Б. О. Сабатаева туризм инфрақҰрылымы оқулық


- 4-класс – Жолаушылардың автобус күтуге арналған автобус  аялдамасы. Жеке дəрежеде



Pdf көрінісі
бет64/153
Дата06.03.2024
өлшемі2.79 Mb.
#494605
түріОқулық
1   ...   60   61   62   63   64   65   66   67   ...   153
suraganova turizm inf

119
- 4-класс – Жолаушылардың автобус күтуге арналған автобус 
аялдамасы.
Жеке дəрежеде ауыр жүк машина станциясы кешендері, 
халықаралық хабарда үнемі жүктерді тасымалдау арнаулы қызмет 
көрсетеді, жүк айналымы күніне 100 тоннадан кем емес. Оларды 
аймақтық транспорттық түйіндерге жəне қисынды орталықтарға 
байлайды. Ондай станцияларға қойма, алаңдар, платформалар, 
ауыр жүк ауласы, тұрақтар жəне қызмет көрсету мекемелері жа-
тады.
Арық вокзалы – құрылыс немесе құрылыс комплексі, арық 
транспортындағы жолаушыларға арналған қызмет көрсету, со-
нымен қатар олардың жүктерін өңдеу. Арық вокзалының негізгі 
бөліктері – вокзал мекемесі жəне перрондар. Судың деңгейі 
маусымдық тербеліспен өзгергенде перронда жүзу причалда-
ры қолданылады - дебаркадерлар, қону алаңындағы əртүрлі 
деңгейдегі жəне арнаулы басқыштар.
Өзінің функциясы жəне ішінің орналасуына байланысты 
арық вокзалының аумағы шамамен теміржолдың немесе ав-
тобус вокзалының мекемесіне сəйкес келеді. Сонымен қоса 
онда билет кассасы, күту залы, тамақтану орындары жəне ұсақ 
түйек сату орындары бар. Сонымен қоса арық вокзалының 
жиынтығына вокзал қасындағы алаңдар жатады. Арық вокзалы 
орналасуына байланысты кіші (25-100 адам), орташа (100-500 
адам) жəне үлкен (500-900 адам) болып бөлінеді. Арық вокзалын 
транспорттық вокзалдың басқа түрлерімен қиыстыруға болады. 
Арық вокзалын орналастыру орнын таңдау көптеген факторлар-
мен анықталады, сонымен қоса су жолының ашылуының шарты-
мен, гидрогеологиялық шартымен анықталады. 
2) Əуежай – қабылдауға арналған, əуе кемесін жөнелту 
жəне əуе кемесін тасымалдауға байланысты қызмет көрсетудің
құрылыс жиынтығы. Аэродром, аэровокзал жəне басқа жер асты 
құрылыстары да керекті айналымда осындай мақсаттарды орын-
дайды. 
Дүниежүзіндегі ең бірінші əуежай ол Кенигсберг əуежайы 
Девау, 1919 жылы ашылған. Гидроəуежайын гидроұшақта қа-
был
дау бар. Ондай əуежайларда ұшып-қону жолы болмайды, 
оның рөлін судың жоғарғы қабаты атқарады. Халықаралық 


120
əуежай – қабылдауға жəне əуе кемесін жіберуге арналған əуежай. 
Халықаралық əуе кемесін тасымалдауды орындайды, сақшы жəне 
кедендік бақылау ісін жүзеге асырады.
3) Аэродром – ұшуды қамтамасыз ету, қондыру, ұшақтарды 
орналастыру жəне қызмет көрсету, əуе кеңістігіндегі жер жəне су 
саласы, құрылыстармен жəне айналымдар. Аэродром бір немесе 
бірнеше ұшып қону жолындағы айналым болып табылады.
Аэродромның белгілері:
- азаматтық (азаматтық жолаушыларды жəне жүктерді тасы-
малдауға арналған, əуежайлардың құрамына кіреді);
- тəжірибелік (зауытта жəне полигондағы авиациялық құрал-
дар сынағы)
Мемлекеттік:
- əскери (қорғаныс есебін шығару, соғысқа арналған кезек-
шілікті құру); 
- ғылыми (ұшу, шабуылдық жəне əскери авиацияның құра-
мындағы техникаға үйрету);
- спорттық (оқып жаттығуға жəне ұшақпен ұшуды, тікұшақпен, 
парашютпен секіруді үйретеді).
Азаматтық аэродромдарда азаматтық əуе кəсіпорындары 
болады, ал əскериде Қорғаныс Министрлігінің жəне де басқа 
күш ведомствалардың əскери бөліктері, айталық тəжірибелік 
аэродромдарда – əуетехника сынақтарымен айналысатын 
ұйымдар (əуезауыттардың ұшу сынақтық станциялары), əртүрлі 
ведомствалардың ғылыми зерттеу мекемелері – азаматтық əскери 
салалары, оқу-жаттығу – ұшу жəне де əуетехникалық училище, 
спорттық – əуеспорт клубтары орналасады. Бірегей базалардың 
бірсыпыра аэродромдары бар. Олардың құрамында азаматтық 
жəне əскери аэродромдар болады. Соңғы жылдары əскери 
аэродромдардың орнына əуе база термині қолданылатын болды
ағылшын тілінде - air base. 
4) Əуевокзал (əуежай терминалы) – көбіне əуежайдағы əуе 
транспорттарының жолаушылармен жəне жүк операцияларымен 
айналысатын мекеме.
Екі мағына береді:
1. Əуевокзал – жолаушыларды əуежай аймағына кірген жəне 
де ұшатын уақытқа дейін, яғни əуежайдан кеткенге дейінгі қызмет 
көрсетіп, көптеген қызметтер көрсетілетін орын: 


121
- əуекəсіпорынның қызметкерлері;
- жолаушыларды тасымалдайтын қызметтік ұйым;
- қауіпсіздік қызметі;
- жүктік қызметшекаралы, иммиграциялық жəне кедендік тек-
серу қызметтері;
- демалуға арналған əртүрлі мекемелер мен кəсіпорындар, 
жолаушыларды қызықтыру, мейрамхана жəне дəмхана, кəде 
сыйлықтарды сату бөлімдері, дүкендер жəне т.б.
2. Əуежайға дейінгі бүкіл функцияларды орындайтын 
автобустық рейс терминалы, қызмет көрсету əуежайларынан 
алшақ орналасқан əуевокзал.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   60   61   62   63   64   65   66   67   ...   153




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет