Оьрму лажин кiялану ва чiявучин бусравну



бет1/6
Дата11.07.2016
өлшемі0.93 Mb.
#191551
  1   2   3   4   5   6
Гь.Ю. ХIасанов
ОЬРМУ – ЛАЖИН КIЯЛАНУ ВА ЧIЯВУЧИН БУСРАВНУ

МахIачкъала 2010

Гь.Ю. ХIасанов
ОЬРМУ – ЛАЖИН КIЯЛАНУ ВА ЧIЯВУЧИН БУСРАВНУ
Ва лу хас буллалиссар агьалинащал зий, каялувшиву дуллай, чIявучин бусравну, лажин кIялану оьрму гьан бувсса Гьамиящиял ХIусманхъал Рамазаннул арс Аьвдулжалаллул аьпалун.

ЖИЗНЬ – С ЧИСТОЙ СОВЕСТЬЮ И ПОЧЁТОМ

Эту книгу воспоминаний посвящаю светлой памяти способного умелого руководителя, человека благородной, чистой души, заслужившего уважение широкой общественности Абдулжалала Рамазановича Османова.

Автор

МахIачкъала 2010

А. ХIажиев
ИНСАННАХЬ

Инсан, ина ура гьарзатрайн хъап тIий,

Ялувасса алжан хIасул банна тIий.

Инагу кьаивтун хъус-муси ххяп тIий,

Кьадарданул ара чичрулийн мютIий.
Инсаннал цIа личIай чарий чирчусса,

Чичай тарих увсса – тарих ивкIусса.

Вай кIива тарихрал ляхсса чIири аьш –

Ва бур жула оьрму дунияллийсса.


Кьинирдал ца кьини бяличIан банссар,

ЧIиви лахIзалийсса оьрмулул балай,

Панасса дуниял гьанай личIанссар,

Халкьуннал кьадарду нигьирттах гьаллай.


Глава муниципального образования

«Кулинский район» Республики Дагестан


ПОСТАНОВЛЕНИЕ
От 26 февраля 2006 г.

сел. Вачи


«Об увековечивании памяти Османова А.-Ж.Р.»

1. Для увековечивания памяти Османова Абдул-Жалала Рамазановича, работавшего более 13 лет первым секретарём Кулинского райкома КПСС, установить на стене дома, где проживал Османов А.-Ж.Р., мемориальную доску.

2. Утвердить план мероприятий при установлении мемориальной доски (прилагается).
Глава муниципального

образования «Кулинский район» С.Г. Сулейманов



ХIУСМАНХЪАЛ РАМАЗАННУЛ АРС АЬВДУЛЖАЛАЛ

(Оьрмулул ххуллул лахIзардаясса кутIасса справка)

Увссар 1925-ку шинал Лакрал (цIанасса Ккуллал) районналийсса Гьамиящиял шяраву хъудугьу-захIматчинал кулпатраву.

Гьамияхь байбихьулул школагу къуртал бувну, зий ивкIун ур «ЯтIул хIухчу» тIисса колхозраву цащара шаймур дуллай.

1944-ку шинал ва шяраваллил агьалигу ЦIусса Лаккуйн бизан бувукун, зий ивкIун ур Кировлул цIанийсса колхозраву: колхозникну, учётчикну, бухгалтерну – 1949 шиналнин.

1949-ку шиная 1956-ку шиналнин ЦIусса Лакрал районналул прокуратуралул силистачину.

1956-ку шинал партиялул райкомрал тIайла увккун ур маэшатрал кIюласса Кировлул цIанийсса колхозрал председательшиву дуллан.

1963-ку шинал вара колхозрал парткомрал секретарьну увчIун ур.

1965-ку шиная 1967-ку шиналнин зий ивкIун ур КПСС-рал ЦIусса Лакрал райкомрал Цалчинма секретарьну.

1967-ку шиная 1980-ку шиналнин – КПСС-рал Ккуллал райкомрал Цалчинма секретарьну.

1980-ку шиная пенсиялийн укканнин Республикалул Госзаготинспекциялий.

1961-ку шинал зий уна дуклай, ятIул дипломращал къуртал бувну бур Дагъусттаннал шяраваллил хозяйствалул институтрал агрофак, 1972-ку шинал – КПСС-рал ЦК-лучIасса лаваймур партшкола.

Дур тамансса паччахIлугърал наградартту: ЗахIматрал Ятул ттугълил ва «ХIурматрал лишанналул» орденну, 5 медаль, цикссагу ХIурматрал грамотартту.

Цимилагу увчIун ур КПСС-рал обкомрал членну, ДАССР-данул Верховный Советрал депутатну.

Ва ур хъунмасса кулпатрал хъунама, 4 арснал ва 1 душнил ппу.



ГЬУНАР БУССА КАЯЛУВЧИ ВА ХIАЛИМССА ИНСАН

Каялувшиву дуллалаву –

циняр искусствардаву яла

захIматмур ва бюхттулмурди.



(ХьхьичIа заманнал аькьил)
Каялувчи, бакIчи, хъунама... Вай мукъурттил мяъна куртIсса дур. Учала бур «Арула зузаланияр ца бажаранчи хъинссар» тIисса. ЧIивинугу, хъуннугу, гьарца коллективрал каялувшиву дулланма чара бакъа аьркиншиву оьрмулулва чIалачIи буллай бур. Нитти-буттах вичIи къадихьлай, низам дакъасса кулпатрайнгума «Аллагь акъасса кулпат» тIун бикIай.

Ттул хьхьичI ацIлай, дакIнийн агьлан икIай цалва хъунмур оьрму агьалинаха зий, каялувшиву дуллалисса давуртту дуллай, хъинну чIявучин бусравну, хIакьинусса кьинигу хъинчулий дакIнийн утлайнасса Гьамиящиял ХIусманхъал Рамазаннул арс Аьвдулжалал. Ванинсса ца барашиннар тIиссара агьалинал тIалавшиннардайн бувну, мунал цIа абад дан, Ваччав му ялапар хъанай ивкIсса къатлул чIирай мунансса мемориал ула лачIун давугу.

Ттунгу дакIния къауккай ва ххаллилсса зунтталчу.

Гьамиящиял ХIусманхъал Рамазаннул арс Аьвдулжалал чурххал оьвхъусса, дакI аьчухсса, тIиртIусса симанналий кIукIлусса, хъинбала чIатIисса пиш чан къашайсса, инсаннащал гьалгъа буллалийни хъинчулийсса асарду дакIнивун биян буллалисса, учин ччимунил мурад кутIану бувчIин байсса, учаймургу лажин-лажиндарайн ттявх учин бувну учайсса ия.

Бусаннача цаппара мисаллу.

Ва дия 1967-ку шин. Нагу КПСС-рал Ккуллал райкомрал орготделданул хъунаману ура. ХьхьичIма, цалчинма секретарь дуклан Москавлив тIайла увккун уну, ганан кIанай итан Обкомрал секретарьнащал увкIунни Аь. ХIусманов. ЧIявуссаннан ва ванийннингу ЦIуссалакрал районналий следовательну, колхозрал председательну, парткомрал секретарьну, вания махъ шийн учIаннин тIурча, райкомрал цалчинма секретарьну зий ххуйну кIулну ия. Чансса бакъая ванал дусталгу.

Ванийн бувнуяв къакIула, райкомрал пленумрай лап рязину, цинявннал ххарину кьамул увну, увчIуна цалчинману. Шикку ванал бувсса ихтилатгу вихшала дишин буллай, аьщуйн щилащисса, ччянияцIа шиккува зий ивкIнал кунмасса бия. Мяйжанссар, 1944-ку шиналнин ва Ккуллал райондалий зийгу ивкIссар. КутIану учин, районналул тагьарданущал кIулну ия.

Ва увчIаврину гьашиву къадурну, вава пленумрай цамур масъалагу ххал бигьлай буну, бигьалаган перерыв баян бунни. Къуртал хьунни перерывран ккаккан дурсса чIун. Бувххунни чIявуми клубравун, амма тамансса ялагу бакъар. Буру ялугьлай. БувкIунни ахиргу. Столовыйлувун лавгун, гьалбатта, цаппара аьдатрайн бувну хьунабакьаву кIицI дуллай бивкIни кунма, яни ахттайнссаннухун ца-цагу бувну чIалай бия. Школданий дарсирайн чIал хьусса оьрчIру учительнал кунма, хьулуву бацIан бувну, ЦIусса секретарьнал вайннахь ххуйсса дарс дирхьунни, цIарду кIицI ларгунни гьарцаннал. «Нанияра жура ва ххуй дакъасса аьдат кьадитаннуча», – увкунни.

КутIану учин, начливун бивчунни чIал хьумигу. Икьрал дунни махъунмай районналийн чIявусса инсантал батIлатIисса пленум, сессия, активрал собрание ссят 10-нний, бюрорал ва исполкомрал заседание ссят 9-нний дайдишаван.

Ва «дарс» дирхьуния махъ, хIатти циякьай цанналагу ва низам зия ду­ван. Акъарив ваниннин хьхьичI бикIайссия, пленум, сессия буллалиний «ЦIувкIратуссагу лавгун бусса бур», «ЦIущулгу биявай бусса бур»... тIий, куннах кув ялугьлай къурукъалну. Вания махъ цIусса низам дишаврия циняв рязину, ххаринугу бикIайва.

Аьвдулжалал, щархъавун, фермардайн, къурдарав, даэрдайн ччя-ччяни иллай, агьалинащал хьунаакьлай, ххуйну кIулхьуна, дус хьуна халкьуннащал. Гьаз дуруна колхозиртталгу, райондалул идарардалгу хъуниминнаясса тIалавшинна. КIула ванан аьркинмур бусан, бувчIин бан, ихтилат бан, учин, иш багьний кумаг бан. Яла-яла гьарца цIушиннараву, дайдишаймуниву, багьу-бизулуву, учай-бусаймуниву цалла эбратгу ккаккан дайва. Пахру-ххара, дакI хъун дуллалаву тIисса зат­ру ваначIа дурагу дакъая. Дуллалисса давурттал лагма лаган бан, цуманахь ци учинтIиссарив кIулну зун икIайва. Каширду ялун личин дан, миннуя щаллуну мюнпат ласун аьркинний: «Даву дан ччинал дувайссар, къаччима багьанттах луглан икIайссар», «Чил дулуннин ялугьлан циванни, жущара щаллу дангу бюхълай буна...» – вай Аьвдулжалаллун ххирасса, чIявуну ишла байсса махъруя.

Аьпабивун кIула аппаратравусса цалва зузалт – чIивинугу-хъуннугу цумур-бунугу къуллугърай зузима инсан ушиву, иш багьний цIа дан, кьимат бищун, дакI хъунмур бувангу хIарачат байва. Учаймур лажиндарайн учайва. Я мукъуйну, я иширайну инсан кьюкьин ансса иш хьун къабитайва. КIула райкомрал аппаратрал коллек­тив буруччин, куннащал кув дустал буван, ми бугьан, лап ххирая хъамалгу.

Агь, ца кьаччивача тIайладакъашиву.

Ца чIумал къутаннайн гилунма лавгун райкомрал бюрорал заседание дан хIукму хьуна гилусса ризкьилул кIи рутаврил тагьарданул хIакъиравусса. Нагу, бюрорал член хIисаврай най уну, Ссухърап Кьаландарагу мунал цащалва архIал бувцунав хьхьичI кьинива:

– Аьрххилий ччяни увкма гьанттазаннайн чIумуй ияйссар, тIун бикIайхха, та бачинну жува? – увкунни ттухь. – Арулунний буккарча бучIирхха?

Гьунттий кIюрххил увкIунни шофёр ПирхIусайн ттул хъирив. КIюрххилссаннул нагьаргу дурну, хъап-шаллий нагу щяивкIра, лавгру Аьвдулжалал уцин.

– Хаварвагу бакьа ссят арулла хьуну дурхха, – хъунмасса тахсир хьусса куна, синхралну ур ПирхIусайн.

Аьвдулжалал уцин най буру. Бивунну. Къатлул чIири ларзулун увккун ур Аьвдулжалал.

– Бивзрув! ПирхIусайн, профсоюзрахь вин ца ссятгу ласи чин дурив къакIулли, – цал­ва зумуну пишгу тIий, рязи акъани учай «хъагьгу» увкунни.

– Ургу, на тIий акъаяв, увкусса чIумуяр минутIрал чIал хьун къааьркинссар, – хIаллих щурщу буллай ур ттухь, хъунмасса тахсир хьусса куна, ПирхIусайн.

– Гьу, бачи тти лахъияра, аьчIа гилахра лахъланссарча, – тIий ур.

– Жу кIюрххилсса дукарду, – учав.

– Нания зухь дукардув къатIийра. Зу нагу акъа зуралу дуркухьурча, зух ялугьлай на къадукавхха. ПатIимал жува кIюрххила гъелисса кIюрххилсса къадуркунма итабакьайхрав? – пиш тIийри усса.

Жунгурив гьаксса ламусгу хъанай буна лахъан багьуна...

ПирхIусайн буслан икIайва, шагьрулийн, чун-унугу Аьвдулжалаллущал лавгсса чIумал, гиккун бияйхту, цува га даврия та къур­тал шайссарив кIул бувну, игьалаган, аьркинмур щаллу дан гьан итаакьара. Амма ккаккан дурсса чIумал зана хьун аьркинссара минутрал чIал къавхьуну. Цайминнал шофертал тIурча обкомрал чIарав кьакьавай, кьинибархан ялугьлай бикIайссар, тиху-шихунмай сукку хьун къахъанай, тIий.

Аьвдулжалаллул телефондалувух цачIанма оьвтIинийгу амру къабантIиссияча, кIукIлуну: «ЧIун дуну урав? Ца шивун урганнав?» – чайссия.

Аьпабивун кIула дус давривух хIала къаакьин. Амма инсан зия ангу анавар къауккайва.

Ца чIумал ца колхозрал председательная хъинну гужсса аьрза бувкIунни обкомрал райкомрайн. Му ххал буван ттуйнма (на орготделданул хъунаману ура) тапшур бувну бур. Колхозрал хъус цаллалуш дурсса ва цаймигу ялтту-лултту гьан дурну къаритансса тIулдакъашивурттаятусса бур. Оьвчав. Буккав аьрза. ТIалав дував чивчумунил хIакъиравусса бувчIинбаву.

– Му ци хаварди? Аьвдулжалаллул вихь цичIав къаувкурив? Цурив къакIулсса колхозникнал чивчумургу гьаз буллай, ина ци тIий ура ттухь? – на ккалливагу къаувсса куна, лавгунни цала «дусначIан» АьвдулжалаллучIан.

Амма цаппара хIаллава лап аххана хьуну, лергъ тIисса куна, зана хьунни. Чичин ав аьрзирайсса гьарзадрал хIакъираву цува ци тIий уссарив. БувчIин бав прокурорнайн тапшур бан багьлай бушивугу. Лергъ тIунвагу утти ивкIуннихха. ЦIунилгу лавгунни цала «дусначIан». Оьвкунни хъунаманал тива ттуйнгу. Танангу бувчIуну бия председательнай биялсса тахсир бушиву. «Ци банну жува ванан?» – тIий ттущал маслихIат ккаклай ур.

Икьрал хьунни «хушрай» цалва аьрзалийну даврия укьан аврину гьашиву дан. Аьрзачигу яла къачичлан ивкIуна, рязи хьуну.

Ца цамургу, кадрарду буруччин, иш багьний миннал чIарав ацIан кIулшивриясса мисал.

Школалул директорну чIярусса шиннардий, мукуна лектор-пропагандистнугу зузисса, сий дусса цаннаягу букIлан бивкIунни аьрзарду. Багьайкун мий ххал бигьлай къачIалай бухьунссия, Обкомрайн, народный контрольданийнгу лапва хъунмасса аьрза бувкIун бия.

Хъинну хъирив лавну ххал бивгьуну, справка дирунни хъунаманачIан.

– Ванан уголовно танмихI бан багьлай бурххарч, – тIий ур ттухь. Укун танмихI бувма КПСС-рал уставрайн бувну партиялува уккан ан аьркинссия.

– Ци банну? Ина жула партийный прокурордаха. Буси ци банну?

– Ччайнугу, къаччайнугу уккан къаувнуния къабитанссару, – учав, – му гьалмахчув акьинссагу ишру бур. ХIайп! – тIий ура. Тахсир цайва бунугу, инсан экьиличин итангу ччай бакъар.

– На проект банна партиялува уккан ан ва давриягу укьан ансса, прокурорнал цибанссарив къакIулли, – учав ялагу.

– Вил му тIайласса пикрир. Муния жущава му дуснакьрайн акьин къаитангу бюхъанссар, – увкунни Аьвдулжалаллул, – цанчирчан, уголовный кодексрай буссар статья мукун административно танмихI бувну бушиврийн бувну, лапва хъунмасса тахсир бакъахьурча, уголовный дело дукьан дан шайсса.

Укунсса икьрал дурну, масъала хIадур бувну, цаппара гьантрава бюрорай ххал бигьлай бур. Ттухь ттула инструктортурал бувсуна: «Тахсиркар бюрорал члентурачIан занай ур, жула проект гьан къабитан кунмасса иш бунуккар», куну.

Мяйжаннугу иш мукун бивкIун, бюрорай Аьвдулжалал ва на жувалу ливчIун, тахсиркар партиялува уккан къаувну, кьянкьасса выговоргу баян бувну, даврийва итан тIий бур тарс бавцIуну чIявуми.

– Бургирала, зу ва зула дус уну, ттул ва Гьаруннул душман ххайвагу бакъарув? Зу бяйкьлакьиссару, оьруснал тIийкун, зу ванан «медвежья услуга» дурссар, Обкомрал контролланийсса аьрзар ва. Гайннал ва партиялува уккангу увну, райкомрайгу хъинну аьй дантIиссар, – тIий уна, къавичIидирхьуна. Демократия дуручлай, чIявуминнал тIикунсса хIукму кьамул бан багьуна.

Аммарив цаппара гьантрава Аьвдулжалаллул тIикунсса хIукму Обкомрая бувкIуна, хишалларан аьрзачинал чивчумунийн бувну тахсирданун лавхьхьусса танмихIгу бувна. Гьай-гьай, дуснан «хъинбала» бувмигу начну бия.

Ца цамургу. Ца чIумал ттулагу хьхьичIавасса ца учитель, Аьвдулжалаллулгу хъинсса дус ттучIан увкIунни тавакъюращал.

Ванал тавакъюврал мурадгу бия, цала уссу, ххаллилсса хIакин уна, увччу хъанай, тIулдакъашивуртту дуллай тIий даврия укьан увну ухьукун, утти ца шинава цIунилгу ити учакьай, махъ буллай ур хIан зумун къаласунна, тIий. Цала хъинсса дус уна, танахь цала учин нач хъанай дурча, ина учакьай, увкунни.

Цибанссия, лавгра АьвдулжалаллучIан. Цала зумуну кIуну ссихIгу бигьлай, инагу ччай ухьукун, танал тавакъю щаллу къабан къахьунссар, амма гукун хIанттихун агьсса инсаннайн вих хьун захIматссар, къахьунтIиссар танаща цала махъ бацIан бан. Ми «вирттал» тти хIачIларча бивтун ута тIун бикIайссар, амма... – тIий ур.

ХIасил, ивтунни, зий ур «Б» цIунилгу хIакинну. Лавгунни ца-кIива барз ххишалагу. Ца чIумал Аьвдулжалал телефонналувух: «Шивун урганнав, чIун духьурчан?» тIий ур. Лавгунна. Цала зумуну пишгу тIий, рязий акъа: «Ургула, дакIний бурив жула ихтилат та жула дуснал уссил хIакъираву? Къашайссарарч ларсу тура кьаритан. Кьунну ттул хьхьу дакъассархха. Ттухь ци тIий буру? Милицанайн оьвчара, тIий уна, ялагу оьвтIий бухьукун, гьан багьссар больницалийн дуснал уссу ххассал ан, паракьат ан».

ТIайламур бусан, ттун ттунна нач хьуна, навагу сававну районналул хъунама укун авара уккан увну.

Аьпабивул инсаншивруя ца вагу. Ца чIумал жу архIал Обкомрайн лавгун буру. Секретарьтуращалсса семинар къуртал хьуну бия, жущалмур – хъирив кьини къуртал хъанай.

– Гьарун, зугу къуртал хьурув? КIинай та ачинссара? – увкунни Аьвдулжалаллул, ттучIан увкIун.

– Жу гьунттий ссят ацIуннийнин личIанссару, – учав.

– Туну, ттулгу цаппара иянсса кIанттугу бурча, ссавур даннуча зугу къуртал хьуннин, – увкунни.

Гьунттий, мяйжаннугу, ккаккан дурсса чIумал къуртал хьунни жул семинар, кьатIув увкра. Аьвдулжалал машиналущал ттула хъирив увкIун лявкъунни. Най буру. Буйнакскаллал хъун переваллания кьанив биявайсса кIанай: ПирхIусайн, Гьаруннуй аьчIа дангу багьлай бур, ахттайнссаннул чIунгу шавай дурхха, жура ванах ялугьлай кIюрххилссагуния къадукарду, – увкунни аьпа бивул, цала зумуну пишгу тIий.

Дурккунни чемодандалува дуканмур. Дахьра лирчусса щюлли урттуй мигу дирхьуну, ишттахIну загу дуркуну, ххуллийн багьру.

Укунсса чIумалгу цаманайн яржа къабитайссия дука-хIачIанмур машан ласун. Мажлис бачин бангу лапва усттар ия.

Аьвдулжалаллуя, ганал бюхъулия ва гьунардая буслан ччарча лапва чIяву хьунссар хаварду. Ччяни жуява личIи хьун хIайпсса инсан ия.

Сайки 14 шин дурссар ванал партиялул Ккуллал райкомрал цалчинма секретарьну. ДакI марцIну, аьй къалачIунну, лажин кIялану биттур бувссар къуллугърал буржругу. Багьавай хIурматрай, бусравну уссия жяматрал дянив. ДакIнихтуну ванал бувсса захIматран багьайсса кьиматгу бивщуссар. Дуллуссар «ЗахIматрал ЯтIул Ттугълил», «ХIурматрал лишанналул» орденну, ххюра медаль, чIярусса цаймигу бахшишру.

Ва цимилгу увчIуну уссия республикалул Верховный Советрал депутатну, КПСС-рал обкомрал членну. Ванин­сса барашиннар тIий ура хIакьинусса кьинигу Ккуллал райондалул жяматран ва хъамакъаитлай, райондалул администрациялул хIукмулийну Аьвдулжа­лал ХIусмановлул цIа абад давугу. Гьашину июньдалул 4-нний райцентрданий Ваччав ва ялапар хъанай ивкIсса къат­лул чIирай ванал суратращалсса мемориал ула лархъунни хъинну чIявусса халкь бавтIун, шадсса тагьарданий.

ХIусманов Аьвдулжалал Рамазаннул арснал бусравсса цIа абадлий дакIний личIантIиссар ва кIулсса дакI хъинминнал дакIурдиву.

Гьарун ХIасанов

«Илчи»
ЖИЖАРА

Рамазаннул арс ХIусманов Аьвдулжалал

Оьрмулул 80 шинаву, уттигъанну ахиратрал хьунни хьхьичIава ЦIуссалакрал, Ккуллал районнал райком КПСС-рал цалчинма секретарьну зий ивкIсса, ДАССР-данул Верхов­ный Советрал депутатну шамийла увчIуну ивкIссар ХIусманов Аьвдулжалал Рамазаннул арс. Аь.Р. ХIусманов увссар 1925 шинал Ккуллал райондалий Гьамиящиял шяраву. Ванал захIматрал ххуллу байбивхьуну бур щаллу бакъасса дянивмур даражалул школа къуртал бувну махъ 1942 ши­нал «Красный чабан» тIисса Ккуллал райондалул колхозрал давурттай.

1944 шинал ЦIуссалакрал райондалийн Гьамиящиял жямат бизан бувну махъ ва зий уссия Кировлул цIанийсса колхозрал учётчикну, хъирив колхозрал бухгалтерну. 1949-1956 шиннардий зий уссия ЦIуссалакрал райондалий халкьуннал силисттачину. 1956 шинал ва увчIуссия Кировлул цIаниисса колхозрал председательну. Заочнайну къуртал бувссар Дагъусттаннал шяра­валлил хозяйствалул институт. 1965 шинал ва увчIуссар КПСС-рал ЦIуссалакрал райком, хьирив 1967 шинал Ккул­лал райком КПСС-рал цалчинма секретарьну.

1980 шинал Аь.Р. ХIусманов ивтссар ДАССР-данул шяра­валлил хозяйствалул продук­ция ларай шаврил, ми машан ласаврил ПаччахIлугърал инспекторну. Му даврий зий ус­сия 1986 шинайн ияннин. Пенсиялийн увккун махъгу Аь.Р. ХIусманов зий уссия ччатIул дукралул Дагъусттаннал производственный управлениялул жаваблувсса давурттай.

Аь.Р. ХIусмановлул хъунмасса захIмат бувссар республикалул шяраваллил хозяйство хьхьичIуннай шаврил цIаний, хъуннасса гьурттушинна дуллай уссия республикалул агьалинал жяматийсса оьрмулуву.

Бувсса хьхьичIунсса захIматрал кьимат бишлай, ванан дуллуну дур «ЗахIматрал ЯтIул Ттугълил» ва «Знак Почета» орденну, мукунна ххюра ме­даль, РСФСР-данул, ДАССР-данул, Верховный Советирттал Президиумирттал хIурматрал грамотартту.

Чув зий ухьурчагу Аьвдулжалал ия жаваблувсса зузала, хъинсса сакиншинначи, каялувчи. Ва ия хъинну инсантал ххирасса, вайннал цIаний цащава бюхъаймур буван махъаллил къашайсса хIакьсса зунтталчув. Ванал чаннасса симан абадлийгу дакIурдиву личIантIиссар ванащал зий бивкIминнап, мачча-гъаннал, дустурал, гьалмахтурал.



МахIаммадов М.М., Аьлиев М.Гь., Аьлиев А.Б., МахIмудова Т.А., Гъазиев Гъ.М., Акавов А.А., Алчиев Н.Ю., ХIажимахIаммадов XI.А., Казиев Н.Э., ХIайдаров Н.А., Исрапилов А.А., Акулиничев Н.А., Амуттинов А.М., ХIамзатов XI.М.-К., Аьлиев Н.А., Усманов У.Г., МахIаммадов Г.Г., Оьмаров Б.З.

«Илчи»
* * *

Ккуллал районналул администрация, райондалул Собрание, щала райондалул жямат дакIнийхтунусса кьурчIишиву кIидачIлай буру цинявппа мачча-гъанминнащал, чIярусса шиннардий Ккул­лал райкомпартиялул 1-ма секретарьну зий ивкIсса хIурмат лавайсса ХIусманов Аьвдулжалал Рамазаннул арс ахиратрал ххуллийн агьаврийн бувну.

Аьвдулжалаллул хъунмасса захIмат бивхьуссар Ккуллал райондалул жяматрал багьу-бизу, маэшатрал ахIвал ххуйшаврил, райондалул колхозирттал кутак ларай шаврил чулухунмай. Райондалул агьалинан аьпабивул чаннасса симангу, тIиртIусса дакIгу, бивхьусса захIматгу хъама къабитантIиссар.

Бунагьирттал аьпа баннав, гьав нурданул дуцIиннав, алжан нясив баннав.

Ккуллал райондалул администрациялул

бакIчи ХI.ХI. МахIаммадов

* * *


Хъуннасса кьурчIишиву кIидачIлай буру Гьамиящиял шяраватусса Рамазаннул арс Аьвдулжалал ХIусманов ахиратрал шаврин бувну ванал оьрчIащал, мачча-гъаннащал, щалагу агьлу-авладращал. Гьав нурданул дуцIиннав, алжаннул ххари аннав. Махъминнал оьрмурдай барачат бишиннав!

Хъусращиял шяраваллил жяматрал цIания Давдихъал АхIмад



ХЪИНССА ЧУВНАЛ ЦIА АБАД ДУЛЛАЙ

Лакраву чансса бакъар социализмалул шиннардий цалва бивхьусса захIматрайну цалла цIарду лахъ дурсса инсантал. Мукун хIакьинусса кьинигу халкьуннал цалла цIа хъин чулий дакъа зуму къаласунсса захIмат бивхьусса инсан хъанай ур аьпалухьхьун лавгсса ХIусманов Аьвдулжалал Рамазаннул арс.

Аьвдулжалал Рамазаннул арс увну ур 1925 шинал Ккуллал райондалий Гьамиящиял шяраву. Шяраву арулла шинал школагу къуртал бувну, му зий уссия Гьамиящиял колхозраву.

1944 шинал бизан буллалиминнавух Аьвдулжалаллул кулпатгу ЦIуссалакрал райондалийн лавгссар. Шиккугу цал колхозрал бухгалтерну зий ивкIун ур. Яла ва ивтун ур райондалул прокуратуралул следовательну.

1965 шиная айивхьуну шанна шин ЦIуссалакрал райондалул цалчинма секретарьну зий дурну дур. Шичча тIайла увккун ур Ккуллал райондалийн цалчинма секретарьну. Аьвдулжалал ур яла чIярусса шиннардий Ккул­лал райондалий секретарьну зий ивкIма. Мунал ацIния шанна шин ххинугу дурну дур кIикку зий.

Ванихлуну Ккуллал райондалул администрациялул хIукмулийн бувну, Ваччиял шяраву Аьвдулжалал Рамазаннул арс ялапар хъанай ивкIсса къатрай ванал аьпа абад буллалисса ула тIиртIунни. Июлданул 4-нний Аьвдулжалаллул аьпа абад буллалисса ула тIитIлатIисса митинграйн бавтIун бия ванал оьрчIру, мачча-гъанми ва Ккуллал райондалий ялапар хъанахъисса цинявппагу ва кIулми. Ва батIаврий махъ лавхъунни Ккул­лал райондалул администра­тор Сулайманов Саэдлул.

– На райондалийн бувкIсса вай хъамаллурая хъинну рязиссара. Зул Ккуллал райондалийнсса аьрххи-ххуллу ххаринийн бакъа къабагьаваннав. Аьвдулжалаллул хIурмат рай­ондалул агьалиначIа мудангу буссар ва бикIантIиссар. Мунал цува дунияллий уссаксса хъинну хъунмасса захIмат бивхьуссар жулла райондалул ахIвал ххуймур чулийнмай кIура баен бан, ччарча шяраваллил хозяй­ство хьхьичIуннай дуллай, ччар­ча кIулшиву дулаврил ва агьалинал цIуллу-сагъшиву дуруччаврил чулийнмай. Жула райондалул агьалинал бурж хъанахъиссар ванал аьпа абад баву.

Хъирив махъ лавхъунни Аьбдулжалаллул дус Нахаев Нариманнул:

– Ххирасса гьалмахтал, на барчаллагьрай ура цинявппагу шиккун бавтIцириннайн, жула ххаллилсса дус дакIнийн утан бувкIун тIий. Аьбдулжалал хъинну захIмат ххирасса, тIайлашиву ччисса, за кIулсса инсан ия. Арулва класс бувккусса кIулшиву дунугу, даврия нигьакъаувсун цайва бивхьусса бурж биттур байва. Оьрмулул хъунанал хьхьичI ламус бусса, яхI-къирият дусса инсан ия. Чил шяраву ацIния шанна шинай ина бизар къавхъурав куну цIувххукун, му­нал учайва, вагь, ваксса ххуйсса, бявкъусса, щаращивгу бусса кIанай бизар хъун бюхъайссарив инсан?

Ванал аьпа абад чув бан хъинавав тIий пикри буллалисса чIумал, Ккуллал район дакъа бакIравун цамур кIану бухлай бакъая. Цанчирча, ацIния шанна шинай зий, ялапар хъанай ивкIсса, ваксса цанма ххирасса кIанай дакъа къабучIия ва аьпа абад буллалисса ула дишин.

Хъирив махъ лавхъунни Хизриев АхIмадлул:

– ХIакьину жува бавтIун буру лакрал ца ттигу ххаллилсса инсаннал цIа абад дан. Аьвдул­жалал хъинну лакрал жяматрай аьтIисса инсан икIайва. ХIакьину шикку кIицI къабувну битан къабучIир ва цинявннан кIулсса зат. Аьвдулжалал председательну ивтун мукьахри Гьамиящиял колхоз ччаннай дацIлан диркIсса, инсантуран хайр булай хьусса. Уттигу халкь бикIай Гьамиящи Аьвдулжалаллулли ккашила буккан бувсса тIий. Му бакъассагу, ванал ххаллилну тарбия бувну бур цалва оьрчIру. На ттула чулуха хъунмасса барчаллагь тIий ура ванал аьпа абад буллалисса ула тIитIин дакIнийн багьцириннахь ва шиккун бувкIцириннахь.

Мукунма шикку махъру лавхъунни Аьвдулжалаллущал зий бивкIсса Рамазанов МахIаммадлул, КъутIаев КьурбанмахIаммадлул, ацIния шаннагу шинай чIаххурай ялапар хъа­най ивкIсса Кубачанов Камалуттиннул. Цинявннал махъру лавхъун махъ аьпа абад бул­лалисса ула тIиртIуна Ярагъи МахIаммадовлул ва Нариман Нахаевлул.

ХIусманов Аьбдулжалал:

– На арсваврал чулуха бикIу, циняв мачча-гъаннал чулуха бикIу хъунмасса барчаллагь тIий ура Ккул­лал райондалул бакIчинахь ва цинявппагу ши­ккун бавтIминнахь. Ва аьпа абад буллалисса ула тIитIинсса инициатива райондалул чулухасса дия. Жу оьвкуну бувкIру шиккун. Жу хъинну рязийну ва ххарину буру жула буттан укунсса хIурмат баврия. Барчаллагь щаллагу Ккул­лал райондалул жяматран.

КьурбанпатIимат:

– На Аьбдулжалаллун гъансса инсан бура. Маччачу тIий цIа дуллай бакъарача, Аьбдулжалал буниялагу мукунсса ия. Хъинну инсаннан хъиншиву дан хьхьичIун ливчусса, авадан-мискинма личIи къаайсса инсан ия. Ва Ккул­лал райондалийн тIайла уклакисса чIумал щалла ЦIуссалакрал район аьтIисса кунна тIайла увккуна. Къаччай ия инсантуран му цачIатува лавгун. Сельхозинститут бувккусса цала щарнил уссин сельхозуправлениялий инженерну зунсса кIану шяраву бунува, Аьхъарав тIайла увк­куна, цалва маччами къуллугъирттай битлай ур къаучин. Инсаннайн чIу лахъ къабайва, къаччан бикIансса махъ къаучайва. Агар даву къадурну духьурча, увцуну га инсан чIугу лахъ къабувну, «Къащаллу бувну бурххарч ина ттул бигар», – учайва. Ва бия ванал щалва дяъви.

Митинграя мукьах бавтIцириннан ссупра тIивтIуна.

Людмила ВАНАТИЕВА

«Илчи»



Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3   4   5   6




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет