Орындаған: Жолдыбай Г. Рахматулла А, Жиенбаева М. Қабылдаған


Төлдеу,балалау,қозылау, құлындау, боталау, бұзаулау, лақтау



бет11/11
Дата15.02.2024
өлшемі42.16 Kb.
#491956
түріҚұрамы
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
дыбыс-сес, қозғалу етістіктері 2

Төлдеу,балалау,қозылау, құлындау, боталау, бұзаулау, лақтау. Мал мен жан-жануардың тууы, төл әкелуі.[Бизақов С “Синонимдер сөздігі” 553 -бет]
Босану,туу, табу. Жарық дүниеге келу. [Бизақов С “Синонимдер сөздігі” 146-бет]
2. Табиғаттың өсуімен, көркеюімен байланысты қолданылатын етістіктер: өсу, жапырақ шығару, жапырақтау, бүртік жару, гүлдеу, сабақтау, түйіндеу, гүл жару т. б.


Есею, марқаю, сакаю, ересектену. Ер жету, үлкею,өсу.[Бизақов С “Синонимдер сөздігі” 206-бет]
Даму, өсу, өркендеу, өрістеу, өрбу, өрлеу, қарыштау, қар- қындау,гүлдену.Алға басып ілгерілеу, көркейе тусу.[Бизақов С “Синонимдер сөздігі” 171 -бет]
Түйіндеу,түйнектеу. Көкөністің түйін салып, түйнек тастауы.[Бизақов С “Синонимдер сөздігі” 541-бет]
Безену, кұбылу, кұлпыру, жайнау, терлеп, сәулеттену. Гүл-гүл жайнап неше түрлі түске ену.[Бизақов С “Синонимдер сөздігі” 134-бет]
Әдемілену, әндену, өнею, ажарлану, әрлену, көріктену, нұрлану, түрлену, шырайлану, сұлулану, рендену, райлану, құлпыру, зияттану. Гүл-гүл жайнау, құлпырып әні кіру. [Бизақов С “Синонимдер сөздігі” 93 -бет]
3. Пісіп жетілуге байланысты етістіктер: пісу, торлау, жетілу, ер жету, бой жету, балиғатқа жету, қартаю,дүмбіл болу т. б.
Былбырау, жиду. Тағамнын жуп-жумсак болып езіліп пісіп,былжырауы. [Бизақов С “Синонимдер сөздігі” 161-бет]
Есею, марқаю, сақаю, ересектену. Ер жетіп,үлкейіп,өсу. [Бизақов С “Синонимдер сөздігі” 206 -бет]
Балиғатқа жету,кәмелет толу. Ұл мен қыздын тұрмыс кұруга болатын жасы. [Бизақов С “Синонимдер сөздігі” 122 -бет]
Қартаю,кәртею, мосқалдану, егделену. Егде тартқандык, жасы жеткендік. [Бизақов С “Синонимдер сөздігі” 271 -бет]


Пайдаланған әдебиеттер тізімі:

  1. М.Балақаева “Современный казахский язык” Алматы: Мектеп, 1959 жыл. 201-208б

  2. Ы.Маманов «Қазіргі қазақ тілі. Етістік» – Алматы: Мектеп, 1966. – 156б

  3. Ж.Ж.Манапбаева журнал «ҚазҰУ хабаршысы»- Алматы, 2012ж . 8-11б

  4. М.Оразов «Қазақ тілінің семантикасы» Мектеп, 1980-ж 33б

  5. С.Бизақов «Синонимдер сөздігі» - Алматы: «Арыс», 2007- 74б


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет