Ситуациялық есептердің жауаптары:
№ 1 есеп
1. Алынған мәліметтер қалқанша бездің қызметі қалай өзгергендігін көрсетеді, гипер- немесе гипофункциясы ма?
Мәліметтер гипотиреозды көрсетеді
2. Дерттік үрдіс қайда орналасқан? Үрдіс қалқанша безінде орналасқан.
№ 2. есеп
-
Ит не себепті өлді? Бүйрек үсті бездерінің жіті жеткіліксіздігі дамыды.
-
Қыртысты қабат гормондары жеткіліксіздігінен бе, әлде милық қабат гормондары жеткіліксіздігінен бе? Қыртысты қабат гормондары жеткіліксіздігінен милық қабат гормондары дербес жүйке жүйесінің түйіндерінде де өндіріледі.
№ 3 есеп
-
Гипоталамус және гипофиз ( Иценко-Кушинг ауруы) немесе бүйрек үсті безі (Иценко-Кушинг синдромы), немесе АКТГ эктопиялық түзілуі
-
АКТГ деңгейін анықтау, гипофиз және бүйрек үсті бездері мөлшерлерін анықтау
-
Көрсетілген өзгерістердің патогенезі қандай?
Гиперкортизолизм
Зат алмасудың бұзылысы
|
Нәруыз алмасуы
|
Бұлшықетте және дәнекер тіндерінде нәруыз ыдырауының күшеюі, нәруыз түзілуінің төмендеуі
↓
Гиперазотемия, теріс азоттық баланс
|
Көмірсу алмасуы
| -
глюконеогенез күшеюі
-
глюкозаның майға айналуының тежелуі
-
глюкоза-6-фосфатаза белсенділігінің артуы→глюкозаның қанға шығуы
↓
гипергликемия (стероидты қантты диабет)
|
Май алмасуы
|
Үшацилглицериндер түзілуінің жоғарылауы, бауыр мен май тінідерінде май қышқылдары тотығуының азаюы
↓
Бетте майдың артық жиналуы («ай тәрізді бет», кеудесінде, ішінде, мойнында «бизоний өркеші»)
|
Су-минералдар алмасуы
| -
глюкокортикоидтар→ангиотензиноген түзілуінің және ангиотензинге айналдыратын ферменттің жоғарылауы → әлдостерон сөлденісінің жоғарылауы→ натрийдің қайта сіңірілуінің күшеюі, калийдің қайта сіңірілуінің төмендеуі
↓
гипернатриемия, гипокалиемия
↓
Жасуша сыртында судың жоғарылауы, АҚК ұлғаюы
-
ішектерде кәлций сіңірілуінің тежелуі, несеппен кәлций бөлінуінің артуы
↓
салдарлық гиперпаратиреоз
|
Негізгі көріністері
|
Артериялық гипертензия
| -
ренин-ангиотензин-әлдостерон жүйесінің белсенділенуі → АҚК артуы және шеткері қан тамырларының кедергісінің артуы
-
катехоламиндерге (гипернатриемия) тамыр қабырғасының сезімталдығының жоғарылауы
-
ОЖЖ қозу үрдісінің күшеюі (аммиак концентрациясы артуы) → тамыр қозғалтқыш орталығы межеқуатының жоғарылауы
|
Стероидты кардиомиопатия
|
Жүрек бұлшықетінде зат алмасу бұзылыстары, гипоксия
|
«Кушинг тәрізді келбет»
|
Майлардың көптеп жиналуы және денеде көптеп таралуы: бетте, мойында, іште, кеудеде майдың артық жиналуы, аяқ-қолда майдың азаюы
|
Бұлшықеттік әлсіздік
|
Жасуша ішілік калийдің азаюы, жасуша сыртында натрийдің жоғарылауы, қаңқа еттерінің дистрофиялық өзгерістері
|
Остеопороз, сүйек деформациясы мен сынуы балаларда бой өсуінің тежелуі
| -
сүйек тінінде нәруыз ыдырауының артуы, сүйектің нәруыздық негізіне кәлций бекуінің бұзылуы
-
ішектерде кәлций сіңірілуінің төмендеуі →салдарлық гиперпаратиреоз дамуы
|
Іштің, иықтың, санның терісіндегі сызықтар - көгілдір түсті дистрофиялық «созылу сызықтары»
| -
теріде нәруыз түзілуінің тежелуі → коллаген, эластин ж.б.жеткіліксіздігі
-
тері асты шел май қабатының майда қантамырлары, сызықтар аймағында көрінуі
-
тері асты шел май қабатында веналық қан іркілуі
|
Маскулинизация - әйелдерде ерлерге тән екіншілік жыныс белгілерінің пайда болуы: сақал, мұрттың өсуі, дауыстың өзгеруі (барифония)
| -
бүйрек үсті бездері арқылы жыныс гормондарының өндірілуі артуы →гипофизде гонадотропты гормондар өндірілуінің тежелуі → жыныс бездерінің қызметінің тежелуі
|
Трофикалық жаралар, іріңдік зақымданулар, жұқпаға төзімділіктің төмендеуі
| |
№ 4 есеп
-
Бұл көріністер қай бездің зақымданғанын көрсетеді? Бүйрек үсті безінің қыртысты
қабатының
-
Ауру қалай аталады? Аддисон ауруы (бүйрек үсті безінің созылмалы жеткіліксіздігі)
-
Байқалған көріністердің патогенезі қандай?
Патогенездегі негізгі тізбек: бүйрек үсті безінің қыртысты қабатының жеткіліксіздігі
|
Зат алмасу бұзылыстары
|
Су -электролит алмасуы
|
Әлдостерон жеткіліксіздігі, кортизол мен кортикостеронның мөлшері аз болуы
↓
натрийдің қайта сіңірілуінің төмендеуі, бүйрек өзекшелері арқылы калийдің қайта сіңірілуінің жоғарылауы
↓
гипонатриемия, гиперкалиемия, АҚК азаюы
|
Көмірсу алмасуы
|
Глюкокортикоидтар жеткіліксіздігі
↓
-
глюконеогенез және гликогенолиз төмендеуі
-
инсулин белсенділігінің жоғарылауы
-
глюкоза-6-фосфатаза белсенділігінің төмендеуі
-
ішектерде глюкозаның сіңірілуінің төмендеуі
↓
гипогликемия
|
Нәруыз алмасуы
|
глюкокортикоидтардың қолдаушы әсерінің жойылуы, андрогендердің жеткіліксіздігі
↓
Нәруыз түзілуінің төмендеуі, нәруыз ыдырауының басым болуы
↓
гиперазотемия, теріс азоттық тепе-теңдік
|
Негізгі көріністері
|
Бұлшықеттік әлсіздік, шаршағыштық, адинамия
| -
миоцитте иондар тепе – теңсіздігі → қозудың, өткізгіштіктің, жиырылғыштықтың бұзылыстары
-
Гипогликемия→ энергиямен қамтамасыз етілудің жеткіліксіздігі
-
миоциттер салмағының азаюы, андрогендердің анаболизмдік әсерінің төмендеуі салдарынан дистрофиялық өзгерістер
|
Артериялық
гипотензия
| -
АҚК азаюы
-
Тамыр қозғалтқыш орталығы межеқуатының төмендеуі
-
Артериолалардың тегісет жасушалары межеқуатының төмендеуі
-
катехоламиндерге тамыр қабырғасының сезімталдығының жоғарылауы
-
Жүректің жиырылғыштық қызметінің төмендеуі
|
Анорексия, лоқсу, құсу, іш аймағында ауыру сезімі
| -
асқазан және ішектер сөлденісінің жеткіліксіздігі, ұйқы безі сөлденісінің төмендеуі
-
Натрий бөлінуі салдарынан дамыған осмостық диарея
-
қуыстық және мембраналық асқорытылудың бұзылысы
|
Бүйрек үсті бездерінің алғашқы жеткіліксіздігіндегі тері мен шырышты қабаттардың гиперпигментациясы
|
кортизол жеткіліксіздігі
↓
кері байланыс тетігі бойынша АКТГ, бета-липопротеин және меланоцит күшейткіш гормондар сөлденісінің жоғарылауы
↓
Теріде, шырышты қабаттарда, әсіресе, ашық аймақтарда, тыртықта және тері қыртыстарында, ұрт, ерін, тілдің шетіндегі шырышты қабаттарда меланиннің шөгуі
|
Достарыңызбен бөлісу: |
