Жүзу әдісінің басқа барлық стильдерден брасс қол қозғалыстарының барлығы тек суда орындалумен ажыратылады. Алдыға қарай қозғалу қолдармен симметриялы есуімен, сонымен қатар тура осылай аяқтарды түрткілерінің симметриялы кезектестіруінің есебінен орындалады.
Басқада жүзу түрлері сияқты, брассты сапалы үйрету мүмкін емес, егер дененің суда ұстаудың қалпы үйренбесе.
Алайда, алғашқы жүзуді үйрету бағдарламасында брасспен әр бір қозғалыстардың топтамасында сырғудың (жүзіп өту) кезеңін болады.
Бастапқыда тұрған жерде малтушы суда көлденең дерлік жатады. Мойын омыртқамен бір сызықта, бет суға кіргізілген. Алдыға созылған қолдардың білегі су түбінде 10-15 см және де су түбіне тиеді. Суда көзқарас алдыға қарай қолдың білектеріне аударылған. Малтушы біртіндеп бір уақытта ауаны ауызбен және мұрынмен шығарады. Есуге дайындалу алдында, қолдың білектері алақанмен сыртқа қарай бұрыла бастайды.
 Қолдардың жұмысы
Шартты бастапқы тұрыстан қолдар жан-жақтарға және төмен қозғалады. Есу ұстап алудан басталады – суға таянуды алақан және иық белдеу аймақтарында жасалады, көбінесе білекті сыртқа бұрау арқылы жетеді. Малтушы сүйенген қалыпты сақтап қалады және су астында алдыға-төмен қарайды, дем шығаруды жалғастыра.
Тиімді ұстап алуды қалыптастыру сол уақытта аяқпен итерілумен қиындатылады - әлі де денемен күшті ілгерілемелі қозғалыс жасайды. Алақаның суға қысымының шамасы ұлғаюына, білектер жан-жақтарға ажыратылады және қолдар шынтақта иіле бастайды.
Осы кезеңде тірек ретінде қызмет ететін иық бірталай қалады. Шынтақтың биік орналасу қалпында кролда және баттерфляйда сапалы есу озып өту кезеңімен сипатталып қалыптасады.
Е су күшейтіледі. Шынтақтар жоғары көтерілген және жан-жақтарға бұрылған. Білектер жылдам жан-жақтарға – артқа – төменге қозғалады. Есудің ең тиімді бөлігі аяқталды және қолдар лезде алдыға қарай итеріледі. Топтама аяқталады.
Тыныс алу
Есудің ақырғы кезеңінде білектер белсенді түрде ішке қарай бағытталады және алдыға, иектің астына, шынтақтарда ішке қарай ұмтылады. Нәтижесінде малтушының басы және иығы су бетіне шығады және кеуде алдында қолдарды біріктірген кезде ол қарқынды және терең демді ауызымен тартады. Көздер алдыға және төмен қарайды, суға шағын бұрыштан.
Орынды іркілістен кейін суға бірқалыпты және ұзақ ауызбен және ішінара мұрынмен дем шығару жүреді.
 Су бетіне ауыздың келесі пайда болуында жаңа дем алу үшін өкпені шұғыл күшейту және толықтай босатады.
Аяқ қозғалысы
Қазіргі спорттық брасс жүзу стилі қолданбалыдан аяқтың күрделі жұмысымен ажыратылады.
Алдыға қарай жылжу судан күрделі бұралмалы жолдан аяқпен артқа итерілу арқылы жүзеге асады. Ал аяқты түзелету және біріктіру бір уақытта дерлік өтетіндіктен, біртұтас қозғалысқа түйіседі, және де жамбас жұмысы сирақты және табанды озады, ол бірнеше шыбық тәрізді сипатталады.
Аяқ-қолдармен есу ұлғайған кезде түзу қалыпты, ыңғайлы бірқалыпты қалыпты сақтау қажет.
Малтушы су бетіне иекті шығарған кезде және дем шығаруды ұлғайтқанда аяқтар біртіндеп тізеде бүгіле бастайды.
Дем алу кезінде, бір уақытта бірқалыпты тізеде бүгілуіме жалғасады, табан сәл жан-жақтарға ажыратылады.
Дем алу жалғасқаннан кейін, қолдың білегі алдыға қарай қозғалғанда, жамбас және тізе буындарының бүгілу жылдамдығы ұлғаяды, табан жамбас деңгейінде бөксеге қарай қозғала бастайды.
Малтушының басы суға кіргізгенде аяқ барынша иілген қалыпқа жетеді: тізелер жан-жақтарға ажыратылады, бірақ малтушының фронталды жазықтығынан шықпайды, өкше бөкседе. Бұл түрткі үшін бастапқы жағдай.
1. б. қ. — бассейннің түбінде тұрып, қабырғаға қырмен және оған қолмен сүйену, аяқтар иық деңгейінде, аяқ ұшына шет жаққа бұрылу шаршағанға дейін, п барлық табанда отырып тұру, тізені шет жаққа бұру және табанды еденнен алмай;
2. алдыға көптеп секіру екі аяқта, өкшелер бірге, аяқ ұшы бөлек, қол белде («пингвиндар»);
3. жартылай отырудан жоғарыға қарғып секіру тура солай аяқ б.қ., алғашқы жаттығудай;
-
б. қ. — арқада жатып бортқа қолмен тірелу, аяқты қозғалтқандай сынай таныту, брасспен жүзгендіктей; б. қ. — кеудеде жатып бортқа қолмен тірелу, аяқтармен қозғалыстар жасау, брасспен жүзген сияқты;
-
кеудеде сырғу, қолдар алдыға созылған, аяқтармен брасспен қозғалыстар (қозғалыстың 2-3 топтамасы);
-
тура сол, алғашқы жаттығу сияқты, бірақ арқада сырғу, қолдар белде;
-
брасспен аяқтардың қозғалыстарымен жүзетін тақта көмегімен жүзу және онсыз (қолдар алдыда, қолдар белде).
10 – Апта
19-20. Теория: Спорттың әлеуметтік функциялары
Тандалған спорт түрлерінің тәсілін оқыту мен жетілдіру:
а) үстел теннисі: «топ-спин» сол жақ пен оң жақтан ұру тәсілі, оқу ойыны;
- қозғалыста ракеткамен және доппен жаттығу – адыммен, жүгіріспен, жүгірісте ракетканын әр түрлі жақтарымен және ракетканың екі жағымен кезектестіріп жонглеру; тура сол бірақ бұрылыста, жүгірістін бағыттын өзгертумен, адыммен, доппен жүгірісте, ракетканың ойын жазықтығының үстіне жатып;
- ракеткамен допты сол және оң жақпен жаттығу қабырғасының жанында ұру, үстел қасына қойылған стол жартысынан немесе жаттығу қабырғасынан – топтамалы (дәлдікке дөп түсу) соққылар, бірреттік соққылар;
- стол үстінде доп бойынша ұру, жаттықтырушынын, серіктесінін, тренажеромдын ыңғайлы лақтырумен (қағып алу);
- сол және оң жақтан соққыны байланыстырып қабырғасының жанында ұру, столға қасына қойылған үстел жартысынан немесе жаттығу қабырғасынан, доп бойынша, жаттықтырушынын, серіктесінін ыңғайлы лақтырумен (қағып алу);
Аяқ жұмысының негізгі тәсілін меңгеру. Қарапайым доппен және ракеткамен жаттығуды меңгергеннен кейін, жеңіл соққылардың тәсілдерін үйренуге ауысуға ұсынады:
- негізгі позициялардан соққы жасаудың қалпын үйрену және жасағандай сыңай таныту – аяқ қалпын, дененің бұрылысын, қолмен сермеудің түрін, денеге байланысты қолдын қалпын, ракетканын қалпын, білек, иық белдеу, иық;
- әр түрлі жылдамдықта көп рет соққы қимылын допсыз, доппен тор жанында қайталау (алдымен - баяу, сосын - жылдам);
- бір соққы түрімен (тек оң жақтан немесе тек сол жақпен) жаттықтырушымен (серіктеспен) үстелде ойнау, содан кейін оң және сол жақтан соққыларын байланыстыру; үстел үстінде соққылармен еркін ойын.
Доп бойынша үстелде соққы жасау тәсіілн меңгеру.
б) баскетбол: қарама – қарсылық әдіс – тәсілі, оқу ойыны;
Мақсаттары:
1. Қалқаннан секіріп кеткен допты қағып алуды үйрету.
2. Допты жүргізгеннен және тоқтағанан кейін бір қолмен себетке жоғарыдан секірісте лақтыру тәсілін жетілдіру.
3. Екі ойыншының (алдыңғы және артқы сызықтарда) әрекеттестігінің тактикасын жетілдіру: шабуылда, тосқауылда, қорғаныста, ауыстыруда.
Құрал - жабдық — баскетбол доптары.
Дайындық бөлімі.
Сабақты ұйымдастыру. Әр түрлі жүру (аяқ ұшында, өкшеден, қиылысқан аяқтармен, қол бастын артында, арқа артында) әр түрлі жүгіру (қол бастын артында, арқа артында, белде, иыққа, бағытты өзгертумен, тоқтаумен)
Жалпы дамытушылық жаттығулар. Бағанада төрттен қозғалыста орындалады:
1. Қолдарды иық буындарында алдыға, артқа айландыру.
2. Отырған қалыпта, оң жақ артта, әр бір есепте аяқ қалпын ауыстыру.
2. Отырған қалыпта, оң жақ шет жаққа қарай, әр бір есепте аяқ қалпын ауыстыру.
4. Денені 4 есептен оңға, солға айналдыру.
алдыға қарай ию, қолдың саусақтарымен аяқтың ұшына жететіндей.
5. Жатқан қалыпта денені көтеру.
6. Алдыға қарай иілу, қолдың саусақтарымен аяқтың ұшына жететіндей.
7. Бір уақытта қолдарды сілтеумен денені жан-жаққа ию .
8. Орында тұрып секіру. Әр бір төртінші секіріс 360º айналумен.
9. Жеңіл жүгіріс.
Негізгі бөлім.
I. Қалқаннан секіріп кеткен допты қағып алуды үйрету.
1. Айналысушылар қабырғадан 2 м арақашықтықта орналасады, әр біреуінде доп. Допты жоғарыға лақтырады, оны секірісте ұстап алып және қабырға лақтыру және т.б.
2. Орналасу тура солай. Қабырғаға топтамалармен лақтыру.
3. Айналысушылар жұптармен қабырғада 2 м және де бір бірінен 3-4 м арақашықтықта орналасады , секірісте қабырғаға лақтыруды орындау, серіктесі жаққа допты жіберу.
4. Екі жақтан бағана бойынша қалқан астындағы бұрыштан 2-3 м арақашықтықта орналасады. Бір бағанадан допты қалқанға лақтырады, ол себетке тимей қарама-қарсы жаққа түсетіндей. Басқа бағанадан секірісте тигізетіндей доптарды лақытыруды орындайды. Жаттығуды орындап, айналысушылар бағананнын қарама-қарсы жағынын ауысады.
II. Допты жүргізгеннен және тоқтағанан кейін секірісте себетке лақтыру тәсілін жетілдіру.
Айналысушылар себет санына байланысты топтарға бөлінеді және допты жүргізуді кезектесіп, келесі тоқтаумен және бір қолмен жоғары қарай секірісте допты лақтырумен орындайды. Жаттығуды орындау нұсқалары:
а) жүргізу себетке түзу орындалады, себеттен шет жаққа, жүргізу бағытын өзгертумен;
б) лақтыру алаңның әр түрлі нүктелерден, себетке әр түрлі бұрыштардан орындалады.
Жаттығу жарыстық әдіспен өткізіледі алдын ала келісілген нүктелерден белгілі көлемге дейін тигізу.
III. Тосқауыл және ауысу тактикасын жетілдіру.
1. Айналысушылар әр бір топқа 4 адам бөлінеді (екі шабуылшы, екі қорғаушы). Бір шабуылшы алдыңғы сызықтың ойыншынын, ал екіншісі - артқы сызықтың ойыншысының орын алады. Доп алдыңғы сызықтың ойыншысына беріледі, артқы сызықтың ойыншысы тосқауылды орындайды. Алдыңғы сызықтың ойыншысы себетке шабуыл жасайды. Қорғаушылар, ауысуды орындай отырып белсенді қарсылықты көрсетеді. Доп себетке салынбаса, жұптар рөлдермен ауысады. Себетке салынса, рөлдер ауыспайды.
2. Бір себет ойыны 2х2 тура сол әрекеттестікті орындаумен
3. Бір себет ойыны 4х4 тура сол әрекеттестікті орындаумен.
IV. Айыппұл допты лақтыру тәсілін жетілдіру.
Айналысушылар себет санына және айыппұл доптарды лақтыруға байланысты топтарға бөлінеді. Бірнеше рет қатарынан допты себетке тигізген жеңеді.
V. Оқу ойыны
Ойындағы тапсырмалар: Алдынғы және артқы сызықтағы ойыншылар арасындағы шабуылда тосқауылды орындау. Қорғалуда ойнағанда ауысуды қолдану.
Қортынды бөлім.
в) ЖДД: атлетикалық сапаларды жетілдіру;
қыздар
Флекторды жайлап көтеру жаттығуы:
Денені көтерумен бір уақыта ішті уқалайтын жеңілдетілген жаттығулар; қолдың бұлшықеттері үшін жеңілдетілген жаттығулар; қол бұлшықеттері үшін жеңілдетілген жаттығулар; қол білегіне арналған жаттығулар; кеуде бұлшықеттеріне жаттығулар; пресске және қолға жаттығулар; мойын бұлшықеттеріне жаттығулар және омыртқа корсетінің бұлшықеттеріне жаттығулар; пресске бір уақыта арқаны уқалайтын жеңілдетілген жаттығулар; сыртқы жамбас бұлшықеттеріне жаттығулар; үстінгі жамбастың бүйір жағына жаттығулары; ішкі жамбас бұлшықеттеріне, бұлшықеттеріне; иық белдеуінің жоғарғы және төмен бұлшықеттеріне; трицепске; үлкен кеуде бұлшықеттеріне және қолға; мойынға және иыққа; жамбастың артқы бұлшықеттері (кезек бойынша екі аяқпен бір уақытта); жамбастың артқы бұлшықеттері; қолдың бағыттаушы бұлшықеттері; іш бұлшықеттеріне салмақ түсірумен қолдың бағыттаушы бұлшықеттері.
1) Қозғалыстағы және бір қалыптағы ЖДЖ
2) Іш бұлшықеттері үшін:
- жатқан қалыпта 10-15 рет аяқтарды сермеп қозғалту;
- "римдік орындықта" 2 дейін 15 кеудені көтеру;
- 10-12 реттен гантельдермен кеудені оң, сол жақтарға бұру.
3) Арқа бұлшықеттері үшін:
- гантельдермен 6-8 реттен алдыға қарай иілу;
- білдекте 10-12 реттен денені жазу;
- гантельдерді көлбеу тарту.
4) Кеуде бұлшықеттері үшін:
- жатқан қалыпта 2 х 10 - 6 реттен гантельдерді жайлап көтеру;
- 45 градус бұрышта жатқан қалыпта гантельдермен 2 х 12 - 8 реттен қолды екі жаққа ашу;
- «Көбелек» тренажерында 2х12 - 8 рет қолдарды қиыстыру;
5) Иілгіштіке және сымбатқа жаттығу.
Бозбалалар
1. Бастапқы қалып – аяқ алшақ. Гірді екі қолмен алып және оны кеудеге көтеріп, гірді жоғары көтеру. Асықпай гирьді екі қолмен көтеріп, гір жоғары әрқашан көтеріліп тұру керек. Қайталау 3-6 рет.
2. Б.қ. – ең бойынша аяқ алшақ. Гірді екі қолмен алып және арқаға қою, гірдің денесі жауырында жаттатындай. Ақырын алдыға еңкейю, арқаны бүкпей. Аяқтар тік, иілгенде жамбас артқа шегінеді, бас түсірмеу керек. Қайталау 4-7 рет.
3. Б.қ. – аяқ алшақ. Гірді екі қолмен кеудеге денемен жоғары алу. Терең барлық табанға отыру, денені бірет алға ию, басты тік ұстау. Ақырын қарқында. Қайталау 5-8 рет.
4. Б.қ. – тура сол. Гірді екі қолмен тұтқасынан көтеру. Гірді еденнен көтеріңкіреп, онымен аяқтардың арасынан сілтеп, қарқынмен арқаны түзету, түзу қолдармен оны жоғары бастан лақтыру. Бұл ретте жартылай отыруға болады. Жылдам қарқында. Қайталау 6-12 рет.
5. Б.қ. – тура сол. Гірді екі қолмен тұтқасынан көтеру. Арқа мен денені түзулетіп, қолды иіп және гірді иыққа алындар, сосын ақырын оны еденге қоясын. Қайталау 7-10 рет.
6. Б.қ. – тура сол. Гір арнаулы тартқышта басқа асысады. Аяқтар алшақ. Қолдармен тізеге тіреліп, мойынды және денені бүгіп және түзулеп, гірді еденге қойып және тағы да жоғары көтеріп. Ақырын қарқында. Қайталау 3-9 рет.
7. Б.қ. – ең бойынша аяқ алшақ. Гірді екі қолмен тұтқасынан көтеру, астымен жоғары қарай. Арқаның және қолдың екпінді қозғалысымен жоғары гірді көтеру бас үстінен гірдің денесінің төмен. Гір жоғары еденге перпендикуляр көтерілу керек және сіздің кеуденізге жақындатуға тырысу керек. Гірді асықпай түсірініз, аяқты және денені бүгіп. Қайталау 3-9 рет.
8. Б.қ. – аяқтар бірге. Гір бір қолмен алып және оны жамбасқа сал. Аяқты бүгіп, тізені жоғары көтеріндер, гір жамбаста тұрдындай етіп. Гірді аяқтардың күшімен ғана көтеруге тырысындар, гірді жамбаста қолмен ұстап тұрып. Қайталау 6-8 рет әр бір аяқта.
9. Еденге отырырындар, аяқтарды шет жақтарға созындар. Гірді аяқтардың арасында қойындар және оны екі қолмен тұтқасынан көтеріндер. Қолдарды бүгіп, гірді кеудеге денемен жоғары қарай қой және денені біресе оңға, біресе солға бұр. Аяқты жылжытпай. Ақырын қарқында.Қайталау 5-8 рет.
10. Б.қ. – тура сол, алғашқы жаттығудағыдай. Гірді екі қолмен тұтқасынан көтеріндер. Гірді астымен жоғарыға аудар, тұтқасына қойып және оны 2-3 секундта осы қалыпта ұстап тұру керек. Орташа қарқында. Қайталау 8-14 рет.
г) жүзу: бросспен жүзу тәсілін үйрену мен жетілдіру.
Аяқ қозғалыстарының көмегімен жүзуге арналған тақтамен және онсыз (қолдар алдыда, қолдар жамбаста) брасспен жүзу.
11–Апта
21-22. Теория: Дене тәрбиесімен өз бетінше жаттығудың негізгі әдістері.
Тандалған спорт түрлерінің тәсілін оқыту мен жетілдіру:
а) үстел теннисі: «топ-спин» сол жақ пен оң жақтан ұру тәсілі, оқу ойыны;
- қозғалыста ракеткамен және доппен жаттығу – адыммен, жүгіріспен, жүгірісте ракетканын әр түрлі жақтарымен және ракетканың екі жағымен кезектестіріп жонглеру; тура сол бірақ бұрылыста, жүгірістін бағыттын өзгертумен, адыммен, доппен жүгірісте, ракетканың ойын жазықтығының үстіне жатып;
- ракеткамен допты сол және оң жақпен жаттығу қабырғасының жанында ұру, үстел қасына қойылған стол жартысынан немесе жаттығу қабырғасынан – топтамалы (дәлдікке дөп түсу) соққылар, бірреттік соққылар;
- стол үстінде доп бойынша ұру, жаттықтырушынын, серіктесінін, тренажеромдын ыңғайлы лақтырумен (қағып алу);
- сол және оң жақтан соққыны байланыстырып қабырғасының жанында ұру, столға қасына қойылған үстел жартысынан немесе жаттығу қабырғасынан, доп бойынша, жаттықтырушынын, серіктесінін ыңғайлы лақтырумен (қағып алу);
Аяқ жұмысының негізгі тәсілін меңгеру. Қарапайым доппен және ракеткамен жаттығуды меңгергеннен кейін, жеңіл соққылардың тәсілдерін үйренуге ауысуға ұсынады:
- негізгі позициялардан соққы жасаудың қалпын үйрену және жасағандай сыңай таныту – аяқ қалпын, дененің бұрылысын, қолмен сермеудің түрін, денеге байланысты қолдын қалпын, ракетканын қалпын, білек, иық белдеу, иық;
- әр түрлі жылдамдықта көп рет соққы қимылын допсыз, доппен тор жанында қайталау (алдымен - баяу, сосын - жылдам);
- бір соққы түрімен (тек оң жақтан немесе тек сол жақпен) жаттықтырушымен (серіктеспен) үстелде ойнау, содан кейін оң және сол жақтан соққыларын байланыстыру; үстел үстінде соққылармен еркін ойын.
Доп бойынша үстелде соққы жасау тәсіілн меңгеру.
б) баскетбол: қарама – қарсылық әдіс – тәсілі, оқу ойыны;
Мақсаттары:
1. Қалқаннан секіріп кеткен допты қағып алуды үйрету.
2. Допты жүргізгеннен және тоқтағанан кейін бір қолмен себетке жоғарыдан секірісте лақтыру тәсілін жетілдіру.
3. Екі ойыншының (алдыңғы және артқы сызықтарда) әрекеттестігінің тактикасын жетілдіру: шабуылда, тосқауылда, қорғаныста, ауыстыруда.
Құрал - жабдық — баскетбол доптары.
Дайындық бөлімі.
Сабақты ұйымдастыру. Әр түрлі жүру (аяқ ұшында, өкшеден, қиылысқан аяқтармен, қол бастын артында, арқа артында) әр түрлі жүгіру (қол бастын артында, арқа артында, белде, иыққа, бағытты өзгертумен, тоқтаумен)
Жалпы дамытушылық жаттығулар. Бағанада төрттен қозғалыста орындалады:
1. Қолдарды иық буындарында алдыға, артқа айландыру.
2. Отырған қалыпта, оң жақ артта, әр бір есепте аяқ қалпын ауыстыру.
2. Отырған қалыпта, оң жақ шет жаққа қарай, әр бір есепте аяқ қалпын ауыстыру.
4. Денені 4 есептен оңға, солға айналдыру.
алдыға қарай ию, қолдың саусақтарымен аяқтың ұшына жететіндей.
5. Жатқан қалыпта денені көтеру.
6. Алдыға қарай иілу, қолдың саусақтарымен аяқтың ұшына жететіндей.
7. Бір уақытта қолдарды сілтеумен денені жан-жаққа ию.
8. Орында тұрып секіру. Әр бір төртінші секіріс 360º айналумен.
9. Жеңіл жүгіріс.
Негізгі бөлім.
I. Қалқаннан секіріп кеткен допты қағып алуды үйрету.
1. Айналысушылар қабырғадан 2 м арақашықтықта орналасады, әр біреуінде доп. Допты жоғарыға лақтырады, оны секірісте ұстап алып және қабырға лақтыру және т.б.
2. Орналасу тура солай. Қабырғаға топтамалармен лақтыру.
3. Айналысушылар жұптармен қабырғада 2 м және де бір бірінен 3-4 м арақашықтықта орналасады , секірісте қабырғаға лақтыруды орындау, серіктесі жаққа допты жіберу.
4. Екі жақтан бағана бойынша қалқан астындағы бұрыштан 2-3 м арақашықтықта орналасады. Бір бағанадан допты қалқанға лақтырады, ол себетке тимей қарама-қарсы жаққа түсетіндей. Басқа бағанадан секірісте тигізетіндей доптарды лақытыруды орындайды. Жаттығуды орындап, айналысушылар бағананнын қарама-қарсы жағынын ауысады.
II. Допты жүргізгеннен және тоқтағанан кейін секірісте себетке лақтыру тәсілін жетілдіру.
Айналысушылар себет санына байланысты топтарға бөлінеді және допты жүргізуді кезектесіп, келесі тоқтаумен және бір қолмен жоғары қарай секірісте допты лақтырумен орындайды. Жаттығуды орындау нұсқалары:
а) жүргізу себетке түзу орындалады, себеттен шет жаққа, жүргізу бағытын өзгертумен;
б) лақтыру алаңның әр түрлі нүктелерден, себетке әр түрлі бұрыштардан орындалады.
Жаттығу жарыстық әдіспен өткізіледі алдын ала келісілген нүктелерден белгілі көлемге дейін тигізу.
III. Тосқауыл және ауысу тактикасын жетілдіру.
1. Айналысушылар әр бір топқа 4 адам бөлінеді (екі шабуылшы, екі қорғаушы). Бір шабуылшы алдыңғы сызықтың ойыншынын, ал екіншісі - артқы сызықтың ойыншысының орын алады. Доп алдыңғы сызықтың ойыншысына беріледі, артқы сызықтың ойыншысы тосқауылды орындайды. Алдыңғы сызықтың ойыншысы себетке шабуыл жасайды. Қорғаушылар, ауысуды орындай отырып белсенді қарсылықты көрсетеді. Доп себетке салынбаса, жұптар рөлдермен ауысады. Себетке салынса, рөлдер ауыспайды.
2. Бір себет ойыны 2х2 тура сол әрекеттестікті орындаумен
3. Бір себет ойыны 4х4 тура сол әрекеттестікті орындаумен.
IV. Айыппұл допты лақтыру тәсілін жетілдіру.
Айналысушылар себет санына және айыппұл доптарды лақтыруға байланысты топтарға бөлінеді. Бірнеше рет қатарынан допты себетке тигізген жеңеді.
V. Оқу ойыны
Ойындағы тапсырмалар: Алдынғы және артқы сызықтағы ойыншылар арасындағы шабуылда тосқауылды орындау. Қорғалуда ойнағанда ауысуды қолдану.
Қортынды бөлім.
в) ЖДД: атлетикалық сапаларды жетілдіру;
қыздар
Флекторды жайлап көтеру жаттығуы:
Денені көтерумен бір уақыта ішті уқалайтын жеңілдетілген жаттығулар; қолдың бұлшықеттері үшін жеңілдетілген жаттығулар; қол бұлшықеттері үшін жеңілдетілген жаттығулар; қол білегіне арналған жаттығулар; кеуде бұлшықеттеріне жаттығулар; пресске және қолға жаттығулар; мойын бұлшықеттеріне жаттығулар және омыртқа корсетінің бұлшықеттеріне жаттығулар; пресске бір уақыта арқаны уқалайтын жеңілдетілген жаттығулар; сыртқы жамбас бұлшықеттеріне жаттығулар; үстінгі жамбастың бүйір жағына жаттығулары; ішкі жамбас бұлшықеттеріне, бұлшықеттеріне; иық белдеуінің жоғарғы және төмен бұлшықеттеріне; трицепске; үлкен кеуде бұлшықеттеріне және қолға; мойынға және иыққа; жамбастың артқы бұлшықеттері (кезек бойынша екі аяқпен бір уақытта); жамбастың артқы бұлшықеттері; қолдың бағыттаушы бұлшықеттері; іш бұлшықеттеріне салмақ түсірумен қолдың бағыттаушы бұлшықеттері.
1) Қозғалыстағы және бір қаплыптағы ЖДЖ
2) Іш бұлшықеттері үшін:
- жатқан қалыпта 10-15 рет аяқтарды сермеп қозғалту;
- "римдік орындықта" 2 дейін 15 кеудені көтеру;
- 10-12 реттен гантельдермен кеудені оң, сол жақтарға бұру.
3) Арқа бұлшықеттері үшін:
- гантельді 6-8 рет алдыға қарай иілу;
- білдекте 10-12 реттен денені жазу;
- гантельдерді көлбеу тарту.
4) Кеуде бұлшықеттері үшін:
- жатқан қалыпта 2 х 10 - 6 реттен гантельді жайлап көтеру;
- 45 градус бұрышта жатқан қалыпта гантельдермен 2 х 12 - 8 реттен қолды екі жаққа ашу;
- «Көбелек» тренажерында 2х12 - 8 рет қолдарды қиыстыру;
5) Иілгіштіке және сымбатқа арналған жаттығу.
Бозбалалар
1. Бастапқы қалып – ең бойынша аяқ алшақ. Алдыға қарай еңкейіп, бір қолмен алып, жоғары көтеру. Еденнен гірді көтеріп алып, гірді артқа аяқ, арқаның және аяқтың екпінді қозғалысымен гірді алдыға және жоғары көтеру бас үстінен, қол түзу қалыпта. Жылдам қарқында. 6-8 рет
2. Б.қ. – тура сол. Гірді екі қолмен тұтқасынын қырынан алындар. Гірді үстіге қарай кеудемен көтеру, арқаны иіп артқа қарай иілу. Орташа қарқынмен. 6-8 рет.
3. Б.қ. – аяқ алшақ. Гірді екі қолмен алып және арқаға қою, гір жауырынға қою. Ақырын барлық табанға отырындар. Арқаны тік ұстауға тырысындар, бас түсірмеу керек. 8-10 рет.
4. Б.қ. – еденге отырырындар, аяқтарды шет жақтарға созындар. Гірді аяқтардың арасында қойындар. Екі қолмен тұтқасынын қырынан көтеріндер, оны астымен үстіге қарай көтер, қолды түзу ұстап. Ақырын қарқында.10-12 рет.
5. Б.қ. – аяқ алшақ. Гірді екі қолмен астын төменге қаратып көтеру. Асықпай қолдарды бүгіп, гірді астыға қарай қаратып кеудеге тарту. Денені тік ұстап. 8-10 рет.
6. Гір арнаулы тартқышта басқа іледі. Б.қ. – аяқтар алшақ, қолдар белде. Асықпай басты көтеру және түсіру, дененің қалпын өзгертпей. 8-10рет.
7. Б.қ. – еденге отырырып, аяқтарды шет жақтарға созындар. Гірді арқаға қойып, екі қолмен ұстап тұру. Асықпай алдыға қарай еңкею. 6-8 рет.
8. Б.қ. – аяқтар бірге. Гірді кеудеге қойып екі қолмен үстіге қарай көтеру. Иіліп, кезек-кезек сол және оң аяқты бүгу. Орташа қарқында. 8-10 рет әр бір аяқта.
9. Б.қ. – аяқтарды түзу қойып арқада жату. Гірді кеудеге қойып екі қолмен үстіге қарай көтеру. Қолды иіп, гірді кеудеге қарай тарту. 8-10 рет.
10. Б.қ. – аяқ алшақ, отырып бір қолмен гірді тұтқасынан үстіге қарай тарту. Гірді тұтқасынан айналдыру және 2-3 сек. Оны осы қалыпта ұстап тұру; бос қолмен тізеге тірелуге болады. Орташа қарқын. 14-16 рет.
Достарыңызбен бөлісу: | 
