Ветеринариялық биопрепараттарды өндірудің жалпы технологиясы

Ветеринариялық биопрепараттарды өндірудің жалпы технологиясы

      Микробиологиялық және биотехнологиялық өнiмдердi шығаратын әрбiр кәсiпорында қамтамасыз ету жүйелерiн, технологиялық процестердi, барлық технологиялық жабдықтарды, процестердi және бақылау әдiстерiн қазiргi заманғы салыстырып тексеру жүргiзiлуi тиiс.

Дәрiлiк фитошикiзатты дайындау сатысында мiндеттi радиациялық бақылау жүргiзiледi. Дәрiлiк өсiмдiктердi сұрыптау, технологиясында көзделген оларды өңдеу және зертханалық бақылау өңезденудiң, улы өсiмдiктердiң және олардың зақымданған бөлiктерiнiң (қаракүйе, шала, жорғалайтын ақ мия, түрлi-түстi вязель, қырықжапырақты софора және басқалар) болуына жол бермейдi.

      Сүт - шикiзат, сүт сарысуы, казеин, ет, бауыр, паренхиматозды органдар, қан, эндокриндi шикiзат және шикiзат ретiнде биологиялық препараттар алуға арналған жануарлардың басқа да тiндерi мен органдары денi сау жануарлардан алынуы тиiс.

      Дрожь, ашытқылар, ферменттер (пепсин, панкреатин, трипсин және басқалары), пробиотикалық дәндер қауiпсiздiгiн оларды дайындаушылар қамтамасыз етедi, ал олардан дайындалған өндiрiстiк ашытқылар, стерильдi ерiтiндiлер, микроорганизмдердi өсiруге арналған қоректiк орталар қауiпсiздiгiн - дайындау және бақылау үй-жайларына, жабдықтарына, технологиялық процестерiне қойылатын техникалық талаптар кешенiмен және арнайы санитарлық-эпидемиологиялық ережелер мен нормаларды, гигиеналық нормативтердi сақтаумен қамтамасыз етiледi.

      Дәрiлiк заттар мен биопрепараттарды шығару кезiнде пайдаланылатын қолданбалы ингредиенттерге (желатин, сахароза, глюкоза, сүт сарысуы, тұз, лимон қышқылды натрий, натрий бензоаты) қойылатын талаптар құрамында уытты элементтердiң, антибиотиктердiң, микотоксиндердiң, пестицидтердiң қалдық көлемiнiң, радионуклидтердiң және микробиологиялық көрсеткiштердiң болуы бойынша республикада қолданылатын санитарлық-эпидемиологиялық ережелермен және гигиеналық нормалармен анықталады.

Пробиотиктер дегеніміз - тірі микроорганизмдерден және микробты заттардан құралған препарат, ол табиғи жолмен қолдану барысында физиологиялық, биохимиялық және иммундық реакцияларды микробты экологиялық жүйелерді қоздыру арқылы ағзаға пайдалы әсер береді.

Пробиотик термины 1977 жылы Ричардпен Покерман усынды. Олар микроорганизмдОлаи және оның ферментациясын онимин билдиреди, сонымен қатар патогенді микрофлорага карсы антагонисті белсенділігін көрсетті. Ен алғаш бул туралы 1903 жылы Илья Мечников илими бойынша ішектердеги шириткиш бактериялардын оними мен адам организминин улану нәтижесінде адам уакытынан бурын картаяды деген.

  Пробиотиктердің фармакологиялық қасиеттері және олардың ветеринарияда қолданылуы.

 ПРОБИОТИКТЕР ЖӘНЕ ОЛАРДЫҢ ЕМДІК ҚАСИЕТТЕРІ

Ішектің қалыпты микрофлорасының бұзылуы клинико-лабораториялық синдром - дисбактериозға алып келеді, бұндай жағдай әр түрлі аурулардың нәтижесінде, яғни ішектің қалыпты микрофлорасының сандық және сапалық құрамының өзгеруінен, метаболитикалық және иммундық бұзылуынан туындайды. «Ішек дисбактериозын» алдын алу үшін немесе емдеу үшін пробиотик препараттары

Қазіргі уақытта пробиотиктерді жетілдіріп, олардың әсер ету тетігін арттыру үшін оның жан-жақты қасиеттерге ие болуын қамтамасыз ету қажет, яғни патогенді және шартты патогенді жағдай туғанда пайда болатын микроорганизмдерді жоюға бағытталған, адгезиялық қасиеттері дамыған, асқазандағы ферментативті белсенділікке қатыса алатын, иммунды жүйені қоздыра алуы маңызды. Бүгінгі таңда әл-Фараби атындағы ҚазҰУ микробиология кафедрасы пробиотикалық бактерия штамдарын таңдап алып, оларды карбонизденген сорбенттерге иммобилиздеу арқылы жаңа пробиотиктерді жасау жұмыстарымен айналысуда.

Пробиотиктерге қойылатын талаптар:

  фено- және генотип жағынан жіктелу мүмкіншілігінің болуы шарт;

· патогендік қасиеті болмауы керек;

· микроорганизмдер тірі болуы шарт;

· қышқылдықтың әсеріне төзімді болуы керек немесе қышқылдыққа төзімді капсуласы болуы шарт;

· ішек эпителийіне жабысу қасиеті (адгезия) болу керек;

· ішек колонизациясына бейімділігі болу керек;

· организмге қауіпсіз болуы керек.

пробиотиктер ветеринарияда келеси ауруларды емдеу жәнежәне алдын алу ушин колданылады:

1. Диарея синдромы, ишек асказан аурулары

2. Бактериялық инфекциялар (сальмонеллез, коксидоз, колибактериез, дезентерия т.б)

3. Вирустык инфекциялар (ет қоректілердің обасы)

4. Дизбактериез

Бақылау сұрақтары:

1. 
   Биологиялық препараттар
   
2. 
   Терминдер мен анықтамалықтар
   
3. 
   Биопрепаратттарды өндірудің даму тарихы
   
4. 
   Пробиотиктер
   
5. 
   Пробиотиктердің фармакологиялық қасиеттері
   

1 Технология ветеринарных биологических препаратов ., / Ахметсадықов Н.Н., Шабдарбаева Г.С., Хусаинов Д.М. Учебник – Алматы : Изд-во «Агроуниверситет», 2011. – 353 с.

2 Современные лекарственные средства в ветеринарии.,/ Субботин В.М., Субботина С.Г., Александров И.Д. издание 2-е дополненное и переработанное. г. Ростов-на-Дону «Феникс» 2001г. – 600 с.

Қосымша әдебиеттер

1 Ветеринариялық фармакогнозия / Қожанов К.Н. – 2009

2 Лекарственные растения в ветеринарной практике / Рабинович М.И. - 1987

3 Фитотерапия в ветеринарии, традиционной и нетрадиционной медицине / Маловастый, К.С. -2007 Практикум по ветеринарной рецептуре с основами технологии лекарственных форм / Набиев, Ф.Г. - 2008

4 Фармакопея СССР. – М.: Медицина, 1990. – 333 с.

5 Фитотерапия в ветеринарии, традиционной и нетрадиционной медицине / Маловастый, К.С. -2007

«Ветеринариядағы биопрепараттар» пәнінен Дәріс №3

1. 
   Биопрепараттар мен диагностикумдардың шығу тегіне анықтама
   
2. 
   Ветеринариядағы биопрепараттардың қолдану маңызы
   
3. 
   Диагностикумдарға сипаттама
   

КІРІСПЕ:Қазақстан Республикасында жүргізілетін ветеринариялық қызметтің негізігі мақсаты шаруашылықтарда ветеринариялық шараларды сапалы әрі уақытылы жүргізіп, жануарларды жұқпалы емес, жұқпалы және паразиттік аурулардан тазарту, қауіпті індеттерден адамды сақтандыру, мал ауруын азайту, шығынға жол бермей, шаруашылықтарға келтіретін зиянды барынша азайту болып саналады. Ветеринария саласының экономикалық, биологиялық және медициналық санитариялық маңызы да жоғары. Әлемнің және республикамыздың ветеринария саласындағы жетістіктері де айтуға тұрарлықтай. Көрнекті ғалымдардың жан жақты жүргізген ғылыми зерттеулерінің нәтижесінде жануарлардың көптеген ауруларын жою әдістері және аурулардан сақтандырудың жолдары ойластырылып табылған.

Қазақстанда 1810жылға дейін жануарлар ауруларын емдеумен малшы қазақтар өздері айналысқан, содан кейін Ресейден жұмыс бабымен келген ветеринарлық мамандары, ал 1891жылдан бастап ветеринариялық қызмет жекеленіп, өз алдына бөлініп шыққан. Мамандарды Омбы, Тобыл ветеринариялық мектептері, сонымен қатар Қазан, Юрьев, Варшава ветеринариялық институттары дайындаған. 1897 жылы тұңғыш ветеринариялық бактериологиялық лаборатория Оралда ашылған. 1920 жылы ветеринариялық бас басқарма құрылып, Қазақстанда ветеринариялық саланың дамуына А.П.Петровский, У.Б.Базанов, Т.И.Исенгулов, К.И.Скрябин, А.П.Сейдалин және тағы да басқа ғалымдар үлкен үлес қосқан.

Жұқпалы аурумен күресудің негізі аурудың алдын алу болып табылады. Сиыр шаруашылығында жүргізілетін ветеринариялық шаралар шаруашылықтың жоспарлы жұмыстары құрамына кіреді және мал шаруашылық мамандарымен біріге отырып жүргізіледі.

Жануарлар мен құстардың жұқпалы ауруларымен күресу мақсатында кешенді жалпы және арнайы шаралар жүргізіледі. Жануар ағзасының саулығын қорғау, шаруашылық мамандарының күнделікті жұмыстарының басты нәтижесі болып саналуы қажет. Жануар өнімінің өнімділігін арттыру және ның саулығын сақтау өзара тығыз байланысты.

Осыған байланысты, шаруашылық мамандары міндеттерінің қатарына мына төмендегілер жатады:

1. Жануар ауруының сыртқы және ішкі себептерін білу;

2. Кеңінен тараған аурулардың пайда болу себептерін алдын алу шараларын анықтау;

3. Қарапайым емдеу әдістерін қолдана от ырып, ауру малға алғашқы көмек көрсету;

4. Ең көп тараған жұқпалы емес аурулардың пайда болуын және алдын алу жолдарын білу;

5. Мал басын қорғау мақсатында сақтық шараларын жүргізу;

6. Ветеринариялық мамандарға арнаулы шараларды жүргізуге көмек беру;

7. Мал шаруашылығы мамандарының ветеринариялық санитариялық білімін жетілдіру.

Мал шаруашылығында ветеринариялық санитариялық талаптарды, мөлшерлерді қолдану және технологиялық үрдістерді ұйымдастыру, сапасы жоғары мал және мал өнімдерін алу мал басын көбейту және жануарларды бордақылау істері ветеринариялық білімді қажет етеді.

1. 
   Биопрепараттар мен диагностикумдардың шығу тегіне анықтама
   

Ал құрамында фосфор бактериялары бар — фосфоробактерин биологиялық препараттары топырақтағы күрделі фосфор қосылыстарын ерітіп, оны өсімдіктердің сіңіруіне жағдай жасайды. Биологиялық препараттардың ішінде ең құндысы — ферменттер. Мысалы, амилаза, протеаза, пектиназа, целлюлоза және липаза ферменттерінен жасалған биологиялық препараттар мал ағзасындағы зат алмасуда ферменттер қатысуымен жүретін процестерге тікелей қатысып, азықтың жұғымдылығын арттырып, өнімділікті молайтады. Ал микроорганизмдерден алынатын амилоризин, амилосубтилин, протосубтилин, калдерин, пектиноворум биологиялық препараттары малдың ас қорыту жүйесінде азықпен бірге түскен күрделі көмірсулар қосылысын (крахмал, клетчатка, пектин заттар) ыдыратып, ағзаға оңай сіңетін көмірсулардың мөлшерін молайтады.^[1]

Ветеринариядағы биопрепараттардың қолдану маңызы

Ауруға қарсы тұратын енжар иммунитет уыз сүтпен де пайда болуы мүмкін. Кейде ауруға қарсы антиденелер жас төлдерге енелерінің ішегі арқылы да беріледі. Бұл жағдайды – колостралдық иммунитет деп атайды. Иммуноглобулиндердің ең көп мөлшері жас төлдерде туылған соң 5 күн өткенде ғана көбейеді.

Табиғи колостралдық иммунитет жас төлге табиғи түрде ауырып жазылған енесінен беріледі. Ал, жасанды колостралдық иммунитет буаз малды егу нәтижесінде пайда болады. Мысал ретінде шошқа торайларының Ауески ауруына қарсы тұру қасиетін айтуға болады. Антиденелер жатырдағы төлге жатыр арқылы енесінен беріледі. Мысалға ит обасы вирусына, адамның қызылша, шешек ауруларына қарсы антиденелер осылай беріледі.

Қан сарысуының пайдалылығы мынандай жағдайға байланысты болады.

- антидене титріне

- егу мерзіміне – әдетте препаратты организмге инфекция басталысымен енгізген жөн.

- қан сарысуы алынатын малдың түріне . Гомологиялық қан сарысуының гетерологиялық қан сарысуымен салыстырғанда әсері күштірек.

Сонымен бірге гипериммунды қан сарысуы мен гамма – глобулин мал ауруын анықтау үшін қолданылады, яғни вирус түрін анықтайтын серологиялық реакцияларға пайдаланылады.

Сібір жарасына арналған қан сарысуы препараттың сипаттамасы. Сібір жарасына арналған қан сарысуы сібір жарасының қоздырушысының гипериммундалған культурасы жылқының қанынан алынады және оның түсі жасыл немесе сұр түстес мөлдір түсті флакон түбіне шөгетін тұнбасы бар , ал шайқаған кезде біркелкі массаға енетін сұйықтық.

Жылқыларды гипериммундеу үшін антиген ретінде Ценковскийдің II – вакцинасын және 12 ден кем емес сібір жарасының қоздырушысының вирулентті штаммын алады.

Препараттың сапасын көрсететін белгілері: Шығарар алдында қан сарысуының әрбір сериясының стерильдігін , активтілігін , қауіпсіздігін тексереді . 10 күнге термостатқа қойылған қоректік ортаға себілген қан сарысуы стерильді болуы керек . Ал шығарылған қан сарысуының қауіпсіздігін тексеру үшін 5 ақ тышқанға тері астына 0,5 мл , ал 2 теңіз шошқасына 10 мл , 350 – 400 г салмаққа егеді. Жануарлар 10 күнге бақылауға алғанда тірі қалуы керек.

Шығарылу формасы: Қан сарысуларын флаконда шығарады. Жарамдылық мерзімі шығарылған күнінен бастап 4 жыл , 2 – 15С температурада қараңғы , құрғақ жерде сақтайды.

Қолдану тәсілі: Сібір жарасына қарсы қан сарысуын алдын алу және емдік мақсатта қолданады. Қан сарысуы егілген жануарларда иммунитет 14 күнге дейін сақталады. Емдік мақсатта тек қана жануар сібір жарасымен ауырған жағдайда ғана қолданады.

Жануар түрі	Алдын алу дозасы	Емдік доза
Жылқылар мен түйелер Мүйізді ірі қара Қой, ешкі, бұзаулар мен шошқалар	15 - 20 15 - 20 8 - 10	100 – 200 100 - 200 50 - 20

Ауырған жануарға қан сарысуын жоғарыда көрсетілген дозада ғана қолданады. Керек болған жағдайда ( егер ауырған жануар жағдайы 5 – 6 сағатта жақсармаса) қан сарысуын сол дозада тағы да қайталап егеді.

2. 
   Диагностикумдарға сипаттама
   

Антигенді штамм бойынша бөлек 1-2 ай 2-4 С температурада сақтайды. Антиген ретінде тірі вакцинаны 19 штаммынан қолдануға болады.Ірі қара малына 19 тірі штаммын тері астына 5 мл мөлшерде егеді. 10-12 күннен кейін әрбір продуценттен АР,КБР-дың сарысудың титірін аңықтау үшін қан алады. АР-дан 1-1800 және одан жоғары ал КБР-да 1-20 және одан көп алынған титірді жануарларды қан алуға дайындайды.АР және КБР реакциясында активтілігін көрсеткен сарысуларды алады.

Гипериммунды қан сарысуы дегеніміз- арнамалы антиденелері бар қан сарысуы. Мұндай қан сарысуы жылқы, өгіз, қой, шошқа егудің арқасында алынады. Ол үшін аталған мал организміне мөлшерін бірте- бірте арттыра отырып антигендерді белгілі схемамен енгізеді. Егудің нәтижесінде организмде осы антигендерге қарсы антиденелер түзіліп, көбейеді.

Реконвалесценттердің қан сарысуы дегеніміз- ауырып жазылған малдың қан сарысуы. Жұқпалы аурумен ауырған мал қанында антиденелер пайда болады. Бірақ антиденелер мөлшерінің кемдеу болуы мүмкін. Әдетте ұқсас мал қан сарысуы қолданылады. Кезінде реконвалесценттердің қан сарысуын аусылдан сақтандыру және емдеу үшін қолданған.

Ауруға қарсы тұратын енжар иммунитет уыз сүтпен де пайда болуы мүмкін. Кейде ауруға қарсы антиденелер жас төлдерге енелерінің ішегі арқылы да беріледі. Бұл жағдайды – колостралдық иммунитет деп атайды. Иммуноглобулиндердің ең көп мөлшері жас төлдерде туылған соң 5 күн өткенде ғана көбейеді.

Табиғи колостралдық иммунитет жас төлге табиғи түрде ауырып жазылған енесінен беріледі. Ал, жасанды колостралдық иммунитет буаз малды егу нәтижесінде пайда болады. Мысал ретінде шошқа торайларының Ауески ауруына қарсы тұру қасиетін айтуға болады. Антиденелер жатырдағы төлге жатыр арқылы енесінен беріледі. Мысалға ит обасы вирусына, адамның қызылша, шешек ауруларына қарсы антиденелер осылай беріледі.

Гамма – глобулиндер. Табиғи ауырған малдың қанында, не егуден соң қанда пайда болған антиденелер(иммуноглобулиндер) қан сарысуының гамма – глобулинді фракциясында ғана болады. Сондықтан да ғалымдар гипериммундық қан сарысуын басқа қажетсіз заттардан тазартуды алдына мақсат етіп қойды. Гамма – глобулин осындай тазартылған препарат болып есептеледі.

Гипериммундық қан сарысуы мен гамма – глобулин ауруды емдеу және аурудан сақтандыру үшін қолданылады. Ауески ауруына , шошқа , ірі қара обасына т.б осындай қан сарысуын қолданады.

Қан сарысуының пайдалылығы мынандай жағдайға байланысты болады.

- антидене титріне

- егу мерзіміне – әдетте препаратты организмге инфекция басталысымен енгізген жөн.

- қан сарысуы алынатын малдың түріне . Гомологиялық қан сарысуының гетерологиялық қан сарысуымен салыстырғанда әсері күштірек.

Сонымен бірге гипериммунды қан сарысуы мен гамма – глобулин мал ауруын анықтау үшін қолданылады, яғни вирус түрін анықтайтын серологиялық реакцияларға пайдаланылады.

Сібір жарасына арналған қан сарысуы

Препараттың сипаттамасы. Сібір жарасына арналған қан сарысуы сібір жарасының қоздырушысының гипериммундалған культурасы жылқының қанынан алынады және оның түсі жасыл немесе сұр түстес мөлдір түсті флакон түбіне шөгетін тұнбасы бар , ал шайқаған кезде біркелкі массаға енетін сұйықтық.

Жылқыларды гипериммундеу үшін антиген ретінде Ценковскийдің II – вакцинасын және 12 ден кем емес сібір жарасының қоздырушысының вирулентті штаммын алады.

Препараттың сапасын көрсететін белгілері: Шығарар алдында қан сарысуының әрбір сериясының стерильдігін , активтілігін , қауіпсіздігін тексереді . 10 күнге термостатқа қойылған қоректік ортаға себілген қан сарысуы стерильді болуы керек . Ал шығарылған қан сарысуының қауіпсіздігін тексеру үшін 5 ақ тышқанға тері астына 0,5 мл , ал 2 теңіз шошқасына 10 мл , 350 – 400 г салмаққа егеді. Жануарлар 10 күнге бақылауға алғанда тірі қалуы керек.

Шығарылу формасы: Қан сарысуларын флаконда шығарады. Жарамдылық мерзімі шығарылған күнінен бастап 4 жыл , 2 – 15С температурада қараңғы , құрғақ жерде сақтайды.

Қолдану тәсілі: Сібір жарасына қарсы қан сарысуын алдын алу және емдік мақсатта қолданады. Қан сарысуы егілген жануарларда иммунитет 14 күнге дейін сақталады. Емдік мақсатта тек қана жануар сібір жарасымен ауырған жағдайда ғана қолданады.

Ауырған жануарға қан сарысуын жоғарыда көрсетілген дозада ғана қолданады. Керек болған жағдайда ( егер ауырған жануар жағдайы 5 – 6 сағатта жақсармаса) қан сарысуын сол дозада тағы да қайталап егеді.

Қояндардан арнайы цилиндірге стерильді шприцпен жүрегінен алады және оны 1 сағатқа термостатқа қан ұю үшін қояды. Сарысу таза мөлдір , эритроциттен, белокты заттардан таза болуы керек.Оны стерильді 5% корбол қышқылымен консервілейді.Агглютинациялаушы сарысуларды таза құрғақ борлы қышқылмен, хлороформмен және т.б консервілейді.Сарысуды жақсылап араластырып екі аптаға қойып содан кейін активтілігімен стерилльдігіне тексереді.Стерильдігін тексеру үшін ЕПБ ,ЕПА –ға егеді.Өсінділерді 10 күнге термостатқа қояды. АР реакциясына күмән болғанда пробирка түбінде қолшатыр тәріздес өсінді пайда болады.Пробирканы шайқаған кезде тұнба кішкентай үлпектерге айналады. КБР –ға сарысудың активтілігін екі бруцеллезді антигенмен тексереді.Бруцеллезді сарысуды стерильді таза ертіндімен араластырады олар 1-5, 1-10, 1-20, 1-40, 1-80, 1-100 және т.с.с пробиркаға 0,5 мл –ден құйып 30 минут су ваннасында инактивтейді.Ірі қара малының сарысуын 56-58С,ал қояндардың сарысуың 60-62С температурада .Позитивті бруцеллезді сарысу АР-да 1-800 және КБР-да 1-20, 1-60 болу керек. Оларды құрғақ қараңғы жерлерде 5-15С температурада бір жыл сақтайды.

Монорецепторлы бруцеллезді сарысу.

Бруцеллезді монорецепторлы сарысуды- агглютинация реакциясы арқылы бруцеллез өсіндісін дифференциациялау үшін қолданады.Агглютинация реакциясын пробиркада және тамшы әдісі арқылы шыныға қояды.Флаконда аз мөлшерде белокты түнбалар рұқсат етіледі.Зақымданған қояндарға екі типті бруцелл түрін дайындайды Иммунизация үшін қояндарға жоғарғыагглютинабильды бруцелл штаммын қолданады.

Бруцеллезді сарысуды алу үшін қояндарды екі бөлек топта ұстайды.Бірінші топтағы қояндарды abortus өсіндісімен ал екінші топтағыны melitensis өсіндісімен зақымдайды.Оларға құлақ тамырына 1 мл тірі өсінді егеді онда 100млн бруцелл бар.Қояндарды зақымдағаннан кейін бес күннен кейін қансыздандырады.

Агглютиндерді адсорбциялау үшін корпускулярлы антиген дайындайды.Алынған бруцелла өсінділерін 60 С 1,5 сағат қыздырады, содан кейін 2500-3000 айналым/минутына центрифугалайды.

Абортус типті сарысуға қаймақ тәріздес қою суспензия қосады.Ал мелитенсис типіне абортус типтегі бруцелла суспензиясын қосады.Әрбір 45 мл бруцелла бар сарысуға 5 мл суспензия қосады, флаконды жақсылап араластырып су ваннасына 37-38С температураға 2 сағатқа қояды және 15-20 минут сайын флаконды араластырып отырады.

Қыздырғаннан кейін түссізденгенге дейін центифугалайды.Тұнбаны алып тастап ,сарысуды 58-60С температурада бір сағат бойы инактивтейді содан кейін стерилиздеуші пластинкадан фильтірлейді.

Сарысуды стерильдігіне, активтілігіне және спецификасына тексереді.Стерильдігіне тексеру үшін бауырлы агар сорпада тексереді. Өсінділерді 10 күнге термостатқа қояды.

Бруцелла сарысулары дайындаған уақыттан бастап 6 ай сақтауға болады.Оларды қараңғы құрғақ жерлерде сақтайды..

Сарысу үш типті серотипті- вибринді дифференцациялау үшін қолданпды, ол көбінесе ірі қара малында және қойларда кездеседі.Моноспецификалық вибринозды агглютиндеуші сарысудың түсі ақшылтым болып келеді.

Сарысуды типті антигенмен гиперимунделген қояндардан алады. Типті антигендік суспензияны қояндарға тамырішіне 5 күн егеді. Бірінші рет 1 мл суспензия екінші рет 2мл содан кейін 3 мл суспензия егеді. Алынған қанды таза шыны цилиндрге құяды. Алынған сарысуды стерильдігіне, активтілігіне, спецификалығына тексереді. Стерильдігін коректік ортада тексереді ал активтілігімен спецификалығын агглютинация реакциясы арқылы тексереді.1-3200 титрлі сарысулар ғана жарамды болып табылады. Сарысуды сақтау мерзімі 1 жыл және оны 2-12 С температурада қараңғы құрғақ жерде сақтайды.

Бақылау сұрақтары:

1. 
   Биопрепараттар
   
2. 
   Диагностикумдар
   
3. 
   Гамма-глобулиндер
   
4. 
   Монорецепторлы бруцеллезді сары су
   
5. 
   Моноспецификалық агглютиндеуші вибринозды сарысу.
   

1 Технология ветеринарных биологических препаратов ., / Ахметсадықов Н.Н., Шабдарбаева Г.С., Хусаинов Д.М. Учебник – Алматы : Изд-во «Агроуниверситет», 2011. – 353 с.

2 Современные лекарственные средства в ветеринарии.,/ Субботин В.М., Субботина С.Г., Александров И.Д. издание 2-е дополненное и переработанное. г. Ростов-на-Дону «Феникс» 2001г. – 600 с.

Қосымша әдебиеттер

1 Ветеринариялық фармакогнозия / Қожанов К.Н. – 2009

2 Лекарственные растения в ветеринарной практике / Рабинович М.И. - 1987

3 Фитотерапия в ветеринарии, традиционной и нетрадиционной медицине / Маловастый, К.С. -2007 Практикум по ветеринарной рецептуре с основами технологии лекарственных форм / Набиев, Ф.Г. - 2008

4 Фармакопея СССР. – М.: Медицина, 1990. – 333 с.

5 Фитотерапия в ветеринарии, традиционной и нетрадиционной медицине / Маловастый, К.С. -2007

«Ветеринариядағы биопрепараттар» пәнінен Дәріс №4

1. 
   
   жүктеу/скачать 0.76 Mb.
   
   Достарыңызбен бөлісу: