34
R
2
X
2
C
фаза бойынша тізбектегі тоқпен I сəйкес келеді, ал сыйымдылықты кернеу
U
c
фаза бойынша тоқтан 90° қалады. Кернеу қосылғыштарының ағымдағы
мəндерін келесі формула бойынша анықтайды:
U
a
=
IR; Uc = IXc.
Кернеудің
U ағымдағы мəнін анықтау үшін
векторлық диаграмма
саламыз. Диаграмма салуды (2.11, а-сурет) тоқ I векторынан бастаймыз,
оны горизонталь саламыз.
Кернеудің и
а
белсенді түсу векторын тоқ
I
векторының
бағытымен саламыз, ал кернеудің сыйымдылықты түсу
векторын
U
c
тоқ векторына қатысты сағат тілінің бағытымен 90° бұрамыз.
Кернеулер U
а
жəне
U
c
векторларын қосып, кернеу U векторын аламыз.
Кернеулер
U
a
,U
c
жəне
U векторлары тікбұрышты үшбұрыш түзеді.
Векторлық диаграммадан көрінетіндей, тізбек
қысқыштарындағы кернеу
фаза бойынша тоқтан φ бұрышқа кешігеді. Кернеулер үшбұрышының
барлық жақтарын
I есе азайтамыз. Нəтижесінде кернеулер үшбұрышын
аламыз (2.11, б-сурет). Осы үшбұрыштан қарастырылып отырған тізбектің
толық кедергісі
Яғни, тоқ
I
U
U
.
Z
Алынған өрнек Ом заңы болып табылады. Кернеулер үшбұрышының
жақтарын
I есе арттырған кезде, ұқсас қуаттар үшбұрышын аламыз (2.11,
В
-сурет).
Достарыңызбен бөлісу: