Пәнінің контенті 5В050111 – Информатика


Дәріс 13. Тақырыбы: Комбинаторика элементтерін қолданып программалау



бет19/21
Дата11.10.2023
өлшемі1.1 Mb.
#480348
түріСабақ
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   21
Олимпиада есептер3н шешу 2д3стер3

Дәріс 13.
Тақырыбы: Комбинаторика элементтерін қолданып программалау.
Мазмұны:
1)орналастыру (размещение),
2)алмастыру (перестановка),
3)теру (сочетание).
Комбинаторика – математика тарауларының бірі. Мұнда шекті жиын элементтерінің түрлі комьинациясы, басқаша айтқанда, әр қилы конфигурациялары қарастырылып, олардың сандары саналады және есептеледі.
Комбинаториканың негізгі принципі. Әрқайсысы шеткі А1, А2,...,Аk жиындары берілсін. Осы жиындардың жазылу номерлеріне қарап, бұл міндетті түрде, бір- бірлеп ап1 А1, ап2 А 2 ,..., апk Аk элементтерін алалық. Осындай тәртіппен алынған an1, an2 ...,ank элементтерін кортеж деп атайды және оны былай жазады (an1, an2 ...,ank ).
Теру деп n элементтен тұратын, айырмашылығы ораналасу ретінде ғана болатын комбинацияны айтады.
Терудің мүмкін болатын саны: Pn = n!, мұндағы n! = 1 * 2 * 3 ... n.
Орналасу деп ең болмағанда бір элементке айырмашылығы бар әртүрлі n элементтен m элемент бойынша жасалған комбинацияны айтады.
Орналасу саны:
С mn = n! / (m! (n - m)!).
Алмастырулар деп әртүрлі элементқұрамы немесе олардың ретінде болатын элементтен m элемент бойынша жасалған комбинацияны айтады, мұнда . Барлық мүмкін болатын алмастыру саны:
Amn = n (n - 1)(n - 2) ... (n - m + 1).
Мысалдар.
1. «Математика» сөзіндегі әріптерді алмастыра отырып, қанша «сөз» жасап шығуға болады?
Шешуі. Әріптерді алмастыра отырып «математика» сөзіндегі 10 әріптен 10! сөз шығарып алуға болады.
2. n бұрышты көпбұрыштың диаганальдарының санын табу керек.
Дәріс 14.
Тақырыбы: Криптография есептерін программалау.
Мазмұны: Криптография есептерін программалау.
Криптография ақпаратты қорғаудың неғұрлым қуатты әдісі.
Криптография египет пирамидасынан да бұрын шықты. Өте ежелде пайда болған криптография XX ғасырдың ортасында ғана математикалық ғылым болып табылды. Бұған дейін ол ғылым емес, өнер болып табылды. Криптография мемлекеттердің ішкі саясатына , олардың сыртқы саясатына, әскери шайқастардың нәтижесіне, экономикалық күреске т.б. үлкен ықпал етеді.
Криптография – деректердің қауіпсіздігін жүзеге асыратын ғылым. Ол қауіпсіздіктің 4 негізгі проблемасын шешумен айналысады- конфиденциальдығы, аутентификация, тұтастығы және өзара әрекетке қатысушыларды бақылау. Шифрлау –ол шифрлау-шифрды ашу кілттерін қолданып, деректерді оқылынбайтындай түрге түрлендіру. Шифрлау ақпараттың құпиялығын сақтай отырып, оның конфиденциалдығын қамтамасыз етеді.
Төмендегі есептердің Паскаль және Дельфи тілінде программасы қарастырылады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   21




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет