Өлкетану бөлімі Ө Ө л л к



Pdf көрінісі
бет15/51
Дата23.01.2023
өлшемі0.79 Mb.
#468619
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   51
toponimkaz

Бұқар жырау ауданы – Қазақ поэзиясының тарихындағы ең соқталы тұлғалардың 
бірі Бұқар жыраудың есімін иеленген аудан 1928 жылы негізі қаланған Тельман және 1938 
жылы ашылған Ульянов аудандарының бірігуі нәтижесінде 1997 жылдың 23 мамырында 
құрылды. Ауданның орталығы – Ботақара поселкесі (бұрынғы Ульянов поселкесі). 
Бұқар жырау – XVIII ғасырдағы қазақ әдебиетінің ең көрнекті өкілдерінің бірі. Ол 
ұзақ өмір сүріп, көптеген тарихи оқиғалардың куәсі болған қазақ 
жырауы, мемлекет қайраткері 1668 жылдар шамасында туған, ол 
ерте кезден көзге түсіп, Тәуке ханның тұсында-ақ (1718 жылы 
өлген) қабырғалы би болған деседі. Бірақ Абылайға дейінгі 
билеп келген хандардың ешқасайсымен тіл табыса алмайды. Тек 
Абылай ханның тұсында жыраудың жұлдызы тағы да жанады
сөйтіп ол хан ордасына оралып, қалған өмірінде мемлекеттік 
істерге тікелей араласады. Бұқар жырау Қалқаманұлы Қарағанды 
облысы Бұқар жырау ауданының аумағындағы Далба тауының 
бір сілемінде жерленген. 
1993 жылы жыраудың 325 жылдық мерейтойын атап өтіп
Бұқар жырау жерленген Далба тауының етегінде халқымыз 
әулие деп танитын ұлы абыздың кесенесі салынып, ол 21 тамыз күні салтанатты түрде 
ашылды. Табаны үш таған болып келетін, биіктігі 12 метрге жететін бұл ғимарат қазақтың 
ұлттық бас киіміне ұқсас келеді де, кезінде ұлы бабамыз аңсап кеткен үш жүздің, бүкіл 
елдің бірлігін бейнелейді. Кесененің ашылу салтанаты көне Далба тауы етегіндегі салқар 
тойға ұласты. 
Волков – Қаражар ауылының елді мекені. Жүзжылдықтың басында осы жерге 
қоныстанған шаруа Волковтың бұрынғы хуторы. 
Волын – Дубовка ауылының елді мекені. Волын губерниясынан жер аударып 
келгендердің бұрынғы тұратын жері. 
Гагарин – село, Гагарин атындағы ауылдың орталық мекені. Тұңғыш ғарышкер-
ұшқыш Ю.А.Гагарин есімімен аталған. 
Доскей – елді мекен. Зеленая Балка селосына тақау. Халық ақыны Доскей Әлімбаев 
(1850-1946) құрметіне аталған. Ол 16 жасынан өзінің ақындығын таныта бастаған. 
Революцияға дейін Доскей патша өкіметі мен бай, билердің айуандық қылықтарын өзінің 
өткір жырларымен өлтіре шенеді. 
Кеңес заманы орнағаннан кейін Доскей көмірлі Қарағандыда өмір сүрген. Сондықтан 
шығармаларының негізгі тақырыбы Қарағанды кеншілерінің өмірі мен еңбегі болды. 
«Қарағанды», «Екі сайлау», «Жүрегім» деген өлеңдері ақынның таңдаулы шығармалары 
болып есептеледі. Ұлы Отан соғысы жылдарындағы өлеңдері түгелдей дерлік Отан 


18 
қорғауға арналды. Облыстық ақындарының айтысын ұйымдастырушылардың бірі. 
Ақынға Қазақстанның еңбек сіңірген өнер қайраткері атағы, «Құрмет Белгісі» ордені 
берілді. Д.Әлімбаев жерленген жеріне ескерткіш қойылған. 
Есен – өзен. Бұқар жырау және Жаңаарқа ауданының жерін басып ағады да Нұра 
өзеніне құяды. Басын Арқалық тауынан алады, ұзындығы 85 км. Есен, шежіре деректеріне 
қарағанда Орта Жүз Арғын тайпасының Қанжығалы руынан тарайды. Аты аталған өзенге 
жоғарыдағы ру атының берілуі әбден мүмкін. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   51




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет