Булгакова Д. А. Мемлекет жəне қҰҚЫҚ теориясы

30 тақырып.
ЗАҢДЫЛЫҚ ЖƏНЕ ҚҰҚЫҚТЫҚ ТƏРТІП 
1. Заңдылықтың түсінігі жəне қағидалары. 
2. Заңдылықтың кепілденуі. 
3. Құқықтық тəртіптің түсінігі.
4. Заңдылық пен құқықтық тəртіптің арақатынасы. 
1. Заңдылықтың түсінігі жəне қағидалары. Заңдылық – бұл 
қоғамдық қатынастардың барлық қатысушыларының құқық 
нормаларын қатаң түрде сақтауы.
Заңдылық үшін екі жақ тəн: а) мазмұнды жағы – бұл құқықтық, 
əділ, ғылыми негізделген заңдардың болуы; ə) формальды жағы– 
бұл оларды орындау, себебі, орындаусыз ең кемшіліксіз заңдар-
дың болуының өзі де жеткіліксіз.
Заңдылықтың субъектілері болып қоғамдық қатынастардың 
барлық қатысушылары табылады, нақты айтқанда: мемлекет жəне 
оның органдары; қоғамдық жəне басқа да ұйымдар; еңбек ұжым-
дары; лауазымды тұлғалар; азаматтар. Заңдылықтың объектісі 
болып заңды міндетті тұлғалардың жүріс-тұрысы, олардың сана-
сы, еркі мен əрекеттері табылады. 
Заңдылықтың қағидалары – бұл заңдылықтың мазмұнын Аша-
тын негізгі идеялар, бастамалар. Оларға мыналар жатады: 
1) заң үстемдігі – барлық нормативтік жəне жеке құқықтық
актілердің заңға бағыныстылығын білдіреді; 
2) заңдылықтың тұтастығы – нормативтік актілерді түсіну мен 
қолдану елдің бүкіл аумағында бірдей болуы тиіс дегенді біл-
діреді; 
3) заңдылықтың мақсатқа сəйкестігі – құқықшығармашылық 
жəне құқықты жүзеге асыру қызметінің қоғамның мақсаттары мен 
міндеттеріне жауап беретін ең дұрыс түрлерін қатаң түрде заң-
дардың шегінде таңдау қажеттігін, заңдылық пен мақсатқа сəйкес-
тілікті қарама-қарсы қоюды болдырмауды білдіреді, яғни, мақсат-
қа сəйкестілікті себеп қылып заңды бұзуға жол берілмейді;
4) заңдылықтың шынайылығы – құқықтық ережелердің барлық 
қызмет түрлерінде іс жүзінде орындалуына жетуді жəне оларды 
кез-келген түрде бұзу міндетті түрде жауапкершілікті көздейтінін 
білдіреді. 

жүктеу/скачать 0.85 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: