Е. Ш. ДҮсіпов, Т. Е. Уразымбетов
жүктеу/скачать 2.91 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Түсiндiрмеге дәйек
| Нормаға дәйек
Жеке пікір әдетте (заңды ) нормативтiк силлогизмiнiң сұлабасы бойымен ортақтыққа алып келедi, сондықтан дәлелдеменiң квазилогиялық сұлабасы барынша қисындылыққа жақын, бiрақ редукциялардың тiркесiнiң құрылысын анықтайтын келесілерге ие болады. Түсiндiрмеге дәйек - Егер дәйекте норманың мазмұнына өз нормасы өзгеріссіз ұсынылса және редукцияларының бағыттары тізбекші термдерден мағынасында норма белгіленген дәйектерде норма түсіндірмесі жағдайға байланысты үлкейеді, ал айғақтар мәдениетке қосылады, себебі нормативтік прецедент болады. Норманың түсiндiрмесiн қосады: - жағдайдың жартылай сыйыспаушылығын анықтау және норма; - тұжырымның нормасында бөлiну және ортақ мағына жағдайға қарай қолданылады; - ортақ мағынаның айғақ мазмұнымен; 117 - қайда жүргеніне түсіндірме (мысалда - көрiнеу жалған және шынайылық теңдігі, әрекет және шыдау) ; - түсiндiрменiң тұжырымы; - түсiндiрменiң тұжырымына айғақтың редукциясы және нормаға түсiндiрме. Түсiндiрменiң дәлелдемесiне қарай нормалық үш түрлердi ерекшелейдi, олар: тәжiрибеден бұрын, преценденттi және аралас. Нақты қызметке сыртқы қатынас бойынша тәжiрибеден бұрын нормалар қағидаларда құрылады. Преценденттi нормалар - жалпы айғақтарды қандай екеніне қарамастан сол күйінде қабылдайды. Аралас норма- кейбір қағидаларға негізделген эмпирикалық тәжірбиеден алынып және оны жалпылайды. Әрбір түрдегі нормаларға дәйектің түсіндірмелерінде ерекше тәсіл тән, өйткені тәжірбиелік және прецеденттік нормалар әртүрлі тарайды. Тәжірбиелік норма сандық түрде тарайды және өзінің мағынасын толық сақтайды. Прецеденттік норма таралу кезінде мағынасы жағынан өзгереді және екі немесе бірнеше жағдайларды салыстыру базасы ретінде қолданылады-прецедент және жаңа айғақ. Норманың Құрылысы және пайдаланылуы тәжірбиелік немесе прецеденттік заң шығарушының еріктігінен қана емес сонымен қатар эпидейктік дәлелдік құрылыс, бірақ заттарды нормативтендіруден және нормативтiк қызметiнiң мiнезi де бағынышты болады. Мысалы, тәжірбиенің көрсетуі бойынша азаматтық және қылмыстық құқық, прецеденттік нормалар бойынша құрылуда, ал конституциялық – тәжірбиеден бұрынғы, өйткені прецеденттік нормалардың құрылысы соттардың қызметінің және соттық шығармашылықты дамытуға рұқсат береді. жүктеу/скачать 2.91 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|