Программа рассмотрено на заседании мо директор Заместитель директора


Муниципальное бюджетное образовательное учреждение «Кайсынская основная общеобразовательная школа»



бет10/10
Дата09.07.2016
өлшемі1.29 Mb.
#186240
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10

Муниципальное бюджетное образовательное учреждение «Кайсынская основная общеобразовательная школа»

«Утверждено» «Согласовано» Программа рассмотрено на заседании МО

Директор Заместитель директора Руководитель МО

________Муйтуева С.Н. школы по УВР ________Киндикова М. Д.

Приказ «__» от______ _______ Протокол №__

«__»_________2014 г. «__»________2014 г. «__»_________ 2014 г.


«Алтай литература»деп уредулу предметтин иштеер программазы «Алтай литературала иштеер программалар

5-9 класстар» аайынча тургузылган. Автор –тургузаачылары : Н.М Киндикова, Е.Д. Чандыева, У.Н.Текенова



Класс-9


Тургузаачы: алтай тилдин ле литературанын уредучизи

Кабина Любовь Токовна


2014 jыл



I. Jартамал сос


Иштеер программанын тайанып туругузылган программанын тозогозинде 2010 jылда jанар айдын 17-чи кунинде jоптолгон орто уредулу школдын федерал эл-тергеелик уреду стандарты, тос уреду программазы салынган .

Иштеер программа федерал стандарттын некелтелери аайынча бир канча болуктерден турат:

I. Jартамал сос.

II. «Алтай литература» деп курсты уренеринде jединетен турулталар.

III. Уреду планда курстын jери.

IV. Класстар сайын уреду предметтин ондайы.

V. Темаларла пландаары.

VI. Уредунин методикалык ла материально-технический jеткилдежи.

VII. «Алтай литература» деп курс аайынча класста jединетен турулталар ла билгирлер.

Тос уреду программада берилгени аайынча уренчик кандый ла предметти, ол тоодо «Алтай литератураны» уренгенде, чокым турулталарга келер учурлу.Уч будум турулта будурилер учурлу: уренчиктин сагыш озумиле колбулу (личностный), предметле колбулу(предметный), текши уредулу эдилгелерле колбулу (метапредметный).

«Алтай литература» деп курсты уредеринин амадузы

Литературанын анылу темдеги-кееркедим состин болужыла анылу сур-кебер будурип, эбиреде jурумди эстетический кебинде jартаары ла корори.

Литература уренчиктин эстетикалык корумин элбедерине, байлык когусту болорына jаан камаанын jетирет. Кееркедим чумдемел ажыра jайалтазын бастыра jанынан элбеде ачып, торолине чындык куунду,jарашты ла бийик куун-тапты сезер, ондоор уренчик таскадары учурлу.

Алтай литератураны уредеринин тос амадулары:

- элбек корум-шуултелу, текши культураны билер, текшикижилик байлыктарла таныш, ос литератураны анылап билер, торолине чындык куунду уренчик оскурери;

-уренчиктин билгирлерин ле jайалталарын элбедип, jурумдик амадулар тургузып билерине уредери.

-алтай, турк карындаштык, орус ла оско ороондордын литературазыла таныжып, jаныс ла ондоп алар эмес, литературный кереестер аайынча бойынын шуултезин ачык-jарык айдып, ылгап билери.

- литературанын урогында Кижи ле Сос тос аjаруда болгонын чокымдап, текстти бастыра jанынан ширтеп, кееркедим состин ийдезине, сур-кеберлердин jажыдына , ойгорлык шуултенин учурына аjару эдерине уредери.

-уренчиктерди унле анылап кычырып билерине, текстти jартап, бастыра jанынан ылгап, кееркедим тексттин учуры аайынча бойынын корумин чыгара айдарына уредери;

- кееркедим чумдемелдин учурын jартаар аргаларды билерине, кычырганы аайынча бойынын шуултезин айдып, текст тургузарына уредери;

-текши уредулу билгирлерге ле эдилгелерге jединери (амадулар тургузары, пландап билери, керекту материалды талдап, бедренип билери, о.о.);

- уренчиктин куучын-эрмегин темиктирери;

-алтай бичиичилердин чумдемелдерин кееркемелдин оско будумдериле тундештирери.

II. «Алтай литература» деп курсты уренеринде jединетен турулталар


«Алтай литература» деп уреду предметти уренип, уренчиктердин jединетен турултазы федерал эл-тергеелик уреду стандарт аайынча уч будумду болот: уренчиктин озумиле колбулу (личностный) турулталар, текши уреду эдилгелерле колбулу (метапредметный) турулталар, предметле колбулу турулталар.

Уренчиктин озумиле колбулу турулталар:

- уренчиктердин когус санаазын байыдары ла эстетический корумин элбедери;

- уречиктер бойынын угы-този керегинде билери, ос (этникалык) корумин элбедери;

-алтай элдин ос литературазын, туукизин, культуразын билери;

-Россия ичинде элдердин байлыгыла, культуразыла колбулу билгирлерле таныжып, текшикижилик учурын jартап билери;

-уренчиктин торолине чындык куунин таскадары, торол литературазын билери ле алтай бичиичилерле оморкооры;

-оско калыктардын литературазын билип, учурын ондооры;

-башка-башка jетирулерле иштеп билери (созликтер, энциклопедиялар, интернет-ресурстар).

Текши уреду эдилгелерле колбулу jедимдер:

-уренчик бойынын алдында уреду амаду тургузып, ого jединер аргаларды темдектеп билери;

-чумдемелде кодурилген сурактын каруузын табып, берилген материалды чокым ондооры;

-кандый бир айалга керегинде келиштире эртеден шуулте (гипотеза) айдып, ол шуултени темдектер ажыра быжулаары;

-башка-башка будумду бичиктерле танынан иштеп билери;

-ылгап, текши шууп билери;

-будурген ишке чокым темдек тургузып, бойынын аргаларын чокым билери.

Предметле колбулу jедимдер:

-алтай литературанын чумдемелдерин билери;

-чумдемелдердин тематиказын, тургузылган курч сурактарын, литературанын теориязын, алтай литературанын уйеленгенин билери;

-чумдемелди ылгаары, тундештиру иш откурери;

-чумдемелдер аайынча бойынын корумин айдары, кееркедим чумдемелди бойы jартап билери; автордын куунин jартап билери;

-литературанын будумдерин ылгаштырып билери, текстке jуук куучындап билери, текстле иштеери, куучын тургузып билери ле о.о.;

-кееркедим чумдемелди ылгаарында бичилген ойиле колбоп, тексттин текшикижилик ле элдик учурын анылап билери;

-кееркедим чумдемелде сюжеттин болуктерин ылгаштырары, композицияны, кееркедим эп-аргаларды, олорды текстте учурын jартаары;

- кееркедим чумдемелди ылгаарында литературалык ондомолдорды билери (школдын кеминде).

III. Уреду планда «Алтай литература» деп курстын jери


Уреду учреждениенин базисный уреду планында алтай литератураны 5-9 класстарда уренерине текши 350 час берилет.VIII класста алтай литератураны уренерине 70 час берилет.

IV. Уреду предметтин ондайы


Тогузынчы класс

(70 час)


Уренчиктин будуретен ижи:

1. кычырары

-эпикалык, лирикалык ла драма чумдемелдердин узуктерин чокым кычырары, кычырганына бойынын санаа-шуултезин айдары;

-лирикалык улгерлерди, кееркедим прозанын узугин, драма чумдемелдерден танынан айдылганын (монолог) эске чокым куучындаары;

-драма чумдемелдердин узугин jузундеп чокым кычырары;

-литературалык ла критикалык статьяларды кычырары.

2. ылгаары

-литературалык чумдемелдин кееркедим эп-аргазын литературанын ууламjызыла колбуда корори (классицизм, сентиментализм, романтизм, реализм);

-чумдемелдин тудунар-кабынар (вешный мир) телекейинин ылгамалы, тудунар-кабынар не-неменин сур-кебери ле чумдемелде кееркедим учуры;

- литературалык чумдемелдин эпикалык, лирикалык ла драма будумдеринин темдектерин танып анылаары;

- литературалык чумдемелде оско жанрдан кирген тексттерди табары ла олордын чумдемелде учурын jартаары;

- литературалык чумдемелдин сайламазынын анылузын ылгаары;

-тексттен «ретроспекция», «сумер» (эн бийик), курчу сайламанын темдектерин табары;

-лирикалык чумдемелди текшиjандай буткулинче ( комплексный) ылгаары;

-чумдемелдин тематиказы ла курч сурактарына jартамалды онын жанры, сайламазы ла литературалык ууламjызыла колбуда корори.

3. тил темиктирери

- буткул тексттен бой-бойыла колбулу, керекту узуктерди анылап табары, олордын колбузын шиндеери;

-тундештирери, ылгамал откурип, темаларга болиири;

-танынан башка-башка будумду jайаан иштер будурери;

-чумдемелдин ондайын кыскарта (элбеде) бичип эмезе куучындап билери;

-когуске алынып, турген кычырары;

-текстти jетирузи ле учуры jанынан ылгаары, башка-башка будум кычырыштар откурип билери (таныжу, корори, бедренери ле о.о.)

-кону куучын ла орток эрмек-куучын откурип билери, шуултени кубулта айдып билери, тилдин эп-аргаларын чынталдаары;

-план, тезис, конспект тургузып билери;

-туп шуулте эдип, оны быжулаары; санаа-шуултезин ле будурген ижинин турултазын чыгара айдып эмезе бичип билери;

-бойынын бедрениш ижинде энциклопедиялар, справочниктер, информационный технологияларды тузаланып билери;

-уредулу ижин танынан башкарынып, бойына некелтелер тургузып, будурген ижин баалап билери; jилбулерин ле кучин чын ууламjылаары;

- литературалык чумдемелдин кееркедим эп-аргазынын текши jартамалы ла оны литературалык ууламjыла колбкда корори (классицизм, сентиментализм, романтизм, реализм);

- литературалык чумдемелдин тудунар-кабынар телекейинин ылгамалы, тудунар-кабынар не-неменин сур-кебери ле чумдемелде кееркедим учуры;

- литературалык чумдемелдин эпикалык, лирикалык ла драма будумдерин танып анылаары;

- литературалык чумдемелди жанры аайынча аныланганын ылгаары;

- литературалык чумдемелди оско жанрдан кирген тексттерди табары ла олордын чумдемелде учурын jартаары;

- литературалык чумдемелдин сайламазынын анылузын ылгаары.

VII. «Алтай литература» деп курс аайынча класста jединетен турулталар ла билгирлер.

9 класс


Уренчиктер нени билер учурлу:

- буткул тексттен бой-бойыла колбулу, керекту узуктерди анылап табарын, олордын колбузын шиндеерин;

-тундештирери, ылгамал откурип, темаларга болиирин;

-танынан башка-башка будумду jайаан иштер будурерин;

-чумдемелдин ондайын кыскарта (элбеде) бичип эмезе куучындап билерин;

-когуске алынып, турген кычырарын;

-тексттин jетирузи ле учуры jанынан ылгаарын, башка-башка будум кычырыштар откурип билерин (таныжу, корори, бедренери ле о.о)

-кону куучын ла орток эрмек-куучын откурип билерин, шуултени кубулта айдып билерин, тилдин эп-аргаларын чын талдаарын;

-план, тезис, конспект тургузарын;

-туп шуулте эдип, оны быжулаарын; санаа-шуултезин чыгара айдып, будурген ижинин турултазын чокымдап эмезе бичип билерин;

-бойынын бедрениш ижинде энциклопедиялар, справочниктер, информационный технологияларды тузаланарын;

-уреду ижин танынан башкарынып, бойына некелтелер тургузып, будурген ижин баалап билерин; jилбулерин ле кучин чын ууламылаарын;

-литературалык чумдемелдин кееркедим эп-аргазынын текши jартамалын берерин, оны литературалык ууламjыла колбуда корорин (классицизм, сентиментализм, романтизм, реализм);

- литературалык чумдемелдин тудунар-кабынар телекейинин ылгамалын, тудунар-кабынар не-неменин сур-кеберин ле чумдемелде кееркедим учурын;

- литературалык чумдемелдин эпикалык, лирикалык ла драма будумдерин танып анылаарын;

- литературалык чумдемелди жанры аайынча аныланганын ылгаарын;

- литературалык чумдемелде оско жанрдан кирген тексттерди табарын ла олордын чумдемелде учурын jартаарын;

- литературалык чумдемелдин сайламазынын анылузын ылгаарын;

-тексттен «ретроспекция», «сумер» (вершинный), эбирилген (кольцевой) сайламанын темдектерин табарын;

-лирикалык чумдемелди буткулинче ылгаарын;

-чумдемелдин тематиказы ла курч сурактарына jартамалды онын жанры, сайламазы ла литературалык ууламjызыла колбуда корорин.

Чумдемел иштер ле изложениелер 6 класста

1.Изложение «Эркеш» 1час

2.Толо бичиир изложение «Jокту обогон кастын эдин улештиргени» 2 час

3. «Билге-Каганнын сур-кебери» деп чумдемел иш. 2 час

4. «Гуркиннин jуруктары ла чумдемелдери» деп тундештиру чумдемел иш. 2 час

5. Чумдемел иш «Тындуларды корыыры» 1час

6. Чумдемел иш «Момыйдын сур-кебери» 2 час

Чумдемел иштер ле изложениелер 7 класста

1. Чумдемел иш «Алтайдын суулары» 2час

2. Чумдемел иш «Алтай лирикада jуунын темазы ачылганы». 2 час

3. Санаа-шуултезин сыгара айдар будумду изложение «Алтын тазылды айландыра оролгон сурактар» 2 час

3.Улекер иш «Алтын-Тууjынын будурген кереги»

4. «Ай-Тана» деп драманы рольдорло ойнооры

5. Улекер иш «Уй кижинин сур-кебери jуу ойинде»

Чумдемел иштер ле изложениелер.8 класста

1.Чумдемел иш «Карчаганын сур-кебери» 2 час

2. Чумдемел иш «Тайганын jаны» 2 час

3. Чумдемел иш «Jантык-Курттын скр-кебери» 2 час

4. Чумдемел иш «Ар-буткен ле кижинин колбузы» 2 час

5. Чумдемел иш «Менин кичинек торолим» 2 час

6. Чумдемел-шуулте «Ак кереп» 2 час



7. Изложение «Уч-Сумер алдында» 2 час

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет