Продолжительность учебного года- 35 учебных недель. Продолжительность уроков - 45 минут

ОБЯЗАТЕЛЬНЫЙ МИНИМУМ СОДЕРЖАНИЯ

ПО РУССКОМУ ЯЗЫКУ

Виды РЕЧЕВОй деятельности

Русский алфавит. Обозначение мягкости согласных звуков на письме. Употребление пробела между словами, знака переноса.

Имя прилагательное, значение и употребление. Изменение по родам, числам и падежам. Согласование с именем существительным.

Местоимение, значение и употребление. Склонение личных местоимений.

Глагол, значение и употребление. Изменение по временам. Изменение по лицам и числам в настоящем и будущем времени; по родам и числам в прошедшем времени. Неопределенная форма глагола. Практическое овладение способами определения спряжения глаголов (1, 2 спряжение).

Предлоги, союзы. Их роль в речи.

Синтаксис. Различение слова, словосочетания и предложения. Разновидности предложений по цели высказывания и эмоциональной окраске. Главные и второстепенные члены предложения. Связь слов в предложении. Простое распространенное и нераспространенное предложения. Однородные члены предложения. Различение и употребление в речи простых и сложных предложений.

Орфография. Правописание безударных гласных, парных звонких и глухих согласных, непроизносимых согласных, удвоенных гласных; правописание безударных падежных окончаний имен существительных и прилагательных, безударных личных окончаний глаголов. Правописание не с глаголами. Правописание сочетаний жи-ши, ча-ща, чу-щу, чк-чн. Употребление прописной буквы в начале предложения, в именах собственных. Употребление разделительных Ь и Ъ, Ь после шипящих на конце имен существительных и глаголов. Разные способы проверки правописания слов: изменение формы слова, подбор однокоренных слов, использование орфографического словаря.

Пунктуация. Знаки препинания в конце предложения (точка, вопросительный, восклицательный знаки). Запятая в предложениях с однородными членами.
Обязательный минимум содержания

по литературному чтению

КРУГ чтения И Опыт читательской деятельности

Произведения художественные, научно-популярные. Произведения устного народного творчества. Произведения выдающихся представителей русской литературы (А.С.Пушкин, В.А.Жуковский, М.Ю.Лермонтов, Ф.И.Тютчев, А.А.Фет, И.А.Крылов, Н.А.Некрасов, Л.Н.Толстой, А.П.Чехов, С.А.Есенин, В.В.Маяковский); классиков детской литературы; произведения современной отечественной (с учетом многонационального характера России) и зарубежной литературы, доступные для восприятия младшими школьниками. Справочники, энциклопедии, периодические издания для детей.

Основные темы детского чтения: произведения о родине,
о природе, о труде, о детях, о взаимоотношениях людей, добре и зле; о приключениях.

Понимание содержания литературного произведения: тема, главная мысль (идея), события, их последовательность. Герои произведения. Восприятие и понимание их эмоционально-нравственных переживаний. Характер героя, его поступки и их мотивы. Различение жанров произведений: малые фольклорные жанры, народная сказка; литературная сказка; рассказ; повесть; стихотворение; басня. Выделение языковых средств художественной выразительности (без использования терминологии).

Иллюстрация в книге и ее роль в понимании произведения. Связь произведений литературы с другими видами искусств.

Умение работать с книгой: различать тип книги, пользоваться выходными данными (автор, заглавие, подзаголовок и др.), оглавлением, предисловием, послесловием, аннотацией для самостоятельного выбора и чтения книг.

Декламация (чтение наизусть) стихотворных произведений.

• 
  татар телендә аралашу күнекмәләре булдыру;
  
• 
  тел чараларын аралашу эчтәлегеннән чыгып сайлый белергә өйрәтү;
  
• 
  тел белеменең фонетика, лексика, грамматика бүлекләре буенча башлангыч белем бирү,
  
• 
  өйрәнелә торган тел берәмлекләрен тикшерә һәм куллана белү күнекмәләрен булдыру;
  
• 
  сөйләм эшчәнлегенең барлык төрләре буенча күнекмәләр формалаштыру;
  
• 
  укучыларда татар теленә хөрмәт һәм ихтирам тәрбияләү, телнең чисталыгын, дөреслеген саклау, телне, халыкның рухи мирасын өйрәнүгә кызыксыну уяту.
  

• 
  Сөйләмдәге сүз, сүзтезмә һәм җөмләләрне аңлау, аларны аера белү. Тыңланган мәгълүматның эчтәлегенә төшенү, аның буенча сорауларга җавап бирү, әңгәмә үткәрү. Телдән сөйләм.
  
• 
  Диалогик һәм монологик сөйләм күнекмәләрен гамәли үзләштерү, аерым темалар буенча әңгәмә кору. Укылган текстка сорау кую, аның эчтәлеген сөйләү, текстның планын төзү. Телнең орфоэпик һәм интонацион нормаларын саклап, фикерне җиткерү; сөйләм этикеты үрнәкләреннән дөрес файдалану.
  

• 
  Башлангыч сыйныфларга тәкъдим ителгән күләмдәге текстны аңлап, орфоэпик нормаларны саклап, җөмләләрне синтагмаларга бүлеп, сөйләм яңалыгын белдергән кисәкләргә логик басым ясап, йөгерек итеп укый белү. Текстның темасын билгели алу. Гади план төзеп, текстның эчтәлеген сөйләү һәм укучының текстка мөнәсәбәтен белдерүе.
  

• 
  Фикерне, хәбәрне, укылган текст эчтәлеген орфография кагыйдәләренә нигезләнеп, грамматик дөрес язу.
  

• 
  Хәреф һәм аваз турында төшенчә. Сузык авазлар. Калын һәм нечкә сузыклар. Язуда сузык авазларны белдерә торган хәрефләр.Тартык авазлар. Яңгырау һәм саңгырау тартыклар. Язуда тартык авазларны белдерә торган хәрефләр. Татар теленә хас үзенчәлекле авазлар. Татар телендә сингармонизм законы: рәт һәм ирен гармониясе.
  
• 
  Иҗек. Иҗек калыплары. Сүз басымы. Хикәя, сорау, боеру җөмләләрнең интонациясе.
  
• 
  Татар теленең төп орфографик һәм орфоэпик нормалары. 38 хәрефтән торган татар алфавиты. Хәрефләрнең каллиграфик яктан дөрес язылышы.
  

• 
  Сүз, аның лексик мәгънәсе. Бер һәм күп мәгънәле сүзләр. Туры һәм күчерелмә мәгънәле сүзләр. Синоним, антоним һәм омоним сүзләр. Татар теленең сүзлек составы. Төрки-татар сүзләре һәм алынма сүзләр.
  
• 
  Лексикография турында мәгълүмат. Сүзлекләрне куллана белү.
  

• 
  Сүзнең мәгънәле кисәкләре: тамыр һәм кушымчалар. Төрле сүз төркемнәрен ясый торган кушымчалар. Кушымчаларның ялгану тәртибе. Тамыр һәм ясалма сүзләр. Кушма һәм парлы сүзләр. Тамырдаш сүзләр.
  

• 
  Исем. Исемнең лексик-семантик һәм морфологик-синтаксик үзенчәлекләре. Ялгызлык һәм уртаклык исемнәре. Исемнең сан, килеш, тартым белән төрләнеше.
  
• 
  Сыйфат. Сыйфатның лексик-семантик һәм морфологик-синтаксик үзенчәлекләре. Сыйфат дәрәҗәләре, аларның дөрес язылышы һәм кулланылышы.
  
• 
  Сан. Санның лексик-семантик һәм морфологик-синтаксик үзенчәлекләре. Микъдар, тәртип, җыю саннары.
  
• 
  Алмашлык. Зат, сорау, күрсәтү алмашлыклары. Аларның килеш белән төрләнеше. Алмашлыкларның сөйләмдәге роле.
  
• 
  Фигыль. Фигыльнең лексик-семантик һәм морфологик-синтаксик
  
• 
  үзенчәлекләре. Боерык һәм хикәя фигыль. Аларның барлык-юклык, зат-сан
  
• 
  белән төрләнеше. Хикәя фигыльнең хәзерге, үткән һәм киләчәк заман
  
• 
  формалары. Фигыльне сөйләмдә дөрес куллану. Инфинитив.
  
• 
  Рәвеш. Рәвешнең мәгънәләре һәм җөмләдә кулланылышы.
  
• 
  Бәйлек һәм бәйлек сүзләр. Баш, юнәлеш, чыгыш килешләрен таләп итә торган
  
• 
  бәйлекләр, аларны сөйләмдә дөрес куллану.
  
• 
  Кисәкчә. Кисәкчәләрнең мәгънәләре , сөйләмдә кулланылышы.
  
• 
  Теркәгеч. Теркәгечләрнең төрләре, аларның җөмләдә кулланылышы.
  

• 
  Сүзтезмә һәм җөмлә. Җыйнак һәм җәенке гади җөмлә. Җөмләнең баш һәм иярчен кисәкләре. Җөмләдә сүз тәртибе. Әйтү максаты ягыннан җөмләнең төрләре һәм аларны дөрес интонация белән әйтү.
  
• 
  Тиңдәш кисәкләр, алар янында тыныш билгеләре.
  

• 
  Татар халкының милли гореф-гадәтләре, тарихы, мәдәнияте. Татар халкының мәкаль-әйтемнәре, табышмаклары. Татар халык авыз иҗаты үрнәкләре, матур әдәбият әсәрләреннән милли үзенчәлекне чагылдырган лексик берәмлекләр. Көндәлек аралашуга бәйле татар сөйләм этикеты нормалары.
  

• 
  татар графикасы үзенчәлекләрен, татар алфавитын белү;
  
• 
  татар теленең авазларын һәм хәрефләрен, аларның әйтелеш һәм язылыш үзенчәлекләрен аңлау;
  

• 
  сүзнең мәгънәле кисәкләрен аера белү;
  
• 
  өйрәнелгән сүз төркемнәрен бер-берсеннән аера һәм аларның үзенчәлекләрен аңлата белү;
  
• 
  сүзтезмә һәм җөмләне аеру, җөмләнең әйтү максаты буенча төрләрен аеру;
  
• 
  җөмләнең баш һәм иярчен кисәкләрен аеру;
  
• 
  авазларга, сүзләрнең мәгънәле кисәкләренә, сүз төркемнәренә һәм җөмләгә өйрәнелгән күләмдә характеристика бирү.
  

• 
  бирелгән җөмләләрне аңлап һәм дөрес итеп укый белү;
  
• 
  35-40 сүздән торган 9-11 җөмләле тестны дөрес итеп күчереп язу;
  
• 
  фонетик, лексик, грамматик биремле күнегүләрне башкару;
  
• 
  укылган (тыңланган) текстка карата сораулар куя белү, текст эчтәлеге буенча сорауларга җавап бирә алу;
  
• 
  зур булмаган текстның эчтәлеген сөйләү;
  
• 
  диалогик һәм монологик формада аралашу күнекмәләренә ия булу;
  
• 
  төрле төрдәге диктант, изложение, сочинение язу;
  
• 
  татар халык авыз иҗаты әсәрләрен аера һәм алардан мисаллар китерә белү;
  
• 
  көндәлек аралашуга бәйле татар сөйләм этикеты формаларын дөрес куллану;
  
• 
  татар теленең орфоэпик нормалары нигезендә аралаша алу.
  

• 
  татар теленең башка телләр арасындагы урыны;
  
• 
  телнең лексик һәм грамматик чаралар байлыгы;
  
• 
  лексик составның чыганаклары;
  
• 
  аралашу даирәсенә карап сүзләрне сайлау мөмкинлекләре;
  
• 
  төрле мәгълүмат чыганаклары (сүзлекләре, белешмәләр, электрон чаралар) белән эшләү.
  

-тел чараларының төрле жанрдагы әсәрләрдә кулланылу үзенчәлекләрен күрә белү;

-тел материалын уку материалы белән бәйләп, татар теленең байлыгына һәм матурлыгына хөрмәт тәрбияләү;

• 
  татар һәм рус телләренең уртак һәм аермалы якларын күрә белү, сөйләм барышында ике тел чараларын бутамау;
  
• 
  татар теленә рус теленнән һәм рус теле аша башка телләрдән кергән лексик чараларны аеруга игътибар юнәлтү;
  
• 
  татар теленнән алган белемне башка фәннәрне үзләштерүдә файдалана белү.
  

• 
  баланың физик һәм психик сәламәтлеген саклау;
  
• 
  укучыларда татар телен өйрәнүгә кызыксыну, омтылыш уяту;
  
• 
  тел аша әйләнә-тирә тормышка игътибар, дөрес мөнәсәбәт булдыру;
  
• 
  укучыларның фикерләү сәләтен үстерү;
  
• 
  баланың үзенә һәм башкаларга бәя бирүенә, үз-үзен тәрбияләвенә ирешү.
  

• татар әдәбияты хакында беренчел күзаллау булдыру;

• 
  әдәби әсәрләрне дөрес, сәнгатьле, тиз укырга һәм аңларга өйрәтү;
  
• 
  әдәби текст белән эшләү, текст эчтәлеген үз сүзләре белән сөйләү күнекмәсен камилләштерү;
  
• 
  мөстәкыйль рәвештә әсәрләрне укырга һәм үзләштерергә күнектерү, татар әдәбиятына һәм башка халык әдәбиятларына хөрмәт, китапка кызыксыну булдыру;
  

Сәнгатьчә эшләнеше камил, аңлау-төшенү өчен авыр булмаган, мавыктыргыч һәм гомумкеше лек кыймнпәренә уңай өмәсәбәт булдырырлык әсәрләр сайлана. Алар арасында әдәби һәм фәнни-популяр әсәрләр, татар халык авыз иҗаты әсәрләре, дөнья балалар әдәбияты классиклары әсәрләре, төрле энциклопедияләрдә, белешмә-сүзлекләрдә һәм балалар вакытлы матбугатында басылган материаллар булырга мөмкин. Балаларга уку өчен тәкъдим ителгән әсәрләрнең төп темалары: туган тел, табигать, хезмәт, балалар тормышы, кешеләрнең үзара мөнәсәбәтләре, гаилә, сәламәтлек саклау, яхшылык һәм яманлык.