Психиатрияға кіріспе тармақ психиатрияның жалпы мәселелері тарау
жүктеу/скачать 5.77 Mb. Pdf көрінісі
|
| Психикалық жағдай. Мына схема бойынша зерттеледі:
а. Науқастармен қатынас сипаты: жақсы кҥйдегі науқас әңгімеге жақсы ықылас қойып, ӛзі жайлы толық әңгімелейді; формальды науқас біртекті жауаптар береді; кейбір науқастар тҧйық болады; жауап беруден бас тартады және қойылған сҧрақтар оны тітіркендіруі мҥмкін; кҥдікшіл науқас қатынасқа берілмейді. б. Сана жағдайы: тҧрған жерін, уақытты, ӛз тҧлғасын бағдарлауы, стационарда не ҥшін жатқаны жӛнінде тҥсінігі. в. Тҥйсік және қабылдау бҧзылыстары: анестезия, гипостезия, гиперестезия, парестезия, сенестопатия, иллюзиялар (аффективті, вербальді), галлюцинациялар (қандай екенін кӛрсетіңіз), метаморфопсиялар, дене схемасының бҧзылысы. Уақытты дҧрыс қабылдау, сӛйлеу бҧзылыстары. Дереализация, деперсонализация. г. Есте сақтау қабілетінің ӛзгеруі: Фиксациялық гипомнезия (заттарды қайда қойғанын, адам есімдерін, телефон нӛмірлерін есінде сақтай алмау), гипермнезия, амнезия (ретроградты, антероградты, ретроантероградты), парамнезиялар - кофабуляция, псевдореминисценция. «Бҧрын басынан ӛткен», «бҧрын кӛргендік», «бҧрын естігендік» сезімдерінің болуы. д. Зейін бҧзылыстары: зейінін жинақтау қабілеті (қойылған сҧрақтарға мән беру қабілеті), оның әтҥрлі бҧзылыстары - шашыраңқылығы, зорығуы, патологиялық тҧрақтылығы. ~ 438 ~ е. Ойлау бҧзылыстары: екпіні бойынша – баяу, жылдам, тоқтаған. Байланысы бойынша – мағыналық, логикалық және грамматикалық. Мақсаттылығы бойынша – патологиялық байымды, персеварация, резонерлік. Мазмҧны бойынша ойлау бҧзылысы – аса бағалы және сандырақтық идеялар, олардың мазмҧны және логикасы, аргументация сипаты, сенім дәрежесі, дәлелдер келтірудегі белсенділігі. ж. Сӛйлеу бҧзылыстары: екпіні, тҥсініктілігі, кекештену, эхолалия, неологизм, мутизм. з. Интеллект жағдайы: Науқастың мектептегі, тҧрмыстағы, арнайы білім орындарында алған білімі және олардың науқастың білім дәрежесіне, ӛмірлік тәжірибесіне сәйкестігі. Оқуға, білімін толықтыруға қабілеті, дағыларды игеруі. Ойлау сипаты: ҧғымдарды біріктіру, ажырату қабілеті, мақал-мәтелдердің тҥсінуі, қанатты қағидалардың астарын ҧға білуі. и. Эмоция бҧзылысы: науқастың кӛңіл-кҥйі - мазмҧны, кҥші, тҧрақтылығы. Науқас жағдайы: нашар, қанағаттанарлық, кӛтеріңкі. Аффективті қозғыштығы: тітіркенгіштік, аффективті кҥй кҥші мен ҧзақтығы, олардың вегетативті және психомоторлық кӛріністері. Эмоциональды лабильділік, боскӛңілділік. Екіжҥзділік (амбиваленттілік) және сезімдердің бҧрмалануы. Жоғарғы дәрежелі сезімдер сипаттамасы (этикалық, эстетикалық, интеллектуальдық). Эмоциональдық сфераның жалпы бҧзылыстары – апатия, эмоциональды дефект. к. Әуестік бҧзылысы: тағамдық, жыныстық, ӛзін сақтауға бағытталған әрекеттер, сандық, сапалық ӛзгерістер. л. Қозғалыстық-еріктік сфера бҧзылысы: психомоторлы белсенділіктің қозу деңгейіне дейін кҥшеюі, немесе ступор деңгейіне дейін тӛмендеуі. Кататониялық симптомдар – эхопраксия, негативизм, балауыздық иілгіштік, импульсивті әрекеттер. Еріктің жалпы кҥшеюі мен тӛмендеуі (абулия деңгейіне дейін). Галлюцинациялармен, сандырақпен, патологиялық әуестікпен, сана бҧзылысымен байланысты жҥріс-тҧрыс бҧзылысы. м. Дертін мойындау және ол жӛніндегі кҥйзеліс: жеткіліксіз, жоқ, әсіреленген, адекватты. н. Мимикасы, пантомимикасы, жҥріс-тҧрысы: мимикасы жанданған, адекватты, амимия, парамимия. Кҥйзелістеріне қозғалысының сәйкес келмеуі. Бақылау барысында науқастың тәртібі мен сыртқы әлпеті: ~ 439 ~ кабинетке қалай кіргені, амандасқаны, отыру қалпы, киінгені. Нҧсқауларды орындауы: дәл, тез және т.б. о. Науқастың бӛлімшедегі тәртібі: қарым-қатынасқа тҥсуі, бӛлім режимін орындауы, еңбек ҥрдісіне және мәдени шараларға қатысуы. Синдромальды диагноз – психикалық ауру диагностикасындағы бірінші және маңызды этаптың бірі. Ол келесі факторлармен анықталады. 1. Психопатологиялық синдромның анықталуы адамда психикалық ауру бар екендігін білдіреді. 2. Психопатологиялық синдромның диагностикалануы психикалық ауру кӛрінісінің формасын анықтауға мҥмкіндік береді (психотикалық немесе психотикалық емес). 3. Синдром ерекшеліктерін анықтау аурудың нозологиялық тәнділігін анықтауға мҥмкіндік береді. 4. Психопатологиялық синдром психикалық ауру емінің негізгі бағдары болып табылады. Нақты осыған байланысты науқастың психикалық жағдайын зерттеу кезінде науқаста қандай патологиялық синдром деген дәрігер сҧрағы бірінші ауызға келеді. Синдромальді диагноз келесі іс – әрекеттер кӛмегімен іске асырылады: а. Барлық табылған симптомдарды жазу б. Симптомдарды психикалық функциялар бойынша топтау в. Негізгі және қосымша симптомдарды айыру г. Психикалық бҧзылыстарға синдромальды баға беру. жүктеу/скачать 5.77 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|