ПӘннің электрондық ОҚУ-Әдістемелік кешені
жүктеу/скачать 0.87 Mb.
|
Reciprocal pronouns (Ортақ есімдіктер) Ортақ есімдіктер each other – бір - біріне, one another -біреуі екіншісіне, бір- біріне мағыналарын береді, әдетте екі адамға, я затқа қатысты қолданылады. Tolegen and Kyz-Zhibek looked at each other lovely.- Төлеген мен Кыз-Жібек бір-біріне сүйіспеншілікпен қарады. Ортақ есімдіктер сөйлемде толықтауыш болады: Mr.Priestly’s students always help one another. -Пристлидің студенттері бір-біріне ылғи көмектеседі.
Бір тектес заттар қатарына жататын заттарды көрсету үшін қолданылады. Every -әрбір, әрқайсысы және туынды есімдіктер everybody- әркім, everyone- әркім everything-әрнәрсе, each-әрбір, other\another-басқа, басқасы, either-ол немесе басқа біреу, немесе бір тектес заттар, eсімдіктер , all– бәрі, барлығы, both - екеуі. Each(әрқайсысы), every(әрбір) есімдіктері. Each- есімдігі шектеулі заттар мен адамдарға қатысты қолданылады, сөйлемде санауға болатын зат есімдер мен жекеше түрде және өз алдына анықтауыш қызметінде пайдаланылады.Each student of our group knows the grammar rule.- Біздің топтағы әрбір студент грамматикалық ережені біледі. Every- затқа, не адамға байланысты шектеусіз шеңберде қолданылады. Ол анықтауыш ретінде санауға болатын жекеше түрде зат есімдермен қолданылады. Every morning the manager writes letters. THERE IS/ THERE ARE CONSTRUCTIONS ( THERE IS/ THERE ARE құрылымы)
&&& $$$003-003-002$3.3.3.2 Сабақтан алған білімді тексеру тапсырмалары немесе тестілік сұрақтар №3. I variant Жаттығу 1. Қажетті есімдіктермен толықтырыңыз: 1. I put my dictionary ... yesterday and now I can't find it ....-- Of course, that is because you leave your books.... 2. You must go ... next summer. 3. I cannot find my glasses .... I always put them ... and then look for them for hours. 4. My new eyeglasses are very good, I can see ... now. 5. I saw... near the wood that looked like a tent. 6. Has ... here got a red pencil? 7. Are there ... pens on the desk? - - Yes, there are.... 8. Are there ... sweets in your bag? - - Yes, there are ... . Жаттығу 2. Much, many, little, few, a little, a few есімдіктерін қойыңыз. 1. My mother knows German ... and she can help you with the translation of this letter. 2. When we walked ... farther down the road, we met another group of students. 3. Have you got I... ink in your pen? 4. At the conference we met I... people whom we knew well. 5. There are very ... old houses left in our street. Most of them have already been pulled down. 6. If you have ... spare time, look through this book. You will find ... stories there which are rather interesting. 7. There are ... things here which I cannot understand. 8. Shall I bring ... more chalk? — No, thank you. There is... chalk on the desk. I hope that will be enough for our lesson. Жаттығу 3. Мына сөйлемдерді көпше түрге қойыңыз: 1. There is a table in the room. 2. There is a flower in the vase. 3. There is a match in the box. 4. There is a man and a woman in the street. 5. There was a lady, a gentleman, a boy and a girl in the room. 6. There is a new house in our street. Жаттығу 4. Қажетті есімдіктермен толықтырыңыз: 1. John's nice. I like ... a lot. 2. "Is Mary at home?" "Yes, ... is." "Can I speak to ..., please?" "Of course." 3. "That's my mother over there. ... is very pretty." 4. Take the book from the shelf and put ... into your bag. 5. Those are our books. Give ... our books, please.
The Bank of England and the Bundes bank will be in the limelight this week as markets wait anxiously to see whether or not lower interest rates are in store. The US Federal Reserve" meets next week to discuss monetary policy, with lower rates on the agenda. The dollar is the most likely beneficiary of any policy changes, but markets paradoxically believe that lower domestic interest rates are good for the dollar, but bad for the D-Mark. In the case of the US, the reasoning is clear that lower interest rates will help sustain rallying bond and equity markets. Lower German rates will also help the dollar.
1. Did you go ... on Sunday? 2. Let's go ... . The weather is fine. I don't want to stay at home in such weather. 3. Today is a holiday. The streets are full of people. There are flags, banners and flowers .... 4. Give me ... to drink. 5. I didn't take any money with me so I couldn't buy ... . 6. There is ... in the next room. I don't know him. 7. Please tell us the story. ... knows it. 8. Is there ... in my group who lives in the dormitory? Жаттығу 2. Much, many, little, few, a little, a few есімдіктерін қойыңыз . 1. He had ... English books at home, so he had to go to the library for more books. 2. She gave him ... water to wash his hands and face. 3. I'd like to say ... words about my journey. 4. After the play everybody felt ... tired. 5. Let's stay here ... longer: it is such a nice place. 6. There were ... new words in the text, and Peter spent ... time learning them. 7. There was ... hay in the barn, and the children could not play there. 8. There was ... water in the river, and they decided to cross it. Жаттығу 3. Қажетті есімдіктермен толықтырыңыз: 1. How is your son? We like … very much. 2. You are ill, Pete. We want to be with … in the evening. 3. Ann has a new skirt. … suits her. 4. We have a new nurse in the hospital. … is very nice. 5. I gave David a present. … thanked me for. Жаттығу 4. Қажетті есімдіктермен толықтырыңыз:
Жаттығу 5. Мәтінді оқып, аударыңыз: Central banks go centre stage The political context, however, will remain crucial for the dollar. Until there is a budget deal, it is difficult to see it making any decisive move. Recent economic data in Germany have increased the prospect of a rate cut. The currency most vulnerable to no change, from the Bundesbank may be the French Franc, which last week showed admirable resilience in the face of widespread industrial unrest. A cut in UK rates could push the sterling lower, though the extent of any move will depend on events in Germany, and the behaviour of the dollar. &&& $$$003-004-000$3.3.4. The Adverb. The Adjective. &&&
$$$003-004-001$3.3.4.1 Практикалық сабаққа арналған оқу-әдістемелік нұсқаулар №4. Сабақтың мақсаты: 1. Үстеу мен сын есімді ажырата алу дағдыларын дамыту. 2.Сын есімнің шырайларын қолдана алу дағдыларын дамыту. Әдістемелік нұсқаулар:.Оқу техникасын дамыту, сөйлемдерді ағылшын тілінде түсіне білу. Сын есім мен үстеудің формаларын дұрыс қолдан алу үшін қосымша әдебиеттен жаттығулар The Adverb (үстеу) Үстеу – іс әрекеттің белгісін, орнын, мезгілін, амалын, мақсат, себебін білдіретін сөз табы. Үстеу – заттың әрқилы қимыл –ісінің (етістіктің) әр түрлі сындық, бейнелік, мекендік, мезгілдік, шарттық, мөлшерлік күй-жайларын және белгісін білдіреді. Үстеулер қолдану барысында етістіктермен тіркестіп тұрады да, іс –қимылдың қалай, қашан, қайда болатын білдіреді. Үстеулер зат есім, сын есімдермен де тіркесіп келуі мүмкін. She speaks English well. – Ол ағылшынша жақсы сөйлейді. The book is extremely interesting. – қітап өте қызық. Үстеудің түрлері Үстеулер құрамына қарай төрт топқа бөлінеді: а) негізгі түбір үстеулер:
There - Анда Here - Мұнда (осында) When - Қашан Then - Кеін, сонан соң, үшін Often - Жиі Well -Жақсы Far - Алыс Near – жақын
ә) туынды –(сын есімге, сан есімге, зат есімге –ly жұрнағы жалғану арқылы жасалады): slowly - жай, баяу firstly - бірнешеден partly - жартылай weekly - апта сайын monthly - ай сайын
б) күрделі (екі түбір сөзден құралады): everywhere - барлық жерде sometimes - кейде somewhere - бір жерде в) құранды: by no means - қандайда болмасын by all means - міндетті түрде
Кейбір сын –бейне үстеулерінде үш түрлі шырай болады: positive degree - (жай шырай), comparative degree (салыстырмалы шырай) және superlative degree (күшейтпелі шырай). Үстеудің шырай формаларының жасалуы сын есімнің шырай формаларының жасалуымен бірдей. Дара және туынды үстеулердің салыстырмалы шырайы -er жүрнағы, ал күшейтпелі шырайы -est жұрнағы жалғану арқылы жасалад: Fast – faster - fastest Тез - тезірек - өте тез Late - later – latest Кеш-кешірек-өте кеш Early - earlier - earliest Ерте- ертерек- өте ерте Күрделі үстеулердің салыстырмалы шырайы үстеудің алдына more сөзі, ал күшейтпелі шырайы үстеудің алдына most сөзі қойылуы арқылы жасалады. Necessarily- more necessarily- most necessarily Қажет-қажетірек -өте қажет Correctly- more correctly - most correctly Дұрыс- дұрыстау- өте дүрыс Ағылшын тілінде кейбір үстеулердің шырай түрлері түбірін өзгерту арқылы жасалады Little – less – least Аз-азырақ-өте аз Well – better- best Жақсы-жақсырақ-ең жақсы Badly-worse-worst Нашар-нашарырақ-тым нашар Much-more-most Көп-көбірек-тым көп Far-further-furthest Алыс- алысырақ-өте алыс Кейбір үстеулердің шырай формалары жоғарыда айтылған екі ереже бойынша да жасалады Often -жиі Oftener, more often- жиірек Oftenest, most often- өте (тым) жиі Quickly -тез Quicker, more quickly тезірек Quickest, most quickly - өте тез Slowly - баяу Slower, more slowly баяурфрақ Slowest, most slowly – тым баяу Үстеулердің сөйлемдегі орны
The adjective (Сын есім) Ағылшын тілінде, қазақ тіліндегідей, сын есім- заттың, нәрснің белгісін, қасиетін білдіретін сөз табы. Ол – what? Қандай, what kind of - Қандай, деген сұрақтарға жауап береді. Degrees of Comporison of Adjectives (Сын есімнің шырайлары) Сын есімнің үш шырай формасы болады: 1. жай шырай: (The Positive Degree) Жай шырай түбір күйінде басқа шырай формаларына негіз болады: Short- қысқа Fat- толық Happy- бақытты 2. салыстырмалы шырай (the Comporative Degree) заттың бір тектес сапасы мен белгісінің арасындағы сәл кем немесе сәл артығырақ екенін білдіреді: Shorter- қысқарақ Fatter - толығырақ Happier - бақыттырақ
(the) shortest- -ең қысқа (the) fattest – өте толық (the) happiest – ең бақытты
Жат. 2. Ағылшын тіліне аударыңыздар: ескі, , өте ескі, ең үлкен, , менің ескі досым, ең алыс, ең ұзын, қысқарақ, бақытты, бақыттырақ, ең бақытты, ең жақсы, ең қара, ұзынырақ, жаманырақ, жақсырақ, жылырақ, оның ең жақсы досы, оның кіші баласы
&&&
$$$003-004-002$3.3.4.2 Сабақтан алған білімді тексеру тапсырмалары немесе тестілік сұрақтар №4. I variant Жаттығу 1. Сын есімнің қажетті формасын қойып жақшаны ашыңыздар. 1.Which is (large): the United States or Canada? 2. What is the name of the (big) port in the United States? 3. Moscow is the (large) city in Russia. 4. The London underground is the (old) in the world. 5. There is a (great) number of cars and buses in the streets of Moscow than in any other city of Russia. 6. St. Petersburg is one of the (beautiful) cities in the world. 7. The rivers in America are much (big) than those in England. 8. The island of Great Britain is (small) than Greenland. Жаттығу 2 . as ... as, so ... as немесе than қойыңыз. 1. Our house is not ... big ... yours. 2. The new cinema in our district is much bigger ... the old one. 3. We are ... proud of our district ... you are of yours. 4. The house I live in is ... old ... the one my sister lives in. 5. Exercise No.2 is easier ... Exercise No.3. 6. Nevsky Prospect is more beautiful ... our street. 7. My composition is not ... long ... yours. Жаттығу 3. Қазақ тіліне аударыңыздар: 1. This man is taller than that one. 2. Which building is the highest in Moscow? 3. The Alps are higher than the Urals. 4. This garden is the most beautiful in our town. 5. She speaks Italian better than English. 6. Is the word "newspaper" longer than the word "book"? 7. The Thames is shorter than the Volga. 8. The Arctic Ocean is colder than the Indian Ocean. Жаттығу 4. Сәйкес келетін үстеуді таңдаңыздар: 1. The policeman looked (close/closely) at the suspect. 2. He stepped (closer/ more closely) to get a clear view of the picture before him. 3. We have (near/nearly) run out of petrol. 4. We have not heard from him lately. 5. This little girl is ( pretty/ prettily) dressed. Жаттығу 5. Мәтінді оқып, қазақ тіліне аударыңыз: Text: Planned economics Planned economies are sometimes called "command economies" because the state commands the use of resources (such as labour and factories)that are used to produce goods and services as it owns factories, land and natural resources. Planned economies are economies with a large amount of central planning and direction, when the government takes all the decisions,the government decides production and consumption. Planning of this kind is obviously very difficult, very complicated to do, and the result isthat thereis no society, which is completely a command economy. The actual system employed varies from state to state, but command or planned economies have a number of common features. II variant Жаттығу 1. Сын есімнің қажетті формасын қойып жақшаны ашыңыздар. 1. This man is (tall) than that one. 2. Asia is (large) than Australia. 3. The Volga is (short) than the Mississippi. 4. Which building is the (high) in Moscow? 5. Mary is a (good) student than Lucy.6, The Alps are (high) than the Urals. 7. This garden is the (beautiful) in our town. 8. She speaks Italian (good) than English. Жаттығу 2. Берілген сын есім мен үстеулердің шырайларын жазыңыз. Fluently, hot quickly, tall, careful, well, young, difficult, wonderful, much. Жаттығу 3. Қазақ тіліне аударыңыздар: 1. Chinese is more difficult than English. 2. Spanish is easier than German. 3. She is not so busy as I am. 4. It is as cold today as it was yesterday. 5. She is not so fond of sports as my brother is. 6. Today the weather is colder than it was yesterday. 7. This book is the most interesting of all I have read this year. 8. January is the coldest month of the year. Жаттығу 4. Сәйкес келетін үстеуді таңдаңыздар: 1. He had to work really (hard/hardly) to obtain what he wanted. 2. He was (high/highly) doubtful about the necessity of that action. 3. I was (deep/deeply) moved by his words. 4. You must dig very (deep/deeply) to reach the water. 5. The eagle soared (high/highly), it could be (hard/hardly) seen. Жаттығу 5. Мәтінді оқып, қазақ тіліне аударыңыз: Text: ECONOMIC SYSTEMS 1.There are a number of ways in which a government can organize its economy and the type of system chosen is critical in shaping environment in which businesses operate. 2.Firstly, the state decides precisely what the nation is to produce. It usually plans five years ahead. It is the intention of the planners that there should be enough goods and services for all. 3.Secondly, industries are asked to comply, with these plans and each industry and factory is set a production target to meet. If each factory and farmmeets its target, then the state will meet its targets as set out in the five-year plans. You could think of the factory and farm targets to be objectives which, it met,allow the nation's overall aim to be reached. &&&
жүктеу/скачать 0.87 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||