149
7 ТАРАУ
ПАЙДАЛАНУШЫЛАРДЫҢ ФАЙЛЫ
UNIX ЖӘНЕ WINDOWS КАТАЛОГТАРЫНДА
ЖҮЙЕНІҢ СТАНДАРТТЫ ҚҰРЫЛЫМЫ
UNIX сияқты операциялық жүйелерде жеке ақпараттарды сақтау
үшін 7.1. суретте көрсетілген каталогтардың стандартты құрылымы
пайдаланылады.
Нақты операциялық жүйені іске асыруға байланысты келтірілген
құрылымнан кейбір айырмашылықтар болуы мүмкін,
мысалы SunOS
және Solaris операциялық жүйелерде /opt каталогы қатысады.
/Вin каталогы базалық жүйелік утилиттерін сақтау үшін қызмет
етеді. Әдетте, бұл утилиттер негізгі жүйелік кітапханаларда болмаған
жағдай да орындалуы мүмкін. /Вoot каталогтарында жүктелімге қажетті
ақпараттар мен операциялық жүйенің ядро файлдары сақталады. /Dev
каталогы құрылғыларға (7.2 бөлімшені қараңыз) қаратулар болуының
көмегімен арнайы файлдарды құрайды. Бұл каталогта болатын әр файл,
қандай да бір файлға сәйкес келеді. Файлға ақпараттарды жазу, осы
ақпараттарды құрылғыға берілуін шақырады, ал оқу –
құрылғыдан
ақпараттарды оқуды /Еtc каталогы баптау файлдарын және
файлдардың пішін үйлесімін сақтауға арналған. /Home каталогында
пайдаланушылардың үй каталогтары тұрады (келесі тарауды қараңыз).
/Lib каталогы жүйелік кітапханаларды сақтау үшін ал /lib/modules —
жүйешелер мен драйвер ядроларының жүктелімі аяқталған соң,
операциялық жүйенің ядролар модулін сақтауға арналған. /Proc
каталогы құрылғылардың параметрлерін қарау және ОЖ ядро
кестелеріне қолжетімділік мүмкін болатын, арнайы файлдарды құрайды.
/Sbin каталогы жүйе әкімшісіне арналған жүйелік утилиттарді сақтайды.
/Tmp уақытша файлдарды құрайды.
/Usr каталогында жүйелікке қатысы жоқ және операциялық жүйе
қондырмасының жинағына кіретін бағдарламалық қамтамасыз етуді
құрайды. /Usr/bin, /usr/sbin, /usr/lib каталогтары жоғары деңгейдің сәйкес
каталогтары тәрізді. /Usr/doc каталогында ОЖ
жеткізілім жинағына
кіретін бағдарламалық қамтамасыз ету құжаттары сақталады, /usr/share
каталогында ақпараттардың бөлінетін файлдары сақталады. /Usr/indude
каталогы алдымен өңдеушілерге қызықты— онда басты h-файлдар
150
құралады.
/var каталогында ОЖ ағымдағы жұмыстармен байланысты файлдар
сақталады. /Уar/lock каталогы енді бос емес, бөлінбейтін ресурстарға
қолжетімділікті алдын ала құлыптайтын файлдарды құрайды. /Уar/log
каталогы ОЖ жұмысы кезінде болған оқиғалардың барлық деректері
жазылатын, жүйелік журналдарды сақтауға арналған. /Уar/run каталогын
қазіргі уақытта сол немесе басқа утилиттің
қосылғанын көрсететін
файлдар құрайды. /var/spool каталогы мөр басатын тапсырмалар мен
пошталық хабарламалар буферін құрайды.
Windows XP тобының операциялық жүйелерінде каталогтар
7.1- сурет. кәдімгі UNIX-жүйе каталогының құрылымы
151
құрылымы 7.2. - суретте көрсетілгендей түрге ие.
Profiles каталогында жүйеде тіркелген, әр пайдаланушыларға
арналған баптаулар сақталады. Administrator папкасында жүйе әкімшісі–
пайдаланушысының
баптаулары сақталады, All Users папкасында
жалпы барлық пайдаланушыларға арналған баптаулар сақталады.
Default User папкасында жаңадан жасалатын, пайдаланушылардың
барлығына қолданылатын әдеттегі баптаулар сақталады.
Program Files каталогында әдетте, жүйе пайдаланушылардың немесе
әкімгерлердің орнатылған бағдарламалары сақталады.
Windows каталогында операциялық жүйенің негізгі баптаулары, сондай-
ақ операциялық жүйеде орындалатын негізгі файлдар сақталады. Fonts
каталогшасы, жүйеде орнатылған барлық қаріптерге, ал Help папкасы—
жүйенің анықтамалық файлдарына ие. System және system 32
папкасында негізгі жүйелік утилиттер,
басқару панелінің апплеттері,
операциялық
жүйелердің
алдын
ала
орнатылған
утилиттері
(калькулятор, символдарды қарау және т.б.) және басқа утилиттер,
бағдарламалар сақталады.
7.2- сурет. Windows XP кәдімгі жүйесінің каталогтар құрылымы
152
7.3- сурет. Windows Vista и Windows 7 кәдімгі жүйесінің каталогтар
құрылымы
Windows Vista және Windows 7 тобының операциялық жүйелерінде
каталогтар құрылымы Windows XP салыстырмалы түрде өзгерді (7.3-
сурет).
Profiles каталогының орнына Users каталогы қолданылады. All Users
папкасы жоғалып кетті, оның орнына жүктелім дискісінің түбір
каталогында ProgramData папкасы пайда болды. Ал Users каталогында
алдыңғы нұсқамен үйлесімділікті сақтау үшін ProgramData папкасына
көрсететін All Users атты сілтеме пайда болды.
Default папкасы, енді
Default User папкасының орнына қолданылады, ал Users папкасындағы
үйлесімділік үшін Default пакасына Default User сілтемесі жасалды.
Қалған файлдық жүйе құрылымында елеулі өзгерістер болмады және
өзінің бұрынғы ұйымдастырылуын сақтап қалды.
Достарыңызбен бөлісу: