Оқулық Алматы 2005 ббк 67. 405я7
жүктеу/скачать 2.12 Mb. Pdf көрінісі
|
| қызмет ететін, яғни осы құндылықтарды қабылдауға, сақтауға,
тасымалдауға, таратуға басшылық жасайтын қызметкер кінəлі іс- əрекет жасаған жағдайда оны жұмыстан босату жүзеге асырылуы мүмкін. Мұндай қызметкерлердің қатарына кассирлер, экспедиторлар, қоймашылар, инкассаторлар, қойма немесе база меңгерушілері жəне т.б. жатады. Егер бұл қызметкерлердің əрекеттері оған жұмыс беруші тарапынан сенімнің жоғалуына негіз болса, онда мұндай қызметкерлерді жұмыс берушінің бастамасымен жұмыстан босату жүзеге асырылуы мүмкін. Бұл ретте келтірілген зиян үшін материалдық жауапкершіліктің мөлшері аса зор мəнге ие емес. Əдетте мұндай қызметкерлермен толық материалдық жауапкершілік туралы шарт жасалады. Алайда, тіпті толық материалдық жауапкершілік туралы шарт жасалмаса да, бұл жеке еңбек шартын сенімнің жоғалуына байланысты бұзу туралы шешімге əсер етпейді. Сенімнің жоғалуы материалдық жауапкершіліктегі қызметкерлердің материалдық зиянды туындатуы мүмкін əрекеттерімен байланысты болуы мүмкін. Мұндай əрекеттерге алдау мақсатында кем өлшеу, асыру тарту, бағаларды көтермелеу, материалдық құндылықтарды иемдену, төлемді тиісті құжаттарсыз алу жəне т.б. жатады. Мұндай қызметкерлердің ұрлық жасағаны, пара алғаны немесе өзге де пайдакүнемдік мақсаттағы құқық бұзушылықтарды жасағаны анықталған жағдайда, бұл құқық бұзушылықтардың олардың жұмысымен байланысы жоқ екеніне қарамастан, ол қызметкерлерге қатысты сенімнің жоғалуы себепті жұмыстан босатылуы мүмкін. Соған қарамастан, бухгалтерлер, тауар мамандары, экономистер, бақылаушылар жəне ақшалай немесе тауарлық құндылықтарға тіды тікелей қызмет көрсетпейтін т.б. мамандар бұл негіз бойынша жұмыстан босатылмайды. 11) ҚР «ҚР еңбек туралы» заңының 26-бабының 11-тармағына сəйкес егер білім беру саласында тəрбиешілік міндетті атқарушы қызметкер аталған жұмысты жалғастыруға сыйымсыз моральға жат қылық жасаса, жеке еңбек шарты жұмыс берушінің бастамасымен бұзылуы мүмкін. Басқаша айтар болсақ, заңдар педагогикалық қызметкерлерге ерекше талаптар қояды. Бұл негіз бойынша жұмыстан босату тек білім беру саласында тəрбиешілік функцияларды атқаратын қызметкерлерге таралады. Мұндай тұлғалардың тізімі Қазақстан Республикасы Үкіметінің 1999 жылғы 3 қыркүйектегі № 1304 қаулысында берілген. Оларға тəрбиешілік функцияларды атқаратын келесі тұлғалар жатады: ұстаздар, оқу мекемелерінің оқытушылары, балалар ұйымдарының тəрбиешілері, өндірістік білім беру шеберлері жəне т.б. Оқу жəне тəрбиелеу мекемелерінің тəрбиешілік қызметпен тікелей айналыспайтын өзге де қызметкерлерін жұмыстан босату жалпы негіздер бойынша жүзеге асырылады. Басқаша айтар болсақ, оқу жəне тəрбиелеу мекемелерінде жұмыс істейтін, бірақ тəрбиелеу жұмысымен тікелей айналыспайтын қызметкерлер – ғылыми қызметкерлер, əкімшілік-шаруашылық, инженерлік-техникалық құрам қызметкерлері бұл негіз бойынша жұмыстан босатылмайды. Үлкен энциклопедиялық сөздікке сəйкес моральға қайшы əрекеттерге қоғамдағы жалпымен танылған жүріс-тұрыс нормаларына, өнегелік қағидаларға жəне моральдық ережелерге қарсы жүріс-тұрыстар жатады. Бұл түсінік тек жұмыс орнында, еңбек ұжымында тікелей істелетін əрекеттерді ғана емес, сонымен қатар тұрмыстағы, қоғамдық жерлердегі əрекеттерді де қамтиды. Мұндай əрекеттерге мыналар жатуы мүмкін: маскүнемдік, азғын əрекеттер, өздерінің тəрбиеленушілерінің жəне өзге де кəмелетке толмағандарды жыныстық қатынастарға тарту, тұрмыстағы құқыққа қайшы əрекет жəне т.б. Соған қарамастан, осы негіз бойынша жұмыстан босату тек дəлелденген жəне жеткілікті тексерілген фактілердің негізінде жүзеге асырылуы мүмкін. 12) ҚР «ҚР еңбек туралы» заңы жеке еңбек шартына сəйкес жүктеу/скачать 2.12 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|