87
Алмасушы иондар – обменные ионы. Топырақ бӛлікте-
рінде теріс және оң зарядтарының
әсерімен ұсталып тұратын
иондар. Ондай иондар катиондарды немесе аниондарды қосқан-
да алмасуы мүмкін.
Алмасып сіңу – обменная адсорбция. Иондардың катты
денелерге сіңуі. Мұнда иондардың зарядтары бірдей басқа ион-
дарға алмасуы мүмкін.
Аменсализм – аменсализм. Биоценоздағы
бір-бірімен қа-
рым-қатынаста болатын екі түрдің біреуінің екіншісіне теріс
әсерін тигізуі. Мысалы, тораңғыл ағашы және тӛменгі ярустағы
ӛсімдіктер.
Амин қышқылдары – аминокислоты. Құрамында бір
немесе екі амин (-NH) және карбоксил (-СООН)
топтары бар
органикалық қышқылдар. Амин қышқылдарының жалпы саны
150 шамасында, соның 20 ғана белоктардың құрамына енеді.
Аммонийлену – аммонийфикация. Топырақта кӛптеген
аммонийлеуші
микроорганизмдердің, сондай-ақ актиномицет-
тер мен зең саңырауқұлақтарының
тіршілік әрекеттері нәтиже-
сінде заттардың ыдырап, аммиактың пайда болуы.
Анабиоз – анабиоз. Организмдердің тіршілік әрекеттері-
нің толық тоқтауы. Мұнда тіршілік белгілерінің бәрі тоқтап, ал
қажетті жағдайлар туғанда қайтадан ӛсіп дамиды.
Құрғақ тұ-
қымдар, кепкен қыналар, кӛп ӛсімдіктердің ұрықтары (спора-
лары), кӛптеген жәндіктер анабиоз жағдайында болады.
Анаэробтар – анаэробы. Оттегі жоқ ортада тіршілік ететін
организмдер (кейбір бактериялар).
Антитоксиндер – антитоксины. Уытты
заттардың әсері-
нен пайда болып, сол заттарға қарсы әсер ететін, яғни зиянсыз-
дандыратын ерекше қосындылар.
Достарыңызбен бөлісу: