Практикалық жұмыс №1 Тақырыбы: ет кабинетіндегі техника қауіпсіздігі Теорияға шолу Техника қауіпсіздігі және есептеуіш техника кабинетіндегі тәртіп сақтау ережелері
жүктеу/скачать 4.98 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- PROGRAM BASTAU; СИПАТТАУ БӨЛІМІ BEGIN ОПЕРАТОРЛАР БӨЛІМІ END.
| Практикалық жұмыс №6
Тақырыбы: Turbo Pascal программалау тілі. Тілдің алфавиті, жазылу тәртібі Теорияға шолу Программалар белгілі бір мәселені, есепті шешуге арналған. Есепті шығару барысында компьютерге бастапқы мәліметтер енгізіледі, оларды қалай өңделетіндігі көрсетіледі және нәтиже қандай түрде, қандай құрылғыға шығарылатыны айтылады. Паскаль тіліндегі программа жеке-жеке жолдардан тұрады. Оларды теру, түзету арнайы мәтіндік редакторлар арқылы атқарылады. Паскаль тіліндегі программа 3 бөліктен тұрады: тақырып, сипаттау бөлімі және операторлар бөлімі. Кез келген программаның алғашқы жолы PROGRAM сөзінен басталатын оның тақырыбынан тұрады. Одан кейін программаның ішкі объектілерінің сипатталу бөлімі жазылады. Бұл бөлім программадағы айнымалылар, тұрақтылар тәрізді объектілердің жалпы қасиеттерін алдын ала анықтап көмектеседі. Сипаттау бөлімі бірнеше бөліктерден тұрады, бірақ программаның күрделілігіне байланысты көбінесе ол бір немесе екі ғана бөліктен тұруы мүмкін. Программаның соңғы және негізгі бөлімі операторлар бөлімі болып табылады. Орындалатын іс-әрекеттер, командалар осы бөлімде орналасады. Ол begin түйінді сөзінен басталып, барлық атқарылатын операторлар (командалар) тізбегі жеке-жеке жолдарға жазылып біткен соң end түйінді сөзімен аяқталады. PROGRAM BASTAU; СИПАТТАУ БӨЛІМІ BEGIN ОПЕРАТОРЛАР БӨЛІМІ END. Операторлар бөлімінде командалар ретімен орналасады. Программалау тілінің алфавиті программаның элементтерін құруда қолданылуға болатын символдар жиынынан тұрады. Оған әріптер, цифрлар және арнайы белгілер жатады. Тіл ерекшеліктеріне қарай символдар тобын шартты түрде төмендегі топтарға жіктеге болады: атаулар (идентификаторлар) цифрлар айыру белгілері арнайы символдар. Атау символдары ретінде латын алфавитінің 26 әрпі мен цифрлары қолданылады. Латын алфавитінің бас әріптері мен кіші әріптерінің маңызы бірдей. Мысалы, alfa1, ALFA1 бірдей болып есептеледі. Арнайы символдарға пунктуация және арифметикалық операция (+,-,*,/) белгілері жатады. Айыру белгілеріне бос орын, барлық басқару символдары, тыныс белгілері, ENTER пернесін басу белгісі және түсініктемелер жатады. Айыру белгілері атауларды, сандарды мағыналарына сәйкес арнаулы қызмет атқаратын түйінді сөздерді бір-бірінен бөліп тұрады. Айыру белгілері: _ , . : ; ‘ ( ) [ ] { } Программалау тілдерінде «өрнек», «оператор», «тіл синтаксисі» мен «семантикасы» ұғымдары кең пайдаланылады. Арифметикалық немесе логикалық амалдар таңбасымен біріктірілген айнымалылар, атаулар, функциялар, жиымдар т.б. мағынасы бар сөздер тізбегі - өрнек деп аталады. Математикадағы формулалар, арифметикалық өрнектер, алгебрадағы көпмүшелер программалау тілінде тек осы өрнек ұғымы арқылы беріледі. Программалау тілінің белгілі бір іс-әрекетті орындай алатын тиянақты мағынасы бар ең қарапайым сөйлемі – оператор деп аталады. Тіл объектілерін, яғни программада пайдаланылатын мәліметтердің құрылымы мен ұйымдастырылуын алдын ала анықтайтын сөйлемдер жиыны – программаның сипаттамасы болып табылады. Мысал: радиусы r=5,5 см болатын берілген шеңбердің ұзындығын табу керек болсын. Шеңбер ұзындығын есептеу үшін l = 2πr формуласын пайдаланамыз. Program bastau;{Программаның тақырыбы} Const pi = 3.14159; {π тұрақтысының мәнін беру} Var r, l : real; {r және l мәндерін нақты сан ретінде анықтау} Begin{операторлар басы} r:=5.5; {r мәнін беру} l:= 2*pi*r; {шеңбер ұзындығын есептеу} write (‘Радиусы 5,5 см болатын шеңбер ұзындығы =’, l); {нәтижесін экранға шығару} end. {программа соңы} жүктеу/скачать 4.98 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|