Оқулық Алматы 2005 ббк 67. 405я7
Ұжымдық шарттарды жəне келісімдерді жасасу кезінде
жүктеу/скачать 2.12 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 5. Ақы төленетін жыл сайынғы еңбек демалысы кезіндегі кепідлдіктер.
- Кепілді төлемдерден қосымша ақыларды
| 4. Ұжымдық шарттарды жəне келісімдерді жасасу кезінде
келіссөздерге қатысқаны үшін кепілдіктер. Қолданыстағы заңдарға сəйкес, ұжымдық келіссөздерге қатысушы тұлғалар бір жыл бойына үш айдан аспайтын мерзімге орташа жалақысы сақтала отырып негізгі жұмысынан босатылады. Келіссөздерге қатысумен байланысты орын алған шығындардың барлығы еңбек туралы заңдарда, ұжымдық шартта, келісімде белгіленген тəртіп бойынша өтеледі. 5. Ақы төленетін жыл сайынғы еңбек демалысы кезіндегі кепідлдіктер. Бұл кепілдік қызметкердің ақы төленетін жыл сайынғы еңбек демалысының барлық күндеріне таралады. ҚР «ҚР еңбек туралы» заңына сəйкес қызметкерлерге кемінде күнтізбелік он сегіз күн болатын ақы төленетін жыл сайынғы еңбек демалысы беріледі. Еңбек демалысы үшін кепілді төлем еңбек демалысына шығардың алдында, бірақ ол басталғанға дейін күнтізбелік үш күннен кешіктірмей жүргізіледі. Жоғарыда аталған кепілді төлемдер саны бойынша да, мөлшері бойынша да осымен шектелмейді. Ұжымдық жəне жеке еңбек шартында өзге де кепілді төлемдер, сонымен қатар жоғарыда аталған кепілді төлемдерді төлеудің өзге де жағдайлары көзделіп өтуі мүмкін. Алайда, барлық жағдайларда олар еңбек заңдарында жəне келісімдерде анықталғаннан төмен болмауы тиіс. Кепілді төлемдерден қосымша ақыларды ажырата білген жөн. Бұл жердегі айырмашылық мынада: егер төлемдер қызметтен себепті жағдайлар бойынша босану кезі үшін көзделсе, кепілді қосымша ақылар жалақыны негізсіз азайтудың алдын алу мақсаттарында белгіленеді. Кепілді қосымша ақылардың кейбір түрлерін қарастырып өтелік. 1. 18 жасқа толмаған қызметкерлерге күнделікті жұмыстың қысқартылған ұзақтығы кезінде төленетін қосымша ақылар. 18 жасқа толмаған қызметкерлерге күнделікті жұмыстың қысқартылған ұзақтығы кезінде төленетін жалақы күнделікті жұмыстың толық ұзақтығы кезінде тиісті санат қызметкерлерінің жалақысындай мөлшерде төленеді. Кесімді жұмыстарға жіберілген аталған тұлғалардың еңбегі ересек адамдар үшін белгіленген кесімді баға бойынша жəне күнделікті жұмыстың қысқартлыған ұзақтығы уақыты үшін тарифтік ставкалармен белгіленген қосымша ақымен қоса төленеді. 2. Жұмыспен байланысты зақыммен немесе денсаулыққа келтірілген өзге де жарақатқа сəйкес жалақысы төмен жұмысқа уақытша ауысқан кездегі қосымша ақылар. Жұмыспен байланысты жарақатпен немесе денсаулыққа келтірілген өзге де зақымға сəйкес жалақысы төмен жұмысқа уақытша ауысқан қызметкерлерге бұрынғы жалақысы мен жаңа жұмысындағы жалақы арасындағы айырмашылық төленеді. Мұндай айырмашылық қызметкердің еңбекке қабілеттігі қалпына келгенге дейін немесе еңбекке қабілеттігінен толығымен айырылып, мүгедектік тобы тағайындалғанға дейін төленеді. 3. Заңдарда қызметкердің денсаулық жағдайы бойынша жеңіл жалақысы төмен жұмысқа ауысуы кезінде бұрынғы орташа жалақысының сақталуының немесе мемлекеттік əлеуметтік сақтндыру бойынша жəрдемақылар төлеудің өзге де жағдайлары көзделген. Бұл ретте кепілді қосымша ақы бұрынғы жалақы мен жаңа жұмыстағы жалақының арасындағы айырмашылықты құрайды. 4. Өндірістік қажеттілік немесе іркіліс жағдайларында басқа жұмысқа уақытша ауысу кезіндегі қосымша ақылар. Өндірістік қажеттілік болған жағдайда жұмыс берушінің қызметкерді оның келісімінсіз бір айға дейінгі мерзімге еңбегіне атқаратын жұмысы бойынша, бірақ бұрынғы жұмысындағы орташа айлық жалақысынан кем емес ақы төлей отырып, жеке еңбек шартында келісілмеген жəне оның денсаулық жағдайына зақым келтірмейтін сол жердегі, сол ұйымдағы басқа жұмысқа ауыстыруға құқығы бар. Бұл ретте кепілді қосымша ақыны бұрынғы жұмысындағы орташа айлық жалақы мен жаңа жұмысындағы жалақының арасындағы айырмашылық құрайды. Іркіліс жағдайында жалақысы төмен жұмысқа ауысқан кезде еңбек нормаларын орындайтын қызметкерлердің бұрынғы жұмысындағы орташа айлық жалақысы сақталады, ал еңбек нормаларын орындамайтын немесе ақысы мерзімді төленетін жұмысқа ауысқан қызметкерлер үшін тарифтік ставка (лауазымдық жалақы) сақталады. Бұл жерде де кепілді қосымша ақыны бұрынғы жұмысындағы орташа айлық жалақы (немесе тарифтік ставка) мен жаңа жұмысындағы жалақының арасындағы айырмашылық құрайды. жүктеу/скачать 2.12 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|