6D010300 – Педагогика және психология мамандығы бойынша философия докторы (PhD) дәрежесін алу үшін ұсынылған Ерекше білім беруді қажет ететін білім алушылардың эмоциялық жағдайын зерттеу



Pdf көрінісі
бет3/9
Дата24.05.2024
өлшемі0.54 Mb.
#501815
түріДиссертация
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Зерттеу міндеттері:
-Қазақстандық және шетел зерттеулеріндегі ерекше білім беруді қажет 
ететін білім алушылардың эмоциялық жағдайын зерттеудің ғылыми-
теориялық деңгейін жоғарылату мәселесін зерттеу. 
- ЖОО мен колледжде нашар еститін білім алушылардың эмоциялық 
жағдайын дамытудың негізгі бағыттарының психологиялық-педагогикалық 
мазмұнын анықтау.
- Жоғары оқу орындары мен колледждерде нашар еститін білім 
алушылардың эмоциялық жағдайының (тіл табысқыштығы, эмпатия, 
агрессия, т.б.) ерекшеліктерін зерттеу және оны оқыту үдерісінде қолданудың 
маңыздылығын көрсету. 
- Жоғары оқу орындары мен колледждердің нашар еститін білім 
алушыларының 
эмоциялық 
жағдайы 
ерекшеліктеріне 
эмпирикалық 
зерттеулер 
жүргізіп, 
зерттеудің 
құрылымдық-мазмұндық 
моделінің 
жүйелендіруші фактор ретінде қолданбалы мүмкіндіктерін анықтау. 
- ЖОО мен колледждің нашар еститін білім алушыларының эмоциялық 
жағдайының оңтайлы деңгейін қамтамасыз ету бойынша бағдарлама әзірлеу. 
Зерттеудің жетекші идеясы: ерекше білім беру қажеттілігі бар білім 
алушылардың эмоциялық жағдайын зерттеуді ұйымдастыру оның субъективті 
жағымды қатынасын қалыптастыру мақсатында бағдарлама құру негізінде 
жүзеге асады, ол білім алушының психофункциялық жағдайына, оқу 
тиімділігіне, тең позициялардағы бәсекеге қабілеттілігіне, үйлесімді қарым-
қатынасы мен дүниеге көзқарасын, жалпы адамзаттық құндылықтарын 
қалыптастыруға мүмкіндік береді. 
Зерттеудің теориялық өзектілігі.
Теориялық зерттеулерді жүйелендірудің негізгі үш факторына 
байланысты (ерекше білім беру қажеттілігі бар білім алушылар, тұлғалық 
қасиеттер, эмоциялық жағдай) эксперименттік - эмпирикалық тұрғыдан 
талдау құрылды.
Біріншіден, білім беру жүйесінде білім берудегі инклюзия мәселесіне 
(Н.П. Артюшенко, Е.В. Бурмистров, Л.И. Федорова), инклюзивті қоғамның 
қалыптасу (М.М. Семаго, Д.Е. Шевелева Е.В. Данилова), инклюзивті білім 
беруді әлеуметтік психологиялық феномені ретінде қарастыру (Н.Н. 
Малофеев, Н.Д. Шматко), ерекше білім беру қажеттілігі бар (нашар еститін) 
жасөспірімдер мен ересектерді оқыту (О.М. Рожко, А.П. Гозова , Е.Г. Речицкая


және т. б.) мәселелеріне тікелей қатысты бірқатар жұмыстарға талдау бар. 
Қaзaқcтaндa инклюзивті білім беpу соңғы он жылда қарқынды тәжірибеге 
енгізіле бacтaды coндықтaн, ерекше білім беру қажеттілігі бар білім 
алушыларға қолдау көрсету мен оны ортаға бейімдеу мәcелелері (З.A. 
Мoвкебaевa, A.М. Еpcapинa, P.A. Cүлейменoвa), оларды арнайы 
пcихoлoгиялық acпектіде (Ж.И. Нaмaзбaевa, A.Н. Әлмaғaнбетoвa, М.C. 
Иcкaкoва, В.Б. Смычек, Е. Холостова, Н. Аккермен және З.Б. Мадалиева, Б.А. 
Аринова т.б.) зеpттеген отандық ғалымдардың зерттеуімен қамтылды. Бұл 
жұмыcтapдa инклюзивті білім беpуді дaмытудың теориялық-әдіcнaмaлық 
негіздеpі, мүмкіндіктеpі, ұйымдacтыpу, жүзеге acыpу шapттapы беpілген.
Екінші жүйелендірудің факторы ретінде тұлғалық қасиеттерді 
зерттеген келесі ғалымдардың еңбектері негіз болды: К.А. Абульханова-
Славская, Е.В. Гордиенко тұлғаның еркі, мінез құлқы, кәсіби қасиеттері 
тұрғысынан қарастырған теориялары; В.Н. Мясищевтің тұлғаның қарым-
қатынас психикалық процестері мен күйлері, іс-әрекеттегі тұлғалық 
қасиеттердің қызметі тұрғысынан қарастырған теориялары; С.М. Жақыповтың 
эмоциялық қабілеттің дамуын тұлғалардың өзара әрекеттестігінің нәтижесінде 
талдап бірлескен іс-әрекет түрлерінің дамуы мен байланысын зерттеген 
тұжырымдамалары. Н.Қ. Тоқсанбаеваның тұлғалық қасиеттерді қарым-
қатынастың бірлескен іс-әрекеттегі жүйелендіру факторлары арқылы анықтап 
жүргізген эксперименттік зерттеулері; Тұлғаны дамытуда кешенді қатынас 
жүйелері теориясы (Ж.И. Намазбаева, Н.Қ. Тоқсанбаева, Б.А. Тұрғынбаева, 
С.Қ. Бердібаева) зерделенді; 
Үшіншіден, психологиядағы эмоциялық құбылыстарды толық ашып, 
эмоция теорияларының негізгі мәселелерін, функцияларын кеңінен қамтыған 
(В.К. Вилюнас, Б.И. Додонов), эмоциялық факторларды (С.Л. Рубинштейн
М.И. Тимофеев, А.А. Бодалев, Ю.К. Корнилов, Л.В. Запарожец, Г.А. Рудник, 
Т.Г. 
Егоров) 
психология 
ғылымындағы 
эмоция 
теорияларының 
тұжырымдамаларын (З.Б. Мадалиева) зерттеген, эмоция, сезім, қатынас 
адамның шын мәнінде болып жатқан құбылыстарға деген ішкі реакцияларын 
жиынтығын зерттеген ғалымдардың зерттеулері қамтылды. Міне, осы 
бағыттар зерттеудің теориялық негіздерін дамытты.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет