Мың жылдықтар(от алу үйренген). Кейінгі палеолит б з. б. 40-12


VIIІ –IХғ. Қазақстан күміс заттарды шығару өндірісі Жетісуда болды. Андронов мәдениеті



бет4/39
Дата10.01.2024
өлшемі315.5 Kb.
#488799
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   39
Хронология

VIIІ –IХғ. Қазақстан күміс заттарды шығару өндірісі Жетісуда болды.
Андронов мәдениеті.
1914ж. Оңт. Сібірдегі Андронов (Ачинск) деревнясының жанынан Ежелгі Қола дәуірінде өмір сүрген тайпалардың қоныстары табылды. Бұл өте үлкен аймақ. Еуропа мен Азиядағы Қола дәуірінің мәдениетінің ескерткіші. Бұл жер Батыс Сібірден Памир тауларына дейін созылып жатыр.
Андронов мәдениетінің негізгі орталықтарының бірі Орт. Қазақстан. Бұл өңірден 150-дей қабірлер мен қорымдар табылған. Ең ежелгі қалада Арқайым осы кезде пайда болған. Ол Қостанай мен Челябі облысының түйіскен жерінде орналасқан. Археологиялық ескерткіштері Сырдарияның төменгі ағысында Түгіскен кесенесі. Андронов мәдениеті кезеңінде көшпелі шаруашылық дамыған , сол кезде киіз үй пайда болған.
Сақ тайпалары – VIII-II ғасырлар.
Cақ мәдениеті темір кезеңінде кең тарады. Шаруашылығы мал шаруашылығы. Батыс және Оңтүстік Қазақстанда түйе шаруашылығы дамыды. Сақтардың ат мифологиясын күн және отпен байланыстырды.
Сақтар туралы грек тарихшысы Герадот жазған,ол сақтарды Азиялық Скифтер деп атаған, ал парсы деректерінде: сақтарды құдіретті еркектер деп атаған. Иран жазбаларында оларды: жүйрік атты Турлар деп атаған.Олар орта Азия мен Қазақстанда өмір сүрген. Сақ әскерінің соғысу шеберлігі жоғары, аттың үстінде шабандоз, садақ атудан мерген болған.
Сақ қоғамында халық үшке бөлінген:
1. Жауынгерлер.
2. Абыздар.
3. Қауым мүшелері.
Қоғамдық құрылысы әскери демократия түрінде болды.
Б.з.б. 519-518ж. 1Дарий сақ жеріне басып кірді. Сақтар қатты қарсылық көрсетті. Сақ жауынгері Ширақ ерлік көрсетіп 15 мыңдай парсыны өлтірген. Сақтардың бір бөлігін Дарий өзіне бағындыра алды.Сақтар ержүрек болғандықтан
Дарий әскерінің құрамында да соғысты. Тіпті Даридің өлмейтін 10 мыңдық әскерінің құрамында болды.
Б.з.б. 490ж. Марафон шайқасында сақтар парсылармен одақтасып гректерге қарсы соғысты. Ахаменид патшасы Кир сақтармен соғысып жеңіліс тапты, оны әйел патша Томирис басын кесіп, Дарияға лақтырған.
Геродот сақтарды үшке бөлген
1. Шошақ бөрікті сақтар ( Тиграхауда) - Жетісуды мекендеген
2. Парадарая сақтар - Арал маңын мекендеген
3. Хаомаварга сақтары - Мұрғаб аңғарын мекендеген
Геродот сақтар мен парсыларды өз еңбегінде жазған ( және Страбон). Сақ тайпаларымен Ахаменид әулетінің
патшалары да соғысқан. Ол Иран жазбаларында Авеста деп аталады.
Археологиялық ескерткіштері :сақтар дәуіріндегі аса маңызды ескерткіштердің бірі, Іле өзенінің жағасындағы Бесшатыр кесенесі. Кесене көптеген қорғандардан тұрады. Шығыс Қазақстанда Шілікті қорғаны табылған. Археологтар ол жерден 13- қола жебе және көптеген олжа қазылып алынды.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   39




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет