P c. Жақсылықбаева журналист этикасы Оқу қүралы


нан сөздің шаласы жаман», «Тау мен тасты су бұзады, адамзатты



Pdf көрінісі
бет108/280
Дата07.06.2022
өлшемі7.74 Mb.
#459022
1   ...   104   105   106   107   108   109   110   111   ...   280
Жаксылыкбаева Р.

нан сөздің шаласы жаман», «Тау мен тасты су бұзады, адамзатты 
сөз бұзады», «Көз жетпеген жерге сөз жетеді» т.с.с. Сөйлей білу -  
үлкен өнер. Ол мол білімді, ой өрісі мен киял кеңістігін қажет етеді. 
Абай: «Тіл өнері дертпен тең», - деп бекер айтпаған. Сөйлеудегі ең 
жақсы қасиет - ой-пікірін кысқа эрі дэл айтқызып жеткізушілік. 
Орыс жазушысы А.П. Чеховтың: «Қысқалык - таланттың сыңа- 
ры», - деуі де сондықтан. Алтын, күміс, гауһардың қымбат сана- 
луы, олардың аздығы тазалығы десек, қысқа, қоспасыз, ұғымды 
сөз де қадірлі болып табылады. Сөйлеудің касиеті - әдептілігі 
жэне эдемілігімен коса, сайып келгенде, жалған айту, өтірік сөйлеу 
кісілікке жатпайды. Сөйлеуге қатысты тағы бір әдептіліктің бір


ІІІт арау. Ж урналистің кәсіби этика мәселелері ...
83
түрі - орынды, эділ сөзге тоқтау. Сөз қадірін танып, мойындау 
дегеніміз ірілікті, кісілікті білдіреді.
Өз заманында зағип ақын А хм ед Йүгінеки «Ақиқат сыйы» 
атты еңбегінде: «Әдептіліктің басы - аузын бағу». «Ойланып 
сөйлеген кісінің сөзі - сөздің асылы». «Адамгершілік кімде болса, 
соны ер деп есепте», «Қайырымсыз кісі жеміссіз ағаш сияқты», 
«Егер кісіден саған жақсылық келсе, еселеп қайтар. Ол адамның 
тілегін тіле», - деп аталы сөз айтса, Ассириялық Ахикар ұлына: 
«Үлым, егер сен: «Қайтсем ақылды болам?» - деп жүрегіңмен 
қиналсаң мынаны біл: «Аузыңнан жалған сөз шықпайтын болсын, 
қолыңды ұрлықтан тый, сонда ақыл кіреді», - деген өсиет мұрасын 
қалдырған екен. Осындай дана ойлардан кейін бүгінгі журналис- 
тер үшін ең бастысы, сөз эдебін сақтап, мәдениеттің биік сатысы- 
нан көрінгендері абзал дегіміз келеді. Өйткені, ана тілінде сөйлеу, 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   104   105   106   107   108   109   110   111   ...   280




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет