200
дақтарда жеңіл ӛңез байқалады. Дақ түскен ұлпа кейін үгітіліп, тесіліп,
ӛсімдік тӛменгі жапырақтарынан бастап бірте-бірте сарғаяды (103-сурет).
103-сурет.
Макроспориоз ауруының картоп жапырағы мен
тҥйнегіндегі белгісі
Макроспориоз ауруының қоздырғышы –
Macrosporium solani Ell.et
Mart, саңырауқұлағы. Саңырауқұлақтың споралары ipi, шоқпар тәрізді
ұзынша пішінді, бірнеше кӛлденең
және бойлы перделі, сұрғылт немесе
зәйтүн-қоңыр түсті. Саңырауқұлақ конидиялары вегетация кезінде жел,
жаңбыр тамшысы кӛмегімен таралады.
Қоздырғыш споралары жіпшеге
ӛніп, ӛсімдік ұлпасына леп тесігі арқылы еніп, оны залалдайды.
Саңырауқұлақ жіпшумағы ӛсімдіктің клетка аралығында жетіледі, олардан
бӛлінген токсиндер, ӛсімдік ұлпаларын жансыздандырады. Макроспориоз
дертінің
дамуына жоғары температура, су тамшысы, ӛткінші жауын мен
мол шық
қолайлы жағдай туғызады. Аурудың
инкубациялық кезеңінің
ұзақтығы – 3-8 күн. Кеселдің инфекция қоры – ӛсімдік қалдықтары. Бұл
қоздырғыш картоптан басқа қызанақты, баклажанды және меңдуананы
залалдайды.
Кеселдің салдарынан картоп ӛсімдігінің
жапырақтары мен пәлегі
мepзiмiнен 2-3 апта бұрын қурап, осының салдарынан дақылдың ӛнімі
тӛмендейді.
3.5.1.4 Альтернариоз
Альтернариоз ауруы Қазақстанның барлық картоп ӛсірілетін
аймақтарында кездеседі.
Бұл дертке шалдыққан картоп ӛсімдігінің жапырағы, сабағы,
кейде
түйнектері залалданады. Ауруға шалдыққан ӛсімдік жапырағының
жиегінде қара-қоңыр дақтар түзіліп, оның бетінде қара-зәйтүн түсті мол
мақпалды ӛңез пайда болады (104-сурет).
