Оқулық Алматы, 2014 Әож кбж ш түсінік хат
Өзіндік жұмыс тапсырмалары
жүктеу/скачать 0.55 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Ұсынылатын әдебиеттер
- 3 мақсаттық бағыты
- Қоршаган ортаны педагогикаландыру.
- В. А. Буховалов
| Өзіндік жұмыс тапсырмалары:
«Жеке тұлға», «тұлғаға бағытталған оқыту» ұғымдарына сипаттама беріп, тұлғаға бағытталған педагогикалық технологияның басқа оқыту технологиялардан айырмашылықтарын талдаңыз. Жауабыңызды мысал арқылы негіздеңіз. Тұлғаға бағытталған педагогикалық технологияның бастауыш мектептің оқу үдерісінде пайдалану әдістемесінің ерекшеліктерін анықтаңыз. Ұсынылатын әдебиеттер: Таубаева Ш. Т., Барсай Б. Т Оқытудың қазіргі технологиялары. Алматы, 2005. Әбдіғалиев Қ. Осы заманғы педагогикалық технологиялар. - Алматы, 2004. Өстеміров К. Қазіргі педагогикалық технологиялар мен оқыту құралдары. - Алматы, 2007. Жүнісбек Ә. Қазіргі заманғы педагогикалық технология негізі - сапалы білім. - //Қазақстан мектебі, №4, 2008. Педагогические технологии: Методические рекомендации /Сост. А. П. Чернявская. - Ярославль: изд-во ЯГПУ им. К. Д. Ушинского, 2002. Селевко Г.К. Современные образовательные технологии.- М.:Народное образование, 1998. Монахов В. Проектирование и внедрение новых технологий обучения. - М.: Педагогика, 1990 г. Машарова Т В. Использование личностно-ориентированных технологии в образований. Материалы семинара. - Киров, 2000. Ильин В. С. Формирование личности школьника. - М: Педагогика, 1984. Иванова С. П. УЧИТЕЛЬ XXI ВЕКА: ноопсихологическийй подход к анализу профессионально-личностной готовности к педагогической деятельности. Электронды оқулық - Псков: ПГПИ, 2002. Ынтымақтастық педагогикасы К. Д. Ушинский, Н. П. Пирогов, Л. Н. Толстой, С. Т. Шацкий, В. А. Сухомлинский, А. С. Макаренко, Ж. Ж. Руссо, Я. Корчак, К. Роджерс, Э. Берн идеяларының негізінде ынтымақтастық педагогикасы туындады. Ынтымақтастық педагогикасының 3 мақсаттық бағыты анықталған: Педагогикалық талап етуден педагогикалық қарым-қатынасқа көшу. Балаға ізгілік-жеке тұлғалық тұрғысынан қарау. Оқыту мен тәрбиенің бірлігі. Ынтымақтастық қарым-қатынас жүйесінде негізгі орынды «мұғалім - оқушы» алады. Мұғалім - оқушы, оқушы - мұғалім, оқушы - оқушы. Оқушы да субъект, мұғалім де субъект. Ендеше бұл екі субъект бірге әрекет етіп ешқайсысы бір-бірінің үстінен қарамайды. Ынтымақтастық педагогикасының төрт бағыты бар. Балаға ізгілік - тұлға тұрғысынан қарау. Мектептің білім беру жүйесінің орталығына жеке тұлғаның барлық қасиеттерін дамыту қойылған. Мектеп мақсаты - жеке тұлғаның толық және азат дамуы үшін ішкі күшпен мүмкіншіліктерді ояту. Тұлғаға оқу-тәрбие үдерісін бағыттай отырып, жаңа көзқараспен қарау, педагогикалық қарым-қатынастың ізгіліктілігі және жариялылығы нәтиже бермейтін әдістерден бас тарту, жағымды Мен - тұжырымдамасын қалыптастыру, ізгілік, жеке тұлға тұрғысынан қарау идеяларын біріктіреді. Дидактикалық белсенді және дамытушы кешен. Бала- ны «қалай» және «неге» оқыту керек деген сұрақтардың жаңа мүмкіншіліктері ашылады. Оқу мазмұны жеке тұлғаны дамы- 142 143 ту құралы ретінде қарастырады. Оқыту қорытылған білім-білік дағдылары және ойлау қабілеті бойынша жүргізеді. Интеграция вариативтілік жағымды жағдай тудырады. Оқу үдерісін формасы мен әдістерін жетілдіру бірқатар педагог жаңашылдардың авторлық жүйелерінде, атап айтқанда, В. Ф. Шаталовтың тірек сигналдары, Р. Штейнердің азат таңдау идеясы, С. Н. Лысенкованың алдын ала тапсырма беру, П. М. Эрдниевтің ірі блоктар идеясы, В. А. Сухомлинскийдің сыныптағы зияттық фоны, Л. В. Занков бойынша жеке тұлғаны дамыту, И. П. Волковтың шығармашылық және орындаушылық қабілеттері сияқты дидактикалық идеяларында ашылады. Тәрбие тұжырымдамасы. Ынтымақтастық педагогикасының тұжырымдамасы қазіргі заман мектептеріндегі тәрбиенің дамуына сәйкес: білім мектебін тәрбие мектебіне айналдыру, оқушының жеке тұлғасын тәрбие жүйесінің орталығына қою, жалпыадамдық құндылықтарды қалыптастыру, тәрбиенің ізгілік бағыттары, баланың шығармашылық қабілеттерін дамыту, ұлттық мәдени дәстүрлерді жаңғырту, жеке тұлғалық және ұжымдық тәрбиені ұштастыру. Ынтымақтастық педагогикасының технологиясы мен идеоло- гиясы білім беру мазмұнын айқындайды. Қоршаган ортаны педагогикаландыру. Ынтымақтастық педагогикасы тәрбие құралы ретінде мектепті басты рөлге қойып отыр. Жеке тұлғаны қалыптастыратын әлеуметтік институтқа мектеп, жанұя және әлеуметтік орта жатады. Нәтижесі тәрбие беретін осы үш бастаудың әрекетімен анықталады. Сондықтан да алдыңғы қатарға құзіретті басқару идеясы, ата-аналармен ынтымақтастық қойылған. В. А. Буховалов ынтымақтастық педагогикасының ұстанымдарын айқындады, ол дидактикалық материалдарды құрастырудың, өсіп келе жатқан тұлғаның адамгершілік және шығармашылық қасиеттерін тәрбиелеу мазмұнының, сабақта, сабақтан тыс және мектептің жалпы тұтас педагогикалық үдерісінде ынтымақтастық орнатудың жаңа әдістемесін жасады. В. А. Буховалов ынтымақтастық педагогикасының ұстанымдары деп төмендегілерді: педагогикалық үдерістің адамгершілік және шығармашылық бағыттылығы; жариялылыққа негізделген қарым-қатынас; шығармашылық әрекетке деген мотивацияны дамыту; өз бетімен білім алу және өзін-өзі тәрбиелеу білігін дамыту; - шығармашылық әрекет әдістерінің жетекші рөлін көрсетеді. Ол тәрбиенің мазмұндық негізін тұлғаның адамгершілік және шығармашылық қасиеттері құрылымының тығыз байланысында қарастырады. Ынтымақтастық педагогикасы жайлы ұғым. Көп жылдар бойы бастауыш білім беретін мектептің оқыту және тәрбие жұмысын зерттеу арқылы жетілдіру, жаңғырту мақсатында бірнеше мұғалімдер мен ғалымдар эксперимент жүргізіп, тұтас педагогикалық үдерісті жоғары ғылыми-әдістемелік деңгейде ұйымдастыруды қажет деп тапты. Өйткені олар ескі дәстүр бойынша оқытудың әдеттегі әдістерін, қағидаларын қолданып, жастарға білім және тәрбие беру ісі, қазіргі заманның талаптарын қанағаттандырмайды деп корытынды жасады. Осындай мақсатқа бағытталған педагогикалық идеялардың іске асырылуының нәтижесінде мектеп өмірінде тек қана мұғалім емес, әсіресе оқушы жайлы көп өзгерістер байқалады. Бұрын оқығысы келмейтін немесе оқуға қабілетсіз оқушы екінші, үшінші жыл орнында қалып, мектептен шығып кететін. Енді оқушыларды іріктеп алудан бас тартып, оларды оқыту керек. Оқыту үшін баланы ынталандыру, оған дем беру, себепші болу. Егер оқуға өздігімен талаптанушылығы жоқ болса дерлік, егер еріксіз көндірудің тәсілдері тіпті жоқ болса, егер пәнге жалпы қызығушылығы болмаса, егер біз өз міндетімізді орындағымыз келсе - онда алдымызда бір-ақ жол бар: біз балаларды қуанышты сезім жетістігіне алға қарай қозғалыс және дамуға шақыра отырып, оларды жалпы оқу еңбегіне тартуымыз керек. Әйтпесе балаларды оқытуға болмайды, - дейді бірауыздан жаңашыл мұғалімдер. Оқудың нәтижесі ынталылық пен қабілеттердің көбейтіндісіне тең. Егер ынталылық нөлге тең болса, онда барлық көбейтінді де нөлге айналады. Ал экспериментшіл мұғалімдердің бұл анықтамасы оқыту үдерісін жаңғыртуды қажет етеді. Олай болса бұрынғы педагогикадан айырмашылығы бар жаңа педагогика керек, оны ынтымақтастық педагогика деп атауға болады деген біркелкі көзқарастарға келген - олар. Мұндай педагогика балаларды ынтымақтастыққа, оқу еңбегіне жетектейді, табысқа жету үшін оларға сенімділік туғызады, артта қалмаудың жолын іздестіреді. Жаңашыл мұғалімдердің айтуы бойынша, баланы айқай, қорқыту арқылы тәрбиелеуге, оқытуға болмайды - бұл зорлау, еріксіз көндіру 144 145 әдісі. Сондықтан олар баламен үндесуді құлық негізінде қарастырады. Адамгершілік және ынтымақтастық бала өмірінде үлкен орын алады. Сондықтан мұғалім ең алдымен баланың дамуы, келешегі жайлы қамқорлық жасайды. Өйткені олардың өмірге бейімделуі, өмір тәрбиесіне үйренуі мектептен басталады. Міне, осы тұрғыдан қарасақ, ынтымақтастық педагогикасы - құлық педагогикасы. Ынтымақтастық педагогикасының негізгі идеясы және оларды оқу-тәрбие үдерісінде қолдану. Тәрбие мақсатын жүзеге асырудың орта және жоғары мектеп зор рөл атқарады. Өйткені оларда барлық жастар оқып, еңбек етуге үйреніп дағдыланады. Тұлғаның дамуы мен тәрбиесі идеологиясының жаңаруы көптеген идеяларға негізделді. Олар: тәрбие мақсатының реализм идеясы; бастауыш сынып мұғалімдері мен оқушылардың бірлесу іс- әрекетінің идеясы; тәрбие бағыттарының дербес идеясы; тәрбие бағыттылығының ұжымдық идеясы; өзін-өзі талдау (анализдеу) идеясы; қиын мақсаттық идеясы; сүйеніш идеясы; ірі блоктар идеясы; ата-аналармен ынтымақтастық; мұғалімдердің ынтымақтастығы; өзін-өзі сыйлау идеясы; өзін-өзі басқару (реттеу) идеясы, т.б. жүктеу/скачать 0.55 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|