Нурсеитова Зейнеп Туреханкызы, т.ғ. к



бет7/9
Дата20.05.2022
өлшемі2.9 Mb.
#458403
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Рахматулла Гульбиби готовая

2.3 Рецептураны есептеу

100 дал газдалған алкогольсыз «Алма» шырынын дайындау үшін шикізат шығыны есептеу барысыда дайын шырын өндірісіндегі құрғақ заттар шығыны 4,2%, оның ішінде қант шәрбәтін қайнатудағы шығын 1%, ал көміртегі диоксиді шығыны 16 кг деп есептейміз.


100 дал газдалған алкогольсыз «Алма» шырыны рецептурасы 2-кестеде берілген
Кесте 2- 100 дал газдалған алкогольсыз «Алма» шырыны рецептурасы



Шикізат

Дайын сусындағы құрғақ зат мөлшері, % масс.

Шикізаттағы құрғақ зат мөлшері, % масс.

Қант, кг

65,7

99,85

Лимон қышқылы, кг

1,408

90,97

Алма шырыны, дм3

133,7

-

Колер, кг

0,48

70,0

Көміртек диоксиді, кг
Натрий бензонаты

4,0
0,177

-
99,46

Қант. 100 дал газдалған алкогольсыз «Алма» шырынын дайындауға жұмсалатын қант мөлшері (құрғак зат мөлшері 99,85%, ылғалдығы 0,15%) барлық шығындарды ескере отырып, келесі формуламен анықталады:


Құрғақ затқа шаққанда (кг)


, (4)
мұндағы Ср – 100 дал дайын сусындағы қанттағы құрғақ зат мөлшері, кг;
П – іс-жүзіндегі құрғақ зат шығыны, %.
Ылғалдықты ескергенде (кг)


, (5)
мұндағы в – қант ылғалдығы, %.




Алма шырыны. 100 дал сусын алуға жұмсалатын шырынның шығыны құрғақ заттың құрамына сәйкес, шәрбәт қазандығына енгізілген шырынның сол бөлігін тұтынуды ескере отырып есептеледі:




(6)
мұндағы НД1 –құрғақ зат бойынша сироп қазандығына енгізу үшін шырын шығыны, кг; D0 - дайын сусынның 100 дал ішіндегі шырын мөлшері, дм3, В2 - 1 дм3 шырындағы құрғақ зат мөлшері, кг; Р - құрғақ заттың нақты жалпы шығыны,%.
Алынған шырындарды тұтыну мәні формула бойынша көлемдік бірліктерге айналдырғанда:


(7)
мұндағы Н01 – шәрбәт қазадығына берілетін шырын мөлшері, дм3.


дм3
дм3

Купажды шәрбәтқа қосылатын шырынның құрғақ затқа шаққандағы шығыны келесі формуламен анықталады:




(8)
мұндағы, НД2 – құрғақ зат бойынша купажды шәрбәтқа енгізу үшін шырын шығыны, кг; П1 – қант шәрбәтін қайнату барысында болатын құрғақ зат шығыны, %.
Алынған шырындарды тұтыну мәні формула бойынша көлемдік бірліктерге айналдырғанда:


(9)
мұндағы Н02 – купажды шәрбәтқа енгізілетін шырын шығыны, дм3.


дм3
дм3

Жартылай ыстық әдіспен алынған кездегі 100 дал сусын үшін жұмсалатын шырын шығыны келесідей өрнекпен анықталады:


- құрғақ затқа шаққанда:


(10)

- көлемдік бірлікке ауыстырғанда:



дм3
дм3

Лимон қышқылы. 100 дал дайын сусын алу үшін жұмсалатын лимон қышқылының шығыны лимон қышқылы құрамындағы құрғақ зат мөлшеріне байланысты болады және 100 дал дайын сусындағы құрғақ зат шығыны мен оған қосылатын лимон қышқылындағы құрғақ зат шығыны айырмасы арқылы анықталады.


Құрғақ заттардың жоғалуын ескере отырып, дайын сусынның 100 дал құрамындағы қышқылдың құрғақ затын есептеу үшін келесі формуланы қолданыңыз:


, (11)
мұндағы Кн – 100 дал дайын сусындағы рецептура бойынша лимон қышқылы мөлшері, кг;
В – лимон қышқылындағы қрғақ зат мөлшері, масс.%; П – іс жүзіндегі жалпы құрғақ зат шығыны, масс.%; П1 – шәрбәтті қайату сатысындағы құрғақ зат шығыны, масс.%.
Шырынмен бірге қосылатын қышқылдағы құрғақ зат шығыны:


, (12)
мұндағы а – шырынмен бірге қосылатын қышқылдағы құрғақ зат мөлшері, кг; К –100 см3 сусындағы стандар бойынша лимон қышқылындағы құрғақ зат мөлшері, г; Н0 – 100 дал сусынды дайындау үшін жұмсалатын шырын шығыны, дм3.



кг

Шырынмен берілетін құрғақ зат шығынын ескергендегі 100 дал дайын сусын мен лимон қышқылындағы құрғақ зат мөлшерін анықтаған соң:


- құрғақ затқа шаққанда


(13)

- табиғи салмағына:




(14)
кг
кг

Колер. Құрғақ зат шығынын ескере отырып, 100 дал сусын дайындау үшін қажет колер мөлшері:


- құрғақ затқа шаққанда


, (15)

- табиғи салмағына




, (16)
мұндағы Эп – құрғақ затқа шаққандағы 100 дал сусын дайындау үшін қажет колер шығыны, кг; Э – рецептура бойынша 100 дал сусындағы колердегі құрғақ зат мөлшері, кг; Эм – 100 дал сусын дайындау үшін колер шығыны, кг; В1 колердегі құрғақ зат шығыны, % [5].



кг.

Сусын дайындау үшін қажет натрий бензонаты шығыны (құрғақ зат мөлшері 99,46%, ылғалдығы 0,54%):


а) құрғақ затқа шаққанда
кг (17)

мұндағы Ск – 100 дал дайын сусындағы натрий бензонатындағы құрғақ зат мөлшері, кг; П – іс-жүзіндегі құрғақ заттың жалпы шығыны, %.


б) ылғалдықты ескергенде


, (18)
кг.

Көміртек диоксиді. Нормативтік құжаттарға сай 100 дал сусындағы көміртек диоксидінің максимальды шығыны 19 кг құрайды.


100 дас сусын алу үшін көміртек диоксиді шығыны 75% болуы керек:


(19)
,

мұндағы Нд – 100 дал сусын дайындау үшін қажет көміртек диоксиді шығыны, кг;


Сд – рецептура бойынша 100 дал көміртек диоксиді мөлшері, кг;
П2 – көміртек диоксиді шығыны, % [8]

Кесте 3 - 100 дал газдалған алкогольсыз «Алма» шырыны үшін жұмсалатын шикізат шығыны





Шикізат

100 дал сусынған шығыны

Шикізаттағы ҚЗ мөлшері

ҚЗ шығыны

%

кг

%

кг

Қант , кг

68,57

99,85

68,47

4,2

2,87

Лимон қышқылы, кг:
















Сахароза инверциясы үшін

71,1

-

6,97

3,2

0,223

Купажды шәрбіт үшін

0,331

90,97

0,21

3,2

0,007

Алма шырыны, дм3

69,77

9,8г/100 см3

6,838

4,2

0,287

Колер, кг

0,49

70,0

0,34

3,2

0,011

Көміртек диоксиді, кг

16,0

-

-

-

-

Қант инверсиясы салдарынан ҚЗ өсуі, кг

-

100,0

1,08

4,2

0,045

Барлығы

-

83,9

-

-

3,443



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет