Оқулық жалпы орта білім беру деңгейінің жаңартылған мазмұндағы
жүктеу/скачать 5.54 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Жанрдыңпайдаболуы
| Дастанжанры
Дас тан – ау ыз әде бие ті не жа та тын жанр. Дас тан Ор та Азия, Таяу Шы ғыс ха лқы мен қа зақ хал қы ның ара сын да кең та ра ған. Қа зақ дас тан да рын та қы- рып та ры на қа рай та ри хи жыр лар, ба тыр лар жы ры, лиро-эпос тық жыр лар, қисса лар деп бө лу ге бо ла ды. Ау ыз әде бие ті нің мұ ра ла ры «Қобы лан ды ба тыр», «Ер Тар ғын», «Қам бар ба тыр» т.б. жыр ла ры ба тыр лар жы ры ның қо рын мо лайт са, «Қыз Жі бек», «Қозы Көр пеш-Баян сұ лу», «Еңлік-Кебек» дас тан- да ры ға шық тық жыр лар дың қа та ры нан орын ал ды. Жаз ба әде би ет пай да бол ған соң, ав то ры бел гі лі дас тан дар дү ние ге ке ле бас та ды. Мы са лы, Нұрпейіс АР МА Н- ПВ б ас па сы 109 Бай ғанин нің «Қан ды жо рық», Жам был Жа ба ев тың «За ма на ағы мы», Қал қа Жап сар ба ев тың «Орақ ба тыр» дас тан да рын да өмір шын ды ғы жыр лан ған. Жанрдыңпайдаболуы Жанр үне мі да мып оты ра ды. Әр бір та ри хи дәу ір әртүр лі жанрдың түп не гі зін сақ тай оты рып, оған өз ге ше лік тер ен гі зіп оты ра ды. Ол ерек ше лік тер, бір жа ғы нан, әде би ет тің ұлт тық си па ты мен бай ла ныс ты бол са, екін ші жа ғы нан, әр жа зу шы ның ерек ше лі гі не, ала тын ор ны на бай ла ныс ты. Жанрлар дү ние ге ке ліп, өз ге ріп, жо ға луы, жа ңадан пай да бо луы әде би ет тің та ри хи да муы мен ты ғыз бай ла ныс ты. Мә се лен, қа зақ эпосы бір кез де ба тыр лар жы ры тү рін де кө рін се, уа қыт өте ке ле лиро-эпос қа көш ті, одан ке ле жанрлық та би- ғатын мүл де жа ңарт қан жа ңа поэма лар ға ау ыс ты. Әр бір көр кем шы ғар ма ның жанрлық ерек ше лік те рі сол шы ғар ма ны жаз ған ав тор дың қа лам гер лік ерек- ше лі гі не тәу ел ді. Әр қа лам гер өз қа ла уын ша жа за ды, өзінің же ке стилі бо ла ды, жанрға бұ рын-соң ды бол ма ған жаңа лық ен гі зіп, түр лен ді ре тү се ді. Жанр эпос, ли ри ка, дра ма болып, үш топ қа бө лі не ді. жүктеу/скачать 5.54 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|