Металтану сөз тіркесінің орысша-қазақша сөздігі



бет9/9
Дата15.06.2016
өлшемі356 Kb.
#136839
1   2   3   4   5   6   7   8   9

У





Увеличение пластических свойств

- пластикалық қасиеттердің артуы

Увеличение прочностных показателей

- беріктік көрсеткіштерінің артуы

Углеродистая инструментальная сталь

- көміртекті құрал-саймандық болат

Углеродистая сталь

- көміртекті болат

Углеродистая сталь качественная

- сапалы көміртекті болат

Углеродистая сталь обыкновенного качества

- кәдімгі сапалы көміртекті болат

Углерод

- көміртек

Ударная вязкость

- соққы тұтқырлығы

Удельный вес

- меншікті салмақ

Укрупнение зерен

- түйіршіктердің іріленуі

Улучшение свойства

- қасиет жақсаруы

Улучшение стали

- болатты жақсарту

Уменьшение дефекта

- ақаудың азаюы

Упрочнение металла

- металдың беріктенуі

Упорядоченное расположение атомов

- атомдардың ретті орналасуы

Упорядоченный твердый раствор

- ретті қатты ерітінді

Упругая деформация

- серпімді деформация

Упругость

- серпімділік

Ускорение процесса

- үрдістің жеделдеуі

Усталость

- қажу, шаршау

Установка дробеметная

- бытыра атқыш қондарғы

Установка дробеструйная

- бытыра ағынды қондырғы

Устойчивое состояние системы

- жүйенің орнықты күйі

Устойчивость аустенита

- аустенит тұрақтылығы

Ф





Фаза [< гр.phasis появление] аустенитная

- аустенитті фаза

Фаза внедрения

- енбе фаза

Фаза жидкая

- сұйық фаза

Фаза Лавеса

- Лавес фазасы

Фаза метастабильная

- метатұрақты фаза

Фаза промежуточная

- аралық фаза

Фаза равновесная

- тепе-теңдік фаза

Фаза стабильная

- тұрақты фаза

Фаза твердая

- қатты фаза

Фаза ферритная

- ферритті фаза

Фазовая флуктуация [< лат.fluctuatio колебание]

- фазалық флуктуация

Фазовое изменение

- фазалық өзгеріс

Фазовое превращение

- фазалық түрленіс

Фазовый анализ

- фазалық талдау

Фактор [<лат. factor делающий, производящий] размерности

- өлшемділік факторы

Феррит высокотемпературный

- жоғары температуралық феррит

Феррит низкотемпературный

- төменгі температуралық феррит

Ферритно-цементная смесь

- феррит-цементитті қоспа

Физический [гр. physikos ]метод

- физикалық әдіс

Физическое свойство

- физикалық қасиет

Флуктуация концентрации

- концентрация флуктуациясы

Форма [лат. forma] графита

- графит пішіні

Форма детали

- бөлшек пішіні

Форма зерен

- түйіршік пішіні

Фосфор [гр. phos свет+phoros несущий; лат. Phosphоrus]

- фосфор


Х


Химико-термическая обработка

- химия-термиялық өңдеу

Химическая [лат. (al)chimia] коррозия

- химиялық коррозия

Химический состав

- химиялық құрам

Химический элемент

- химиялық элемент

Химическое свойство

- химиялық қасиет

Химическое соединение

- химиялық қосылыс

Хладноломкость

- суықта сынғыштық

Хром [< гр. chrome цвет; лат. Chromium]

- хром

Хромирование

- хромдандыру

Хромирование стали

- болатты хромдандыру

Хромистая коррозионно-стойкая сталь

- коррозияға төзімді хромды болат

Хромоникелевая коррозионностойкая сталь

- коррозияға төзімді хромникельді болат

Хрупкий металл

- морт металл

Хрупкое разрушение

- морт сыну

Хрупкость

- морттық



Ц





Цветная металлургия

- түсті металлургия

Цветной металл

- түсті металл

Цементация стали

- болатты цементациялау

Цементитная сетка

- цементитті торлама

Цианирование [<гр. kyanos лазурный]

- циандандыру

Цианирование высокотемпературное

- жоғары температуралық циандандыру

Цианирование стали

- болатты циандандыру

Цианирование среднетемпературное

- орташа температуралық циандандыру

Цианирование жидкостное

- сұйықта циандандыру

Цианистая соль

- циан тұзы

Циклическая нагрузка

- циклдік жүктеме

Цикл [лат. cyclos < гр. kyklos круг] напряжения

- кернеу циклі

Цинк [нем.Zink; лат. Zincum]

- мырыш

Ч





Черная металлургия

- қара металлургия

Черный металл

- қара металл

Чугун

- шойын

Чугун антифрикционный

- антифрикциялық шойын

Чугун аустенитный

- аустенитті шойын

Чугун высокопрочный

- беріктігі жоғары шойын

Чугун жаропрочный

- қызуға берік шойын

Чугун жаростойкий

- қызуға төзімді шойын

Чугун коррозионно-стойкий

- коррозияға төзімді шойын

Чугун немагнитный

- магнитті емес шойын

Чугун половинчатый

- жартыкеш шойын

Чугун серый

- сұр шойын

Чугунная отливка

- шойын құйма



Ш





Шлиф [нем. Schliff]

- ыспа, шлиф

Шлифование [< польск. szlifowac точить, шлифовать

< нем.]

- ыспалау

Шлифование микрошлифа

- микроыспаны ыспалау

Шлифованная поверхность

- ыспаланған бет

Штамповка детали

- бөлшекті штамптау



Э





Эвтектический сплав

- эвтектикалы қорытпа

Эвтектическое превращение

- эвтектикалық түрленіс

Эвтектоидное превращение

- эвтектоидтық түрленіс

Эвтектоидный сплав

- эвтектоидты қорытпа

Экзогенное [<гр. exo снаружи, вне + genos род, происхождение] включение

- экзогенді кірінді

Экзотермическая [<гр. exo снаружи, вне + …] реакция

- экзотермиялық реакция

Экономическое требование

- экономикалық талап

Эксплуатационное требование

- эксплуатациялық талап

Эксплуатация [фр. exploitation] машины

- мәшинені эксплуатациялау

Электронное соединение

- электрондық қосылыс

Электронный микроскоп

- электронды микроскоп

Электростатическая сила

- электрстатикалық күш

Электрохимическая коррозия

- электрхимиялық коррозия

Элементарная [лат. elementarius] частица

- элементарлық бөлшек

Элементарная ячейка

- элементарлық ұяшық

Эмиссия [<лат. emissio выпуск] электронов [гр. elektron]

- электрондар шығарушылық

Эндогенное [<гр. endon внутренний + genos род, происхождение] включение

- эндогенді кірінді

Эндотермическя [<гр. endon внутренний, + …] реакция

- эндотермиялық реакция

Энергетическая флуктуация

- энергетикалық флуктуация

Энергетический уровень

- энергетикалық деңгей

Энергия [< гр. energeia действие, деятельность, сила, мощь] Гиббса

- Гиббс энергиясы

Энергия фазы

- фаза энергиясы

Энтропия [гр. en в, внутрь + trope поворот, превращение] системы

- жүйе энтропиясы

Эскиз [фр. esguisse] детали

- бөлшек эскизі

Этап [фр. etape]

- этап, кезең



Әдебиеттер

1 Сүлейменов, Е., Сүлейменов, Т. Материалтану сөз тізбегінің орысша-қазақша сөздігі. – Алматы: Республикалық баспа кабинеті, 1993. – 19 б.

2 Қазақша-орысша, орысша-қазақша терминологиялық сөздік: Кен ісі және металлургия /Жалпы редакциясын басқарған п.ғ.д., профессор Құсайнов А.Қ. – Алматы: Республикалық мемлекеттік «Рауан» баспасы, 2000. – 200 б.

3 Қазақша-орысша, орысша-қазақша терминологиялық сөздік: Машинажасау /Жалпы редакциясын басқарған п.ғ.д., профессор Құсайнов А.Қ. – Алматы: Республикалық мемлекеттік «Рауан» баспасы, 2000. – 288 б.

4 Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Металлургия /Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е.Арын. – Павлодар: С.Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті,

2002. –65 б.

5 Машина жасау саласы терминдерінің орысша-қазақша түсіндірме сөздігі / Жалпы редакцияясын басқарған профессор Т.Тоқтаганов. – Павлодар: 2002. – 71 б.

6 Большой словарь иностранных слов. – М.: Центрополиграф, 2002. – 816 с.

7 Современный словарь иностранных слов. – М.: Рус. яз., 2000. – 742 с.


Мазмұны



Кіріспе……………………………………………………………………3

Металтану сөздігі...................................................................................……………..5


А................................................................................................................. 5

Б...................................................................................................................6

В...................................................................................................................7

Г...................................................................................................................8


Д...................................................................................................................9

Ж.................................................................................................................10

З...................................................................................................................11

И..................................................................................................................12

К..................................................................................................................13

Л..................................................................................................................14

М.................................................................................................................15

Н..................................................................................................................17

О..................................................................................................................18

П..................................................................................................................20

Р...................................................................................................................22

С..................................................................................................................23

Т...................................................................................................................28

У..................................................................................................................30

Ф..................................................................................................................31

Х..................................................................................................................32

Ц..................................................................................................................32

Ч..................................................................................................................33

Ш.................................................................................................................33

Э..................................................................................................................34

Әдебиеттер.................................................................................................35



Е. Б. СҮЛЕЙМЕН



МЕТАЛТАНУ СӨЗ ТІРКЕСІНІҢ

ОРЫСША-ҚАЗАҚША СӨЗДІГІ



П

авлодар 2005





Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет