Ғылыми зерттеу нәтижелерін ресімдеу

81 
ұсынудың жүйелілігі мен дәйектілігі ерекше маңызды. 
Ғылыми қолжазбаның мәтіні абзацтарға, яғни қызыл жолдан 
басталатын бӛліктерге бӛлінуі керек. Абзацтарды дұрыс бӛлу мәтін мазмұнын 
оқуды және меңгеруді жеңілдететінін есте ұстаған жӛн. Мұндай бӛлудің 
критерийі - жазылғандардың мағынасы-әр абзацта бір немесе бірнеше 
сӛйлемдердегі тәуелсіз ой болуы керек. 
Сондай-ақ, қолжазбада қайталаудан аулақ болу керек, біріншісі толық 
аяқталғанша жаңа ойға кӛшуге жол бермеу керек. Мәтінді мүмкіндігінше 
қысқа және түсінікті сӛйлемдермен жазу керек. Мәтін сол сӛздер мен сӛз 
тіркестерінің жиі қайталануын, тавтологияны, бір фразадағы бірнеше 
ысқырық пен қысаң әріптердің тіркесімін болдырмаса, жақсы қабылданады. 
Баяндама, егер олар автордың пайдасына болмаса да, осы мәселе 
бойынша айтылған кӛзқарастарды сыни бағалауды қамтуы керек. Мәтінде 
ӛзіңізге кӛптеген сілтемелер жасау қажет емес. Қажет болса, үшінші 
тұлғадағы ӛрнектерді қолдану керек, мысалы, автор сенеді немесе біздің 
ойымызша және т. б. 
Қолжазбаны сандармен, цитаталармен, суреттермен шамадан тыс 
жүктеу ұсынылмайды, ӛйткені бұл оқырманның назарын аударады және 
мазмұнды түсінуді қиындатады. Қолжазбада келтірілген жерлерде (мысалы, 
мәлімдемелер) дереккӛздерге нақты сілтемелер болуы керек. 
Қажетті шарт - қабылданған стандарттарға сәйкес келуі керек шартты 
белгілер мен рұқсат етілген сӛздердің бірлігін сақтау. 
Ғылыми жұмыстың құрылымы. Ғылыми сипаттағы әр жұмысты үш 
бӛлікке бӛлуге болады: кіріспе, негізгі және қорытынды. 
Алдымен жұмыстың тақырыбы ойлап табылды. Ол қысқа, нақты және 
жұмыс мазмұнына сәйкес болуы керек. Жұмыстың атауы титулдық бетке 
шығарылады. 
Титул парағы - қолжазбаның бірінші беті, онда бас деректер, автор туралы 
мәліметтер, тақырып, тақырыпша туралы мәліметтер, ғылыми жетекші туралы 
мәліметтер, жұмыстың орны мен жылы кӛрсетілген. 
Мазмұны жұмыстың мәнін қолжазбаның тарауларын, параграфтарын және 
басқа айдарларын олар басталатын беттерді кӛрсете отырып белгілеу арқылы 
ашады.  Бұл жұмыстың басында немесе соңында болуы мүмкін. Тараулар мен 
абзацтардың атаулары мәтіндегі тиісті тақырыптарды дәл қайталауы керек. 
Ғылыми жұмысты жобалау кезінде кейде алғы сӛзді жазу қажет болады. 
Онда ғылыми еңбекті құрудың сыртқы алғышарттары баяндалады: оның 
пайда болуына не себеп болды; жұмыс қайда және қашан орындалды; осы 
жұмысты орындау кезінде кӛмек кӛрсеткен ұйымдар мен адамдар тізімделеді. 
Кіріспе (алғы шарт) - оқырманды қарастырылып отырған мәселелер мен 
сұрақтар шеңберіне енгізеді. Онда тақырыптың жаңалығы, ӛзектілігі, ғылыми 
және практикалық маңыздылығы, оның даму дәрежесі анықталады, яғни 
ғылыми зерттеу тақырыбын таңдау негізделеді. Мұнда автор қойған 
мақсаттар мен міндеттер тұжырымдалады, қолданылған әдістер мен 
зерттеудің практикалық базасы сипатталады. 

82 
Диссертациялық зерттеулерде зерттеу объектісі мен пәні, қорғауға 
ұсынылған ережелер кӛрсетілген, алынған нәтижелердің теориялық және 
практикалық құндылығы туралы айтылады және оларды сынақтан ӛткізу 
туралы ақпарат беріледі. Әдетте кіріспе кӛлемі негізгі мәтін кӛлемінің 5-7% 
аспайды. 

жүктеу/скачать 1.25 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: