Оқулық Орал 015 44. Г жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлық техникалық
-сурет. Алтернариоз ауруының картоп ӛсімдігінің жапырақтары
жүктеу/скачать 7.93 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 105-сурет. Алтернариоз ауруының сақтау кезінде тҥйнегіндегі белгісі
- 3.5.1.5 Ризоктониоз
- 106-сурет. Ризоктониоз ауруының белгілері
| 104-сурет. Алтернариоз ауруының картоп ӛсімдігінің жапырақтары
мен сабағындағы белгілері Ауруға шалдыққан картоптың сабағы мен жапырақ сағақтарында түзілген дақтар қара түсті, ал түйнектегілері – дӛңгелек, сәл басылған, беті қара ӛңезді болып келеді (104 және 105-суреттер). 105-сурет. Алтернариоз ауруының сақтау кезінде тҥйнегіндегі белгісі Альтернариоз ауруының қоздырғышы – Alternaria solani Sor. саңырауқұлағы. Қоздырғыштың кӛлденең және бойлы перделі спораларының пiшiнi тepic-шоқпар тәрізді, тізбектеліп түзіледі. Саңырауқұлақ конидиялары ауруды таратады. Кеселдің дамуына тамшы күйіндегі ылғал мен 22-26°С температура деңгейіндегі жылу қолайлы. Инфекция қоры – ӛсімдік қалдықтарында сақталатын саңырауқұлақ жіпшелері мен конидиялары. Бұл қоздырғыш басқа да алқа тұқымдасына жататын ӛсімдіктерді залалдайды. Альтернария ауруына шалдыққан картоп ӛсімдіктерінің жапырақтары мен сабақтары мезгілінен бұрын қурап, дақылдың ӛнімі тӛмендейді. 3.5.1.5 Ризоктониоз Ризоктониоз – республикада кең таралған, әcipece солтүстік және орталық облыстарда жиі кездесетін кесел. 202 106-сурет. Ризоктониоз ауруының белгілері Ризоктониоз ауруына шалдыққан картоп ӛсімдіктерінің тамырында, жер асты сабағында (столонда), түйнектерінде қоңыр дақ пен ойық жаралар пайда болады. Түйнек бетінде түci қара, дӛңестеу, пішіні мен кӛлемі әртүрлі (түйнекке жабысқан балшық тәрізді) түйіршіктер түзіледі. Бұл түйіршіктер – ауру қоздырғыш саңырауқұлақтың склероцийлері (106- сурет). Дертке шалынған картоп ӛскіндері мен тамырларының бойында беті сәл басылған қоңыр дақтар мен ойық жаралар пайда болып, залалданған ұлпа жансызданып, кейде столондар жаңа пайда болған түйнектермен бipгe шіриді. Ризоктониоз кейін (жазда) ересек ӛсімдіктерде "ақ сирақ" түрінде білініп, сабақтың тӛменгі бӛлігі саңырауқұлақтың базидиялы кезеңінде түзілген ақшыл-сұр түсті қабықпен кӛмкеріледі. Базидиоспоралар жауын- шашынмен шайылып топыраққа түсіп, жас түйнектерді залалдайды. Ризоктониоз ауруының қоздырғышы – Rhizoctonia solani Кuehn. Саңырауқұлағы, базидиялы кезеңі – Hypochnus solani Pr.et Del.. Бұл саңырауқұлақ жіпшумақ және склероций түзеді. Қоздырғыш жоғары ылғалдылық пен 9-27°С (қолайлы 15-21° С) температурада дамиды. Ұзаққа созылған салқын кӛктем, сазды ауыр топырақ және картоптың ӛніп-ӛсу кезеңдеріндегі топырақ аэрациясының тӛмен болуы аурудың дамуына қолайлы жағдай туғызады. Саңырауқұлақ склероцийлер күйінде топырақта және ӛсімдік қалдықтарында қыстайды. Ризоктониоз детіне картоптан басқа 230 ӛсімдік түpi шалдығады. Ризоктониоз қарқынды дамығанда ӛнімнің сапасы тӛмендейді. Залалданған картоп ӛскіндері шіріп, қурап, егістік сирейді. Ауруға шалдыққан картоп тамырларының бойымен су жүрмей, ӛсімдік солып қалады. Дертті ӛсімдіктердің жапырақтарының қолтығында кейде майда түйіндер пайда болады. жүктеу/скачать 7.93 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|