23. Оңтүстік Азия халықтарының дәстүрлі шаруашылығы
Оңтүстік Азияда плугтті ішінар кетпендеді егіншілік суырмалы түрде ежелден ақ жүргізілді. Плуг оңтүстік Азиядан өте ежелгі дәуірден белгілі. Қазіргі кезде фабрикалық жолмен дайындалған ауыл шаруашылық құралдырауда. Үнділер негізінен ауыл шаруашылығымен айналысады. Күріш — басты мәдени дақылдары. Оны солтүстік, шығыс және оңтүстік өңірлердегі өзен алаптарында көп өсіреді. Солтүстік-батыстағы штаттарда бидай өсіру дамыған. Қшкі құрғақ аудандарында тары тұқымдас дақылдар көп. Бұршақ, кофе, май сығатын және тамаққа дәм келтіретін түрлі өсімдіктер, техникалық дақылдар (мақта, арахис, қант қамысы, т.б.) өсіріледі. Үнділер діни түсінікпен сиыр етін жемейтіндіктен, ірі мүйізді қара (зебу, буйвол, т.б.) саны жоғары. ңтүстік Азия жекелеген облыстардың экономикалық және әлеуметтік-экономикалық дамуында және экономикалық және мәдени түрлерінде айтарлықтай өзгерумен сипатталады. Оңтүстік Азия халқының көпшілігі соқалы егіншілердің бір түрі. Оңтүстік Азияның табиғи жағдайларының алуан түрлілігімен бұрынғы және қазіргі кездегі соқалы егіншіліктің экономикалық және мәдени түрі көптеген сорттар мен кіші түрлерден тұрады. Қазіргі экономикамен қатар миллиондаған шаруалар артта қалған, жартылай Урал шаруашылығын жүргізеді. Пәкістан мен Үндістанның солтүстік-батысындағы негізгі азық — түлік дақылы-бидай, Оңтүстік Азияның барлық басқа аймақтарында-күріш. Басқа дақылдар да өсіріледі: тары, бұршақ дақылдары, жемістер мен көкөністер. Техникалық дақылдар: мақта, майлы дақылдар, резеңке зауыттары үшін айтарлықтай жер учаскелері бар. Кофе, темекі өсіріледі, Ассам штатында әйгілі үнді шайы өсіріледі, ал Шри - Ланкада бірдей танымал цейлон шайы өсіріледі.
24. Оңтүстік Азия халықтарының материалдық мәдениеті
Оңтүстік Азия халықтарының мәдениеті осы аймақта тұратын барлық халықтардың этникалық дәстүрлері мен мәдени мұраларының араласуының әсерінен қалыптасты. Сондықтан мәдени дәстүрлер субконтинентальды попурридің бір түрін білдіреді және аймақты мекендейтін халықтар үшін көптеген ұқсас белгілерге ие.
Оңтүстік Азия халықтары этникалық құрамы жағынан алуан түрлі. Мұнда этникалық топтардың 2000-нан астам түрі бар. Бүкіл тарихында Оңтүстік Азияны бірнеше рет әртүрлі ұлттар басып алды, олар да аймақтың мәдениетіне әсерін қалдырды. Оңтүстік Азия халықтары ортақ этникалық фонға ие және аумақтық бөлімшелердің көпшілігі жақында ғана пайда болды. Ұқсас мәдениет әртүрлі діни композициялардың нәтижесінде әртүрлі ағымдарға ие болды.Мәдениет этникалық бай инд алқабына негізделген, ол арийлер мен дравидтік нәсілдердің ағыны мен қоспасын сезінді. Оңтүстік Азия халқы, сайып келгенде, бірегей ортақ мәдениетті қалыптастыру үшін араласады. Оңтүстік Азия мүлдем ұқсас емес диалектілері бар үлкен тілдік әртүрлілікті көрсетеді. Бұл аймақ зорлық-зомбылықсыз және бейбіт қарсылық принциптерімен танымал.
Достарыңызбен бөлісу: |