Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі КӘсіби педагогика
жүктеу/скачать 1 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- КӘСІБИ ПЕДАГОГИКА ҒЫЛЫМ РЕТІНДЕ Жоспар: 1.1 Педагогикалық ғылымын саралау 1.2 Кәсіби педагогиканың ғылым ретіндегі мәртебесі
- 1.1 Педагогикалық ғылымын саралау
| КІРІСПЕ
Кәсіптік оқыту педагогының қызметі болашақ маманды даярлау кезінде ескерілуі қажет мәліметтердің үлкен көлемін қамтитын көпжақты құбылыс болып табылады. Кәсіптік оқыту педагогын педа- гогикалық даярлау мәселелері көбінесе "кәсіптік педагогика" пәнін оқу кезінде шешіледі. Оқу сабақтары барысында педагогикалық білімді, іскерлікті және дағдыларды қалыптастыру үдерісінің тиімділігі құралдар мен шарт- тардың белгілі бір жүйесімен қамтамасыз етіледі. Бұл студенттердің іс-әрекетін кешенді ұйымдастыру, жоғары оқу орнындағы барлық оқу жылында педагогикалық теория мен тәжірибені зерделеудің жүйелілігі мен ырықсыздығы. Бұл жағдай болашақ кәсіптік оқыту педагогының қалыпта- суындағы білімнің жалпы жүйесіндегі кәсіби педагогиканың рөлі мен орнын жаңаша бағалауға мәжбүрлейді, ол белгілі бір нақты кәсіп немесе мамандық бойынша жұмысшы немесе маманды тар бейінді даярлаудан ғана жинақталмауы тиіс жеткілікті кең ауқымдағы ғылыми білім жүйесі ретінде қарастырылуы мүмкін. Кәсіби педагогикада әзір- ленген идеялар, әдістер, тәсілдер, технологиялар біртұтас білім беру жүйесінің барлық буындарын енуге тиіс. Ұсынылатын оқу құралы "Кәсіби педагогика" бойынша 10 тақырыпты қарастырады және әр тақырыпқа жетекші педагогикалық ұғымдарды бөледі. Болашақ мамандарын педагогикалық қызметіне бейімдеуге бағытталған. Кәсіптік білім берудің әртүрлі жүйесінің қызметкерлері, атап айтқанда арнайы пәндер оқытушылары және өндірістік оқыту шеберлерімен кәсіби қызметте қолдануға арналған. 5 1. КӘСІБИ ПЕДАГОГИКА ҒЫЛЫМ РЕТІНДЕ Жоспар: 1.1 Педагогикалық ғылымын саралау 1.2 Кәсіби педагогиканың ғылым ретіндегі мәртебесі 1.1 Педагогикалық ғылымын саралау Педагогика білім берудің барлық саласын қамтитын ғылым ретінде – бірыңғай білім беру жүйесінің табиғи деңгейлік бөлінуіне сәйкес, сондай-ақ кіші топтарға бөлінуі мүмкін. Атап айтқанда, педагогиканы саралау үдерісі мынадай салалардың туындауына әкелді: — жалпы педагогика, білім беру жүйесінің негізгі заңдылықтарын зерттейді; — жас ерекшелік педагогикасы – мектепке дейінгі, мектеп педогогикасы, ересектер педагогикасы, оқыту мен тәрбиелеудің жас аспектілерін зерттейді; — түзету педагогикасы – сурдопедагогикаға (саңыраулар мен нашар еститін балаларды оқыту және тәрбиелеу), тифлопедагогикаға (соқырлар мен нашар көретіндерді оқыту), олиго-френопедагогикаға (ақыл-ойы кеміс балалар оқыту және тәрбиелеу), логопедияға (сөйлеу қабілетінде ақаулық бар балаларды оқыту және тәрбиелеу) бөлінеді; — жеке әдістемелер – бұл жекелеген оқу құралдарын оқытуға оқытудың жалпы заңдылықтарын қолдану ерекшелігін зерттейтін пәндік дидактиктер; — педагогика және білім тарихы, әртүрлі тарихи дәуірде педагогикалық идеялар мен білім тәжірибесінің дамуын зерттейді; — салалық педагогика – әскери, спорттық жоғары мектеп, кәсіби және т. б.; — әлеуметтік педагогика – бұл әлеуметтік ортаның жеке тұлғаны тәрбиелеу мен қалыптастыруға әсерін зерттейтін педагогика саласы; әлеуметтік ортаның нақты жағдайларын ескере отырып, жеке тұлғаны тәрбиелеуді оңтайландыру бойынша іс-шаралар жүйесін әзірлейтін; салыстырмалы педагогика ғылым ретінде салыстырмалы тұрғыда білім беру теориясы мен практикасын дамытудың 6 халықаралық тәжірибесін объективті зерттеуге арналған. Қазақстан Республикасындағы Білім туралы заңында мынадай білім беру деңгейлерін: 1) мектепке дейінгі тәрбие мен оқытуды; 2) бастауыш білім беруді; 3) негізгі орта білім беруді; 4) орта білім беруді (жалпы орта білім беруді, техникалық және кәсіптік білім беруді); 5) орта білімнен кейінгі білім беруді; 6) жоғары білім беруді; 7) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беруді қамтиды [1]. Кәсіби педагогика жалпы білім беретін мектеп шеңберімен шектелген, жалпы педагогика шеңберінде дами алмады. Оның қалы- птасуы кәсіби және жоғары мектептің, ғылымның, техниканың, эко- номиканың, өндірістің дамуымен байланысты. "Кәсіби педагогика" деп адамның жасына, бұрынғы білім деңгейіне, объектілеріне, еңбек және кәсіби қызметінің сипаты мен бейініне қарамастан, кәсіптік даярлаудың барлық жүйесіне таралатын теориялық және практикалық бағдарлы ғылыми білім саласын түсіну керек [2]. Әр адам ерте ме, кеш пе мамандығы бойынша бағытталады. Қазіргі еңбек бөлінісі әрбірінің өзіндік ерекшелігі бар мыңдаған ма- мандар даярлауды талап етеді. Еңбек, кәсіби қызметтердің алуан түрлілігі адамның кәсіби қалыптасуының барлық кезеңдерінде оны оқытуды, тәрбиелеуді және дамытуды ғылыми негіздеу проблемасын күрделендіретіні әбден түсінікті. Кәсіби педагогика: — бейіндік оқыту педагогикасы (12 жылдық орта білім беру жағдайында бейіндік оқыту бойынша табысты кәсіби қызметке болашақ мұғалімдерді даярлау мәселелерімен айналысады); — бастауыш кәсіптік білім беру педагогикасы (кәсіптік лицей жағдайында оқыту және тәрбиелеу мәселелерімен айналысады)); — орта кәсіптік білім беру педагогикасы (колледж жағдайында оқыту және тәрбиелеу мәселелерімен айналысады)); — жоғары мектеп педагогикасы (институттар, университеттер, академиялар жағдайында білім беру және тәрбиелеу мәселелерімен айналысады). Кәсіби педагогика ғылым ретінде жас және дамуын 7 жалғастыруда. Мысалы, жалпы білім беретін мектептің қалыптасуына және жоғары сыныптарда бейіндік оқытуды енгізуге байланысты болашақ мұғалімдерді бейіндік оқытуға дайындау қажеттілігі пайда болды [3]. Осыдан кәсіби педагогиканың жаңа бағыты пайда болды. Кәсіби педагогиканың ғылыми іргетасының құрамдас бөліктері жалпы педагогикадан басқа: — жалпы және педагогикалық психология; — инженерлік психология; — еңбек психологиясы; — еңбек физиологиясы; — акмеология (кәсіби шеберліктің шыңына жету туралы ғылым). Сонымен қатар, кәсіби педагогика тиісті техникалық және экономикалық ғылымдарға сүйенеді [4]. жүктеу/скачать 1 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|