Амебиаз бен балантидиаз негізінен ыстық климатты оңтүстік елдерде кезедеседі. Бұл паразитоздардың клиникасы Колитке өте ұксас болуы мүмкін: кан, шырыш аралас жиі емес ботка тәрізді нәжіс, кеседдін баяу удерісі, толкынды ағым. Колиттен езгесі — кабыну процесінің белсенділігі жоқ. Эндоскопияда катпар бетінде терең жаралардын шеті жыртылған, тубі «майлы», коршаған шырыш аздап ісіңкі, бірақ бозғыл, контактшқ канаккыштык жок. Қоздырғышты анықтау мәнді, сондықтан нәжіс пен жаралар қырындысын көп рет тексеру кажет.
Крон ауруы мен Колиттің үқсастығы көп: екеуі де түсініксіз этиологиялы, генезі иммунопатологиялык. Бірак гендік маркерлері өзгеше — НЬА ӘКІ, ОК\у5 жиі, В-лимфоцит клондары ерекше (Угз4 және Уіііеп). СЖК-ке карағанда бүл кеселде түрлі аскорыту жолдарында бүзылыстар орын алады: жиі соқыр ішек, мыкын ішектің дистальді бөлігі, тоқ ішектің сол бөлігі, аш ішек, өңеш, асказан, 12 елі ішек те араласуы мумкін. Крон ауруының жиілігі 100 мың адамға 3,5 кеседден, оның 20-25 % балалар үлесінде. Бұл ауруда көрнектісі—бұзылыс орнының сау жерден мүддем ажыратылуы, дертті және калыпты жерінің кезектесуі («кенгуру секіруі»); кабыну ішекті түгел (серозды қабатқа дейін) камтып, жергілікті лимфостаз, артериолдар бітелісімен жүреді. Процестің таралуы іштен, ішек жаралары осыдан өте терең, афтозды, фиссура тәрізді; қабаты ісіңкі, толыс; тамыр суреті жок, рельефі «тас жол» сиякты, тысқары беріш, жыланкөздермен.
Крон ауруының гистологиясына ішек кабатының трансмуралды бұзылысы, спецификалық емес гранулемалар калыптасуы тән (ішінде Пирогов-Лангханстың гигант клеткалары бар).
Клиникасында Колитпенн үксастык кеп: диарея науқастың 80 %-да, мелена — 50 %, салмақ жоғалту — 85%, бой өсуінің калысы — 35 %, бірак кесел бүдан баяу, торпидті журіп, көп уақыт кан кету жасырын болады. Жара орналасуы кебінесе илеоцекалды аймақта болып, ауыру сезімі оң мықында анықталған соң оны аппендицитке жиі балайды. Аналдық, перианалдық бұзылыс аса тән (созылмалы терең жарылулар, жыланкөз, парапроктит).
Кесел баяу, бірак үздіксіз, үдемелі ағыммен ерекшеленіп, емге көне қоймавды.
Қазіргі кезде Крон ауруының 3 формасын ажыратады:
а) қабынулық (СЖК-ке өте ұксас); б) фиброз басым (ішек стенозына әкеледі); в) пенетрация беруші (жыланкөздер калыптасуы тән).
Рентгенде бұзылыс сегментарлығы, ішек тарылуы тән; жиі ішек стенозы калыптасады.
Крон ауруыныңдиагнозы клиникалық, эндоскопия, гистологиялықмәліметтерге сүйенеді, олардың ажырату критерийлері 88,89-кестелерде берілген.
Достарыңызбен бөлісу: |