НұСҚаулар «Физика іі»
жүктеу/скачать 2.05 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Бақылау сұрақтары
- 102 зертханалық жұмыс.
- Құрал – жабдықтар
Электронның шығу жұмысы мен фотоэффектінің қызыл шегін анықтау 1. К ауыстырып қосқышты II – жағдайға қоямыз. Р реостат арқылы шамды максимал қызуына қоямыз. 2. Фотоэлементтегі теріс кернеуді көбейтіп фототок I=0 кезіндегі тежеуші кернеуді Uт табамыз. Тәжірибені әртүрлі жарық сүзгісі үшін қайталаймыз, берілгенді 2 – кестеге жазамыз. 2- кесте
3. Тәжірибе бойынша электронның максимал энергиясын: Wк = е Uт; электронның шығу жұмысын: λ=0,4 мкм, және фотоэффектінің қызыл шегін есептеп шығарамыз: Бақылау сұрақтары Фотоэффект құбылысы дегеніміз не? Оның қандай түрлері бар? Фотоэффектінің заңдары қандай? Толқын ұзындығы мен фотонның жиілігі өзара қалай байланысты? Фотоэффект үшін жазылған Эйнштейн теңдеуін жазып түсіндір. Фотоэффектінің қызыл шегі дегеніміз не және ол қандай шамаларға тәуелді? Фотоэлектронның ең үлкен (максималды) энергиясы қандай шамаларға тәуелді? Осы жұмыстағы фотоэффектінің қызыл шегін анықтау қандай әдіске негізделген? Фотоэффект құбылысының пайда болуының себептері, түрлері. Сыртқы фотоэффект құбылысы үшін жазылған эйнштейн теңдеуі қандай іргелі заңға сүйеніп жазылған? № 102 зертханалық жұмыс. Жылулық сәулелену заңдарын тексеру Жұмыстың мақсаты: Абсолют қара емес денелердің жарық шығарғыштығын зерттеу арқылы Стефан-Больцман тұрақтысын анықтау. Құрал – жабдықтар: электр шам, линза, объектив, пирометр. Электр шамының вольфрам қылынан (2) шыққан жарық фильтр (3) арқылы линзаға (4) түсіп, одан әрі параллель сәулелер түрінде екінші объектив, линза (5) арқылы фотоэлектрлік пирометрге ФЭП-4 түседі. Пирометрден (6) өткен ток күші вольфрам қылының қызу дәрежесіне тәуелді. Сондықтан пирометрге жалғанған гальвонометрдің шкаласы Цельсии шкаласына ауыстырылғандықтан, гальвонометр ток күшін емес вольфрам қылының қызу температурасын (T) көрсетеді. Вольфрам қылдан өтетін ток күші (A) амперметрмен, оның кернеуі (U) вольтметрмен өлшенеді. Элетр шамы ЛАТР (7) арқылы ток көзіне (220 В) жалғанған. Пирометрге тұрақты ток көзі қажет болғандықтан, оны айналмалы токты түзеткіш (выпрямитель) (8) арқылы ЛАТР-ға жалғауға болады немесе жеке тұрақты ток көзіне жалғайды. Егер қыздырылған вольфрам қылының температурасы T1 электр тогының қуаты арқылы үнемі толтырылып отырылса P=IU, онда қылдың сыртқы ортаға тарататын энергиясы жылулық сәулешығару энергиясына айналады деп тұжырымдауға болады. Өйткені жылу өткізгіштік және конвекция арқылы жоғалатын энергиясының шамасы өте аз болады. Егер ортаның немесе вольфрам қылының алғашқы температурасы (қыздырмай тұрғандығы) T2 болса, онда осы сәулешығару үшін энергияның сақталу заңын жазамыз: қыздырылған қылдың шығарған сәулесінің энергиясы J2=α1 δ T14 S электр тогының қуаты P=IU мен қыздырылғанға дейінгі қылдың энергиясының қосындысына тең: J2=P+J1; α1 δ T14S=IU+ α1 δ T24 S=> α1 δ S(T14-T24)=IU=> δ=IU/ α1 S (T14-T24) (BT/M2K4). Фотоэлектрлік термометрдің қақпағы (9) ашылып ЛАТР-дың тұтқасы “0” көрсеткішке қойылады. Аспапты тумблер арқылы ток көзіне қосамыз, бұдан кейін сигнал шамы жанады. ЛАТР-дың тұтқасын асықпай айналдырып приборға 90 Вольттан бастап 10 вольт сайын, 180 вольтқа /мыс:90,100,110,.../ әртүрлі кернеу береміз және сол кернеулерге сәйкес токты және температураны жазып аламыз. Жазып алынған шамалар бойынша және (12) өрнекті пайдаланып 1-кестені толтырамыз, αi=0,45, S=2,20ּ10-4 м2,мұнда S- сәуле шығарушының бетінің ауданы. T2=293K. Больцман тұрақтысының δ сенім интервалын Δδ анықтаймыз: , , . Анықталған мәндерді 1-кестеге жазамыз. 1-кесте
Бақылау сұрақтары: Жылулық сәуле шығарғыштық дегеніміз не? Дененің сәуле шығарғыштық қабілеті дегеніміз не? Дененің жұту және шағылдыру қабілеті дегеніміз не? Сәулешығару қабілетінің дененің температурасы мен толқын ұзындығына тәуелділігі қандай? Абсолют қара денеге қандай денелер жатады? Кирхгоф. Стефан-Больцман, Вин I, II заңдарын түсіндіріңдер.
жүктеу/скачать 2.05 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|