1. Физика пәні және оның басқа ғылымдармен байланысы. Физикалық шамалардың ӛлшемділігі және ӛлшеу бірліктері


Дене төмен қозғалған кездегі ауырлық күшінің жұмысы оң



Pdf көрінісі
бет20/59
Дата25.04.2024
өлшемі2.69 Mb.
#499822
түріЛекция
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   59
Механика

Дене төмен қозғалған кездегі ауырлық күшінің жұмысы оң 
таңбалы: күш пен қозғалыс жылдамдығының бағыттары сәйкес келеді. 
 
Егер, массасы m дененің биіктігін
ден 
--ге дейін азайтсақ, онда 
ауырлық күшінің жұмысы мынаған тең
>
 
Егер тура сол денені
биіктіктен 
биіктікке дейін бірқалыпты 
кӛтеретін болсақ, онда істелінген жұмыс 
Мұндағы толық жұмыс (дененің 1-2-1 тұйық жолымен орын ауыстыру 
кезінде) нӛлге тең болады, демек 
Серпімді–деформацияланған дененің потенциалдық энергиясы. 
Серпімді күштің жұмысы
Серпімді-деформацияланған дененің потенциалдық энергиясын табайық 
(серіппенің). Серпімділік күші деформациялануға пропорционал: 


мұндағы, k- серпімділік коэффициенті (серіппе жағдайында – қатаңдық 
коэффициенті), ал минус таңбасы серпімділік күшінің деформациялануға 
қарама-қарсы бағытталғанын кӛрсетеді. Ньютонның үшінші заңы бойынша
серпімділік күшіне ие болу үшін оған күш түсірілуі қажет 
кішкене dx деформациялануы кезіндегі Ғ күші істеген dA элементар 
жұмыс 
ал толық күш 

серіппенің потенциалдық энергиясын кӛбейтуге жұмсалады. 
Егер деформацияланбаған дененің потенциалдық энергиясы нӛлге тең 
десек (х=0 болғанда), онда С=0. Бұдан, серпімді-деформацияланған дененің 
потенциалдық энергиясы 
Жүйенің потенциалдық энергиясы, кинетикалық энергия сияқты жүйе 
күйінің функциясы болып табылады. Ол оның сыртқы денелерге қатысты 
орны және жүйе конфигурациясына ғана тәуелді болады. Серпімділік 
күшінің жұмысын энергетикалық кӛзқарас тарапынан да анықтауға болады. 
Энергияның сақталу заңы бойынша жұмыс серпімдідеформацияланудың 
потенциалдық энергиясының кему есебінен де орындалады. 
4.4.Толық механикалық энергия. Механикалық энергияның сақталу 
заңы. 
Материалдық нүктелер жүйесін қарастырамыз: 
⃗ 
⃗ 
⃗ 
-тең әсерлі ішкі консервативті күштер 



- тең әсерлі сыртқы консервативті күштер 



- сыртқы консервативті емес күштер 






Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   59




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет