стационарлық деп атайды жəне ол Жердің бетімен салыстырғанда тыныштық
қалпын сақтайды.
2.10. Тегіс көлденең сырық бойымен массасы m шағын
муфта еркін жылжиды. Ол вертикаль өсті
тұрақты ω бұрыштық жылдамдықпен айналады.
Вертикаль өс оның бір жақ ұшы арқылы өтеді.
Айналу өсінен r қашықтықтағы сырықтың
муфтаға
əсер
етуші
күшінің
көлденең
құраушысын табу керек. Басында муфта өстің
қасында орналасады. Жəне оның жылдамдығы
елеусіз аз шама.
Шығару жолы. Сырықпен берік байланысқан айналмалы санақ жүйесіндегі
муфтаның қозғалысын қарастырайық. Осы санақ жүйесінде муфта түзу сызықты
қозғалады. Ал бұл ізделініп отырған R күшінің Кориолис күшімен теңесіп
отырғанын көрсетеді. Осы шарт 2.17-суретте көрсетілген жəне көрініс оныңүстіңгі
жағынан алынған.
кор
2
.
Сонымен (2.19) формулаға сəйкес сырыққа қатысты муфтаның v' жылдамдығын табу
керек.
d /d
цик
/
.
d
d / деп алып осы теңдеуді өзгертеміз.
Сонда
d
d өрнегі шығады. Алғы шарттарды
0,
0 ескере
отырып, осы өрнекті интегралдап,
табамыз, немесе векторлық түрде
шығады.
(2)
(2)-ні (1)-ге қойып келесі өрнекті аламыз:
2
.
2.11. Қозғалыстың тұрақтылығы. Тегіс сыммен М кішкентай
муфта үйкеліссіз еркін жылжиды. Сым шеңбер түрінде
иілген. Жəне радиусы -r. 2.18-суретте жүйені вертикалды
ОО'
өсті
тұрақты
ω
бұрыштық
жылдамдықпен
айналатындай етіп келтірілген. Муфтаның тұрақты орнына
сай келетін бұрышын табу керек.
Шығару жолы.
Айналып қозғалатын сымға қатысты
санақ жүйесіндегі муфтаның жағдайын қарастырайық.
Сым
бойымен
қозғалатын
муфтаның
қозғалысы
Достарыңызбен бөлісу: |