Қостанай мемлекеттік педагогикалық институты Жаратылыстану-математика факультеті
жүктеу/скачать 1.59 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Тасымалдаушы РНҚ (т-РНҚ).
| Рибонуклеин қышқылы-РНҚ. РНҚ молекуласының құрылымы.
ДНҚ мен РНҚ бірдей мономерлі тізбек нуклеотидтерден тұрады, со- нымен қатар олардың арасыңда төмендегідей айырмашылықтар бар: 1. Олардың молекуласындағы қанттардың құрамы әртүрлі. РНҚ рибозадан құралған, сондықтан рибонуклеин қышқылы деп аталады, ал ДНҚ-ның құрамы көмірсудың дезоксирибозасынан тұратын- дықтан, дезоксирибонуклеин қышқылы деп аталады. 2. ДНҚ мен РНҚ-ның құрамындағы аденин (А), гуанин (Г) және цитозин (Ц) бірдей, ДНҚ-да - тимин (Т), ал РНҚ-да соған ұқсас урацил (У) орналасады. 3. ДНҚ молекуласы екі тізбекті, ал РНҚ бір тізбекті. Бірақ РНҚ- ның сәйкес нуклеотидтері қосылған жерлері қос тізбекті болады. РНҚ молекуласының мөлшері, құрылымы және қызметіне қарай әр түрлі. Олар мыналар: Тасымалдаушы РНҚ (т-РНҚ). Жасуша ядросындағы 37 т-РНҚ-ның мөлшері 10%-тей болып, молекулалық салмағы 20000 - 50000-ға дейін жетеді. т-РНҚ-ның негізгі қызметі ақуыз молекуласының синтезі кезіңде аминқышқылдарын рибосомаларға тасиды. Әрбір аминқышқылының өзіне тән ерекше т-РНҚ-сы болады, яғни аминқышқылының әркайсысына бір т-РНҚ сәйкес келеді. Сондықтан да т-РНҚ-ның жиырмадан астам түрі бар. Олар бірінші реттік құрылымымен ерекшеленеді. т-РНҚ молекуласының бірнеше нуклеотидтері комплименттік негіздеріне сәйкес бір-бірімен өзара байланысады да, оның пішіні жоңышқа жапырағына ұқсас болып келеді. Мұны екінші реттік құрылымы деп атайды. т-РНҚ- ның «Е» бөлігіңде ДНҚ-ның ақпаратына сәйкес үшөрім (триплет) болса, ал оған қарама-қарсы тұрған «Д» бөлігіне үшөрімге сәйкес келетін аминқышқылын жабыстырып алып, ақуыз молекуласы синтезделетін жерге сол қышқылдарды тасымалдай ды. Ендеше т-РНҚ деп аталуының өзі осы атқаратын қызметіне негізделген. жүктеу/скачать 1.59 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|