Исахметов т. И., Ж азд ы кбаева д. П
жүктеу/скачать 3.61 Mb. Pdf көрінісі
|
| Халыкаралық аудит
Халықаралық бухгалтерлер Федерациясы (Іпіетаііопаі Ғейегаііоп о Г Ассоип Іапіз-ІҒАС) жөніндегі Халықаралық комитет құрылысында аудиторлық практика (М е т а ііо п а і Ашііііп§ Ргасіісез Сошшійее), автономды кыгында түрақты аудиторлық комитет ретінде 2002 жылға дейін жұмыс істеді. 2.3 Қ ы тай аудитінің дам у та р и х ы н ы ң ж ағд ай ы Қытайдағы аудиторлық өз алдына қызықты даму жолынан өтті. Қытай - әлемдегі аудиторлық жүйе қүрған бірінші мемлекет болып саналады. Т У. Ханның «Чжу Ю аньчжанның өмірбаяны» кітабының мәліметтері бойынша, Юань династиясы кезінде ревизияны цензорат жүзеге асырды. 15-жылы (1382 ж.) Чжу Юаньчжан оның палатасын басты ревизорға (аудиторға) айналдырды. Оларда аға бастықтар бас цензорлардың оң жэне сол қол жолдастары болды. Олардан төмен 110 цензор-ревизор түрды, олар өз қызметтерін наместниктіктерде жүзеге асыратын. Олар барлық мекемелердегі асыра пайдалануларды ашуы, эділетсіз айыптауларды анықтауы тиіс еді жэне қызметтік қылмысына байланысты немесе ез бетімен кеткен жэне басқаруға тәртіпсіздік енгізген арсыздарды немесе үлкендерді қүрмет түтпай, ашкөздік танытқан жэне қызметін асыра пайдаланып, ата-бабадан қалыптасқан жүйені бүлдіріп жүрген Ірі шенеуніктерді дереу айыптай алатын. Цензор- ревизорлар рангасы бойынша уезд бастықтарымен тең болатын, бірақжоғары билікті пайдал анатын. Императорол арды үлкендерд і кішілердің көмегімен жэне шеткергі аймақтарды астананың көмегімен бақылай отырыл, ірі шенеуніктерді бақылауда үстау үшін пайдаланды. Ол оларды айтқысы келгенінің барлығын айту, кез-келген үсынысын енгізу жэне князьдарға дейінгі кез- келген ірі шенеуніктің үстінен шағымдану қүқығына ие қылды. Сарайда цензОр-ревизорлар барлық бюрократхъіқ аппаратты тексерді, ал аймақтарға шыққанда ол жерлерде мекемелерді. тексерді, эскерлерді іріктеді, мектептерді қадағалады, шэй жэне 39 |