Үзін ді лер Ж.Бө де шұлы ның «Жал ғыз» жә не Ш.Мұр та за ның «Ша ға ла лар

106
4. Үзін ді лер де гі ая ныш тудыратын сөй лем дер ді көр сет.
5. Үзін ді лер де гі маз мұ ны шын дық қа жа нас пай тын сөй лем дер ді тап. Ав тор-
дың не лік тен мұн дай тә сіл қол дан ға нын тү сін дір.
6. «Жал ғыз дың үні шық пас» де ген ма қал үзін ді лер ге қа тыс ты ма? Ой ың ды 
дә лел де.
7. Үзін ді лер ді оқы ған екі адам ға мә тін ді өз бе ті мен аяқ тау тап сы рыл ды.
Олар дың бі реуі оп ти мист, екін ші сі пес си мист: қа лай аяқ тауы мүм кін?
Оп ти мист: ... .
Пес си мист: ... .
АР
МА
Н-
ПВ
 б
ас
па
сы

107
­
ӘДЕ­БИ­ЕТ­ТЕОРИЯ­СЫ
Аллегория­мен­кей­іп­теу
Әде би шы ғар ма лар да жан сыз та би ғат құ бы лы сы ті рі кі сі нің қы лы ғы мен 
ау ыс ты ры ла су рет те ле ті ні көп теп кез де се ді. Құ былту дың мұн дай тү рі 
ке йіп теу 
деп атала ды. Мы са лы Абай дың «Қыс» өле ңін де гі:
Ақ ки ім ді, де не лі, ақ са қал ды,
Соқыр, мыл қау, та ны мас ті рі жан ды, – 
деп қыс тың кә рі құ да бей не сін де су рет телуі, «Те рек тің сыйы» деп атала тын 
ау дар ма өле ңін де гі Те рек тің адам ша сөй леуі, Кас пий дің «жы быр қа ғып, қоз-
ға лып, сылқ-сылқ күл ге ні» – кей іп теу.
Кей іп теу – ау ыз әде бие тін де жиі кез де се тін тә сіл. Мы сал дар да құ былту 
кө бі не се аллегория тү рін де кез де се ді. Ас тар лы, тұс пал дау ар қы лы су рет теу 
аллегория не ме се пер не леу деп атала ды. Мұн да де рек сіз нәр се лер де рек ті 
нәр се ге ау ыс ты ры ла ды. Мә се лен, мы сал жан рын да әр бір кей іп кер бел гі лі бір 
қа си ет тің не ме се бей не нің ие сі ре тін де алы на ды: есек – то пас, қас қыр – жау ыз, 
қой – момын, түл кі ай лакер бей не сін көр се те ді.

жүктеу/скачать 5.54 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: