанными

  13. Отбасымыздың дәстүрлері – традиции нашей семьи

  14. Дәстүрлі мерекелеріміз – наши традиционные праздники

  15. Отбасылық дәстүрлері – семейные традиции

  16. Кейбір кезде, (анда –санда) – иногда

  17. Бос уақытта – в свободное время

  18. Демалыс күндері – по выходным

  19. Қонаққа баруды ( қонақты қарсы алуды) жақсы көру – любить ходить в гости (встречать гостей)

  20. Лауазым (-ы) – его должность.



4 тапсырма. мәтінді оқып, мазмұнын айтуға дағдыланыңыз.
Менің отбасым туралы
Отбасы – шағын мемлекет. Біздің тәуелсіз елімізде кәмелетке толған әр қазақстан азаматы отбасын құруға құқылы. Отбасы – адам өмірінің ең негізгі бастауы. Әр адам өз отбасын құрметттеуге, жоғары бағалауға міндетті.
Қазіргі таңда отбасы құрушылардың саны қанша көп болса, ажырасушылардың саны одан да көп. Қазақ халқы шаңырақты, отбасын жоғары бағалап, артында үлгілі ұрпақ, сенімді мұрагер қалдыруға тырысқан.
Мен 1988 жылы Қостанай облысы Әулиекөл ауданында тудым. Менің атым Дәулет. Біздің отбасымыз үлкен, отбасымызда бес адам бар. Олар : әкем, анам, апам, інім және мен. Отбасымыздың отағасы (иесі) және ең үлкені - әкем. Оның аты-жөні Ыбраев Қайрат Сапарұлы. Мамандығы – инженер, лауазымы- бас инженер. Қазіргі уақытта Қазақстан Темір жолында жұмыс істейді. Жасы қырық екіде. Әкемнің келбеті: қараторы, шашы қалын, көзі қара және үлкен, құс мұрын, кең иықты және денелі. Мінезі: аяулы, жомартты, қайырымды және қарапайым . Жұмыста ол өте беделді адам. Біз әкемізді өте сыйлап, құрметтейміз.
Менің анамның аты-жөні Ыбраева Салима Алтайқызы. Ол тәрбиеші, балабақшада еңбек етеді. . Шешемнің жасы отыз сегізде. Келбеті: дөңгелек жүзді, шашы боялған, қысқа , қой көзді, кірпіктері ұзын, қыр мұрын және ол ең сымбатты, аяулы ана. Оның жұмысы өзіне өте ұнайды.
Апам институттың бірінші курсында оқиды. Оның болашақ мамандығы – дәрігер. Раушан көп оқиды, керек кітаптарды кітапханадан алып, кейбір кезде тіпті кеш жатады
Менің інімнің аты Дәурен. Ол тоғызыншы сыныптың оқушысы. Болашақ мамандығын әлі білмейді. Мүмкін ол суретші болады, себебі сурет салғанды өте ұнатады. Ал, өзім биыл мектепті бітіргенмін. Қазір Әлеуметтік – техникалық университетінің бірінші курс студентімін. Менің болашақ мамандығым – инженер.
Ата- анамыз бізге үнемі «Тәртіпті болыңдар»,- дейді және бізге жақсы тәрбие берген адамдар. Сондықтан ата-анамызды тыңдауды міндеттіміз.
Біздің отбасымыз түрлі дәстүрлерді өткізуді өте жақсы көреді. Сондықтан біздің үйімізге үнемі қонақтар көп келеді. Отбасымыз өте қонақжай және тату – тәтті тұрады !




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   30




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет