Ахмет Байтұрсынұлы. Тіл – құрал
жүктеу/скачать 2.67 Mb. Pdf көрінісі
|
| ﺡ
, ﻒ , ﮪ дыбыстар арабта бар, қазақта жоқ. ﯼ (ы), ﯧ (Э), ﭗ (п) дыбыстар қазақта бар, арабта жоқ. Араб әліппесі өз дыбыстарына арнап шығарылған. Олардың дыбыстарының арасында «о», «ы», «э», ﭗ (п) дыбыстар болмаса, бұл дыбыстарға тура келетін хәріптері де болмаса керек. Сіз қалай ойлайсыз? Араб әліппесінде тура келетін хәріпі жоқ дыбыстарымызды тіпті жоқ қылу керек пе? Негізінен ойлаңызшы, тіл хәріп үшін шығарған нәрсе ме? Болмаса хәріп тіл үшін шығарған нәрсе ме? Әлбетте, хәріп тіл үшін шығарған нәрсе. Олай болса хәрпіпі жоқ деп, тілдегі дыбысты жоғалту емес, ол дыбысқа жоқ хәріпті іздеп табарға керек. Ол жалғыз бізде емес, өзге жұртта да болған, хәріпке бола тілді бұзбайды, тілге бола хәріпті 322 бұзып өзгертеді. Өзіңіздің көрсеткен хәріптеріңіздің ішіндегі « چ », « ﮋ », « ﭗ » осындай түсін бұзумен табылған әріптер емес пе? Бұл – ойыңыздың негізгі қатасы. Негізгі қата болған соң, әрмен қарай басқасы да қата бола береді. Қазақ дыбыстарының бәрі де жарты дауысты дейсіз. Оны да қазақ сөзін алып, дыбысын қарамай, араб хәріптеріне қарап айтасыз. Мысалы: «Баран» деген қазақта да, руста да сөз бар (бар), «Бор» деген қазақта да, руста да сөз бар (бор), осындағы «а», «о» дыбысты тарын рустар жарты дауысты дыбыстар демейді. Олардың «о», «а» дыбыстарынан біздің «о», «а» дыбыстарымыздың һеш кемдігі болмаса, біз қалай дауысты дейміз? Бұл дыбыстарды жарты десек, қандай дыбысты бүтін деп айтармыз? Қазақ тілінде тіпті «о» дыбысы жоқ дейсіз. روب - бор, زوب - боз, لوج - жол, لوا - ол» мұнан басқа да ішінде «о» келетін сөздер толып жатыр, бұларды қазақ сөзі емес дейсіз бе? Біз бұларды қазақ сөзі дейміз, һәм олардың ішіндегі дыбыстардың бәрі де қазақ тілінде бар дейміз. «Ы» дыбысы жоқ дейсіз. жүктеу/скачать 2.67 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|