Психиатрияға кіріспе тармақ психиатрияның жалпы мәселелері тарау
жүктеу/скачать 5.77 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Жҥйке жҥйесінің жағдайын
| Соматикалық жағдай. Терапиялық тәжірибеде қалыптасқан схема
бойынша зерттеледі. Жүйке жүйесі. Психиатрияда жҥйке жҥйесін зерттеудің ӛзіндік маңызы, әдістері, ерекшеліктері бар. 1. Жҥйке жҥйесінің жағдайын білу кейбір факторлармен анықталады. Біріншіден барлық психикалық аурулар «ми дерті» болып табылады. Олардың кӛпшілігінің негізінде мидың энцефалопатиялық тип бойынша патоморфологиялық ӛзгерістері жатады. Психикалық аурулардың бір бӛлігі энцефалиттер мен ми ісіктеріне байланысты пайда болады. Осылайша, себептері патоморфологиялық ӛзгерістерге әкеліп соқтыратын кӛптеген психикалық аурулар тобы бар. Екіншіден науқастардың бір бӛлігінде осы патоморфологиялық ӛзгерістер психикалық аурумен қатарлас жҥреді, яғни негізгі фоны болып табылады. Мысалы, алкогольді психоз психикалық ауру дамуына бейімдеуі мҥмкін. Мысалы, невроз церебральды жеткіліксіздігі бар науқастарда жиі дамиды. Органикалық жетіспеушілік аурудың клиникалық кӛріністеріне екінші ретте әсер етуі мҥмкін және де оның формасын анықтайды. Мысалы, бҧрын нейроинфекциямен ауырған нәрестенің дене қызуы жоғары кӛтерілгенде, делирий емес, эпилепсия ҧстамасы дамиды. Ал ол ӛте ауыр ӛтеді. Церебральді жетіспеушілік психикалық аурулардың қолайсыз, созылмалы тҥрде ӛтуіне әсер етуі мҥмкін. Мысалы, жедел алогольді параноид мидың органикалық зақымдалуының қалдық қҧбылыстары ~ 436 ~ фонында пайда болады да, созылмалы, ҥдемелі ағымға жиі ауысады. Психикалық ауруларды емдеуде жҥйке жҥйесіндегі ӛзгерістер аса маңызды болып табылады. Олар науқастардың терапияға резистенттілігін анықтауы мҥмкін, инсулинотерапия жҥргізгенде тырысулық ҧстамалар пайда болуына ықпал етуі мҥмкін. Осының барлығы психикалық ауруларда жҥйке жҥйесін мҧқият тексеру керектігін және оның ҥлкен маңызы бар екенін дәлелдеп отыр. 2. Жҥйке жҥйесінің жағдайын тексерудің 4 негізгі кезеңі болады: 1. Ауру шағымы 2. Ми анамнезі 3. Жҥйке жҥйесі жағдайын дәрігердің клиникалық тексеруі 4. Лабораторлық және инструментальды зерттеулер Жҥйке жҥйесінің жағдайы – науқастың шағымынан тҥсінікті болады. Бас ауруы, бас айналу, ыстықты кӛтере алмау, дем жетіспеу, ой еңбек қабілетінің тӛмендеуі, тітіркенгіштік, пароксизмальды кӛріністер. Жҥйке жҥйесінің жағдайын тексеру тікелей ми анамнезінен басталады. Бҧл терминді әйгілі психиатр А.Э Эпштейн ҧсынған, ол ми анамнезін анықтау методикасын жасап шығарған. Біріншіден, жҥйке жҥйесі тарапынан пайда болатын дертті кӛріністер – олар бас ауыруы, айналуы, дамудың артта қалуы, невропатиялар, ақыл-ой еңбегіне қабілеттілік, тҧлғаның әлеуметтік дамуы және т. б. Екіншіден, жҥйке жҥйесінің жағдайына әсер ететін барлық зияндылықтар: соматикалық аурулар, инфекциялар, интоксикациялар. Әсіресе ошақтық инфекция шақыратын, мысалы, баспа, отит, әйелдердің кіші жамбасы мҥшелерінің қабыну ҥрдістеріне кӛп кӛңіл аударылады. Бҧз зияндылықтар тек жҥйке жҥйесіне емес, сонымен қатар, адам ағзасының реактивтілігіне теріс әсер ететінін, психикалық аурудың дамуына, оның рецидив беруіне ықпал ететінін ескеру керек. 3. Ми анамнезін зерттегеннен кейін біз жҥйке жҥйесі жағдайының клиникалық зерттеулерін жҥргіземіз. Ол неврология клиникасында қалыптасқан схема бойынша жҥргізіледі. Бірақ бҧл зерттеуде келесі міндеттерді ескеру керек: Біріншіден, психиатрияда неврологиялық ӛзгерістердің дәрежесі мен психикалық ӛзгерістердің айқындылығы арасында кері қатынас заңы белгілі, яғни, ми қаншалықты жеңіл ӛзгерістерге ҧшыраса, соншалықты психикалық ӛзгерістер дамуының ықтималдылығы жоғары. Бҧл науқаста жасырын церебральді жетіспеушілікті анықтау қажеттілігін кӛрсетеді. Ол ҥшін жҥйке ~ 437 ~ аурулары клиникасындағы танымал функциональды сынамаларды жҥргізу керек. Екіншіден, жҥйке жҥйесінің жағдайын тексере отырып, психикалық ауруларды қазіргі емдеу әдістерімен емдеу кезінде (нейротропты препараттар: аминазин және т.б.), паркинсонизм ауруының симптомдары тәрізді тҥрлі асқынулар даму мҥмкіндігін есте сақтау керек. Сондықтан науқастан осындай ӛзгерістер кӛрінсе, бҧрын немен емделгені туралы сҧраған жӛн. 4. Жҥйке жҥйесін клиникалық зерттеуден кейін лабораторлық және аспаптық әдістермен терең зерттеу жҥргізу қажет. Осы зерттеулерді жҥргізген кезде мынадай сҧрақтарға жауап іздеуіңіз керек: аурудың себебі, зақымдану ерекшелігі, орналасқан жері немесе қосымша симптомдары. 5. Жҥйке жҥйесін терең зерттеу невропатолог консультациясын қажет етеді. Консультация кеңес болып табылатындықтан, не жӛнінде кеңес алатындығыңызды және ӛзіңізге нақты қандай кӛмек керектігін білуіңіз керек. жүктеу/скачать 5.77 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|