VII. Уҡытыу-методик ҡулланмалар исемлеге

1. 
   Усманова М. Г. Башҡорт теле грамматикаһы таблицаларҙа һәм схемаларҙа.
   
2. 
   Толомбаев Х.А., Дәүләтшина М. С., Сиразетдинов З. Ә. Башҡортса өйрәнәйек. Урыҫ мәктәптәренең 1-4 – се синыфтары өсөн башҡорт теленән электрон дәреслек. – Өфө: Мәғариф министрлығы, 2003.
   
3. 
   Аслаев Т. Х., Атнағолова С.В. Телмәр үҫтереү буйынса сюжетлы картиналар.-Өфө:Китап, 1996.
   
4. 
   “Бүләк” дәреслегенә методик ҡулланма. /Толомбаев Х.А., Әбуталипова Р.Ә, Дәүләтшина М.С./ - Өфө, 1993.
   
5. 
   Башҡорт алфавиты һүрәттәрҙә.
   
6. 
   Башҡорт әҙәбиәте буйынса аудио-видеоәсбап.- Өфө: Башҡортостан Республикаһының Мәғариф министрлығы, 2005.
   
7. 
   Ураҡсин З.Ғ., Сиразетдинов З.Ә., Суфьянова Н.Ф. Башҡорт теленең аңлатмалы һүҙлеге: Башланғыс класс уҡыусылары өсөн. – Өфө, 2005.
   

• 
  телевизор;
  
• 
  видеоплеер
  
• 
  магнитофон;
  
• 
  компьютер.
  

1. 
   Толомбаев Х.А., Дәүләтшина М.С. Бүләк: Рус мәктәптәрендә уҡыусы башҡорт балалары өсөн әлифба. – Өфө, 2010.
   
2. 
   Салихова М.Т., Шафикова С. Х. Башҡорт теленән диктанттар йыйынтығы (1-4-се кластар өсөн) - Өфө: Китап, 1997.
   
3. 
   Ғәбитова З.М. Телмәр үҫтереү дәрестәре. – Өфө, 2009.
   
4. 
   Аслаева Р.Ғ. Телмәр һәм зиһен. – Өфө, 2005.
   
5. 
   Шарапов И.Ә. Йомаҡлы әлифба: Башҡорт телен өйрәнеүсе 1 класс уҡыусылары өсөн. – Өфө, 1996.
   
6. 
   Аслаев Т.Х., Исламғолова Ы.Ә. Уйнат, уйлат баланы: Уҡытыусы өсөн ҡулланма. – Өфө, 1993.
   
7. 
   Аҙнабаева Ф.Г., Тнафиҡова З.Г. Тылсымлы өндәр: Методик ҡулланма. – Өфө: БМКИ, 2004
   
8. 
   Сынбулактова Ф.Ш. “Туған тел” дәреслегенә методик ҡулланма. 1-2 кластар. – Өфө, 2008.
   

1. 
   Башҡортса – русса мәҡәлдәр һәм әйтемдәр һүҙлеге. – Өфө: Китап, 1994.
   
2. 
   Әүбәкирова З.Ф., Әүбәкирова Х.E., Дилмөхәмәтов М.И. Мин башҡортса уҡыйым. – Өфө: Китап, 2007.
   
3. 
   Тел төҙәткестәр, тиҙәйткестәр, һанамыштар. Төҙөүселәр: Иҫәнғолова Ә.Ф., Дәүләтҡолова Г.Ш. – Өфө, 2008.
   
4. 
   «Башҡортостан уҡытыусыһы», «Аҡбуҙат», «Аманат» журналдары.
   
5. 
   Башҡорт теленән изложение текстары йыйынтығы. 1- 4 – се класс уҡытыусылары өсөн ҡулланма– Өфө
   
6. 
   Ял минуттары өсөн күнегеүҙәр. Методик ҡулланма. Төҙөүселәр: Иҫәнғолова Ә.Ф., Дәүләтҡолова Г.Ш. – Өфө, 2008.
   
7. 
   Жемчужины детской башкирской литературы. /Составитель – В.С.Мавлетов/ – Уфа, 2005.
   
8. 
   Туғыҙбаева Ф.Х. Беҙ уҡырға өйрәнәбеҙ: Мәктәпкәсә һәм кесе йәштәге уҡыусы балалар өсөн уҡыу китабы. – Өфө, 2008.
   
9. 
   Раҡаева Ә.С. Уйнайыҡ уйлап ҡына. – Өфө, 2008.
   
10. 
    Ураҡсина Р. Тәмле-тәмле-тәмлекәс: Шиғырҙар, йола-уйын күренештәре. – Өфө, 1996.
    
11. 
    Юнысова Г.А. Йәйғор: Балалар өсөн шиғырҙар. – Өфө, 2003.
    
12. 
    Хисаметдинова Ф.Г. Кескәйҙәр өсөн башҡорт теле. – Өфө: Башҡортостан энциклопедияһы, 2002.
    

Муниципальное бюджетное общеобразовательное учреждение

«Средняя общеобразовательная школа № 12»

городского округа город Кумертау

Республики Башкортостан
Утверждаю:

Директор МБОУ « СОШ №12»

________ / О.В. Митченкова/

«___» сентябрь 2013г.

количество часов в неделю – 3

Учебник: Башкирский язык 2 класса, для учащихся-башкир, школ с русским языком обучения. Уфа: Книга,2009.

Составил: учитель башкирского языка и литературы Амиров Альберт Фаргатович

Рассмотрено: Согласовано:

на заседании ШМО Заместителем директора по УВР

протокол №____ от ______________ /Г.Г.Шишканова/

«__» сентябрь 2013г «__» сентябрь 2013г.

Башҡортостан Республикаһы

Күмертау ҡалаһы ҡала округының

«12-се урта дөйөм белем биреү мәктәбе»

муниципаль бюджет дөйөм белем биреү учреждениеһы
Раҫлайым:

Мәктәп директоры

__________/ О.В.Митченкова/

« » сентябрь 2013й.

аҙнаһына – 3 сәғәт

Башҡорт теле һәм әҙәбиәте программаһына (Уҡытыу рус телендә алып барылған мәктәп-тәрҙең I – XI кластары өсөн. Төҙөүселәре: Тикеев Д.С., Толомбаев Х.А., Вилданов Ә.Х., Дәүләтшина М.С., Хөснөтдинова Ф.Ә., Хажин В.И. – Ижевск: «КнигоГрад», 2008.) ярашлы төҙөлдө.

Дәреслек: Толомбаев Х.А., Нәбиуллина М.М. Башҡорт теле 2 класс: Рус мәктәптәрендә уҡыусы башҡорт балалары өсөн. – Өфө: Китап, 2009

Төҙөнө: башҡорт теле һәм әҙәбиәт уҡытыусыһы Әмиров Альберт Фәрғәт улы

Ҡаралды Килешелде

ММБ ултырышы Уҡытыу эштәре буйынса

Протокол № _ директор урынбаҫары

« » сентябрь 2013 й. ________ / Г.Г.Шишканова /

« » сентябрь 2013 й.

Эш программаһы 102 сәғәткә бүленгән (аҙнаға 3 сәғәт)

Башҡортостан Мәғариф министрлығы тарафынан тәҡдим ителгән программа Воя2ы муниципаль бюджет т5п белем

биреү учреждениеһының “Уҡыу планы”на ярашлы рәүештә тормошҡа ашырыла.

Был эш программаһында федераль һәм республика закондары талаптары тормошҡа ашырыла:

• 
  «Рәсәй Федерацияһы халыҡтары телдәре тураһында» Законы;
  
• 
  Рәсәй Федерацияһының «Мәғариф тураһында» Законы;
  
• 
  «Башҡортостан Республикаһы халыҡтары телдәре тураһында» Законы;
  
• 
  Башҡортостан Республикаһының «Мәғариф тураһында» Законы;
  
• 
  Башҡортостан Республикаһында Милли мәғарифты үҫтереү концепцияһы.
  

1. 
   Йыл аҙағында 2-се класс уҡыусылары түбәндәге телмәр күнемәләренә эйә булырға тейеш:
   

- тексты тыңлау һәм йөкмәткеһен һөйләү, йөкмәтке буйынса рәсем яһау;

- текст буйынса иптәштәренә йәки уҡытыусыға һорау биреү;

- 10-12 шиғырҙы яттан белеү.

2. 
   Уҡыған текстар буйынса, күҙәтеүҙәр нигеҙендә бәләкәй хикәйә төҙөү һәм һөйләү:
   

- картиналар, экскурсиялар, фильмдар, иллюстрациялар буйынса бирелгән ситуацияға ярашлы һөйләү;

- текстың йөкмәткеһен тулыһынса һәм ҡыҫҡартып һөйләү;

- ваҡиға, персонажға үҙ мөнәсәбәтеңде әйтә белеү;

- башҡорт теленән рус теленә тәржемә итә белеү.

3. 
   Тексты талғын, шыма, һүҙҙәрҙе тотош (ижектәргә бүлмәй) уҡыу:
   

- эстән һәм ҡысҡырып, ролләп һәм һайлап уҡыу;

- текстың темаһын, төп фекерен билдәләй алыу;

- текстан һорауһарға яуап табыу;

- картиналар ҡарау, уға исем биреү.

4. 
   Хәрефтәрҙе дөрөҫ, матур һәм тоташтырып яҙыу:
   

- шундай уҡ текст йәки картина буйынса 2-3 һорауға яуап яҙыу;

- текстан предметты һүрәтләгән урынды табып (һайлап) яҙыу;

- бирелгән ситуация буйынса текст төҙөп яҙыу;

- ныҡлы әҙерлектән һуң, өйрәтеү характерындағы диктант, изложение, инша яҙыу (2-4 һөйләм күләмендә).

5. 
   Кластан тыш уҡырға тәҡдим ителгән 8-10 ә9әр6е белеү.
   

4. 
   Класта һәм өйҙә башҡарыла торған яҙма эштәр өйрәтеү һәм тикшереү характерында була.
   

• 
  башҡорт теленән төрлө типтағы күнегеүҙәр;
  
• 
  тәржемә эштәре (башҡорт теленән рус теленә һәм киреһенсә);
  
• 
  дәреслектәрҙәге әҙәби текстарға пландар төҙөү;
  
• 
  һорауҙарға яҙма яуаптар;
  
• 
  тел һәм әҙәби материалдар буйынса аналитик һәм дөйөмләштереү тибындағы схемалар, проекттар һ.б. төҙөү.
  

5. 
   Башҡорт теленең ағымдағы, сирек йәки йыл аҙағында, шулай уҡ уҡыу йылы башында инеү диктанты, ҙур темаларҙан һуң йомғаҡлау яҙма эштәре үткәрелә. Ағымдағы яҙма эштәр программаның өйрәнелгән материалын үҙләштереүҙе тикшереү маҡсатында уҙғарыла. Уларҙың төрө һәм үткәреү йышлығы өйрәнелә торған материалдың ҡатмарлылығынан, уҡыусыларҙың белем кимәленән сығып билдәләнә. Ағымдағы яҙма эштәр өсөн уҡытыусы йә тотош дәресте, йә уның бер өлөшөн генә файҙалана ала.
   

6. 
   Уҡыу йылы башында инеү диктанты, сирек һәм йыл аҙағында йомғаҡлау яҙма эштәре мәктәп администрацияһы менән берлектә төҙөлгән график буйынса үткәрелә. Яҙма эштәрҙе сиректең беренсе көнөндә һәм дүшәмбелә үткәреү тәҡдим ителмәй.
   

Яҙма эш төрҙәре (изложение,инша) яҙыу уҡыусыларҙың уҡыу кимәленә, белеменә, мөмкинселегенә ҡарап уҡытыусы ҡара-мағына ҡалдырыла һәм улар урынына шул уҡ күләмдә түбәндәге яҙма эштәр үткәрергә мөмкин:

- карточкалар менән эш;

- һүрәт буйынса һөйләмдәр төҙөү;

- һүҙлек диктанты;

- һөйләмдәр төҙөү;

- һүҙлек менән эш;

- һүрәтләү иншаһы;

7. 
   Класта һәм өйҙә башҡарыла торған яҙма эштәр өйрәтеү һәм тикшереү характерында була.
   

• 
  башҡорт теленән төрлө типтағы күнегеүҙәр;
  
• 
  тәржемә эштәре (башҡорт теленән рус теленә һәм киреһенсә);
  
• 
  дәреслектәрҙәге әҙәби текстарға пландар төҙөү;
  
• 
  һорауҙарға яҙма яуаптар һәм иншалар;
  
• 
  тел һәм әҙәби материалдар буйынса аналитик һәм дөйөмләштереү тибындағы схемалар, проекттар һ.б. төҙөү.
  

8. 
   Башҡорт теленең ағымдағы, сирек йәки йыл аҙағында, шулай уҡ уҡыу йылы башында инеү диктанты, ҙур темаларҙан һуң йомғаҡлау контроль эштәре үткәрелә. Ағымдағы контроль эштәр программаның өйрәнелгән материалын үҙләштереүҙе тикшереү маҡсатында уҙғарыла. Уларҙың төрө һәм үткәреү йышлығы өйрәнелә торған материалдың ҡатмарлылығынан, уҡыусыларҙың белем кимәленән сығып билдәләнә. Ағымдағы контроль эштәр өсөн уҡытыусы йә тотош дәресте, йә уның бер өлөшөн генә файҙалана ала.
   
9. 
   Уҡыу йылы башында инеү диктанты, сирек һәм йыл аҙағында йомғаҡлау контроль эштәре мәктәп администрацияһы менән берлектә төҙөлгән график буйынса үткәрелә. Контроль эштәрҙе сиректең беренсе көнөндә һәм дүшәмбелә үткәреү тәҡдим ителмәй.
   

төрҙәре (изложение,инша) яҙыу уҡыусыларҙың уҡыу кимәленә, белеменә, мөмкинселегенә ҡарап уҡытыусы ҡарамағына ҡалдырыла һәм улар урынына шул уҡ күләмдә түбәндәге яҙма эштәр үткәрергә мөмкин:

-карточкалар менән эш;

-тест;

-текста һөйләмдәрҙә һүҙҙәр тәртибе;

-терәк текстар менән инша яҙырға өйрәнеү;

-һүҙлек диктанты;

-һөйләмдәр төҙөү;

-һүҙлек менән эш;

-һүрәтләү иншаһы;

-слайд төҙөү: шәжәрәләр, минең ғаиләм…

У7ыусылар6ың телдән 3өйләмен, уның фонетик, грамматик я4ы менән бер рәттән тасуири у7ыуы ла и9әпкә алына. Телдән 3орау форма3ында үткәрелә тор4ан күнегеү6әр һәр дәрестә алып барыла.

1. “тулы3ынса аңланы”

2. “өл0шсә аңланы”

3. “аңламаны”

1. - тә7дим ителгән тема ( рәсем, ситуация) буйынса хикәй2 тө60й бел3ә;

- дөр09 интонация менән, тулы, э6м2-э6лекле итеп, текс7а ба3а биреп, мөнәсәбәтен күр3әтеп 3өйл2й ал3а;

- тупа9 булма4ан пауза хаталары ебәрел3ә лә, “5”ле 7уйыла.

3 –с0 класта бәйләнешле 3өйл21 – 10-12 30йл2мд2н тәшкил итә.
2. - айырым паузалар, 1-2 3өйләм хата3ы я3а3а;

- у7ытыусы тарафынан икенән арты7 булма4ан асы7лаусы 3орау бирел3ә,”4” ле 7уйыла

- 4-6 3өйл21 хата3ы ебәр3ә;

- у7ытыусы тарафынан икенән арты7 асы7лаусы 3орау бирел3ә й2ки у7ытыусы яр6амынан баш7а й0ктке3ен 3өйлә16е башлай(тамамлай) алма3а, “3”л0 7уйыла.
4. - 3өйләг2ндә э6м2-э6леклелек 3а7ланма3а;

- паузалар6а те12л3е6лект2р кит3ә;

- 6- нан арты7 3өйләм хата3ы һәм грамматик хата я3а3а, “2”ле 7уйыла.
Диалогик 3өйләмде ба3алау:

1. - тейешле темпта дөр09 интонация менән 3орау 7уй3а;

- әңгәмәләшенең 3орау6арына тулы яуап 7айтар3а, “5”ле 7уйыла
2. - дөр09 3орау биреп, ү6е лә әңгәмәләшенең 3орауына яуап бир32, ләкин 3өйлә1 ва7ытында у7ытыусы яр6амына мохтаж бул3а;

- 2-3 30йләм хата3ы ебәр3ә, “4” ле 7уйыла.

- 3орау6ар биргәндә, 3ү66әр һәм грамматик формалар табыу6а те12л3е6лект2р ебәр3ә й2ки өйрәнгән теманы8 бер өл0ш0н генә ү6ләштер3ә;

- 4-5 3өйләм хата3ы ебәр3ә, “3” л0 7уйыла.
4. - әңгәмә ва7ытында 6ур ауырлы7 мен2н генә 3орау бир3ә;

- 3орау6ар4а ү6 көс0 менән яуап бирә алма3а;

- 6- нан арты7 хата ебәр3ә, “2” ле 7уйыла.
Уҡытыу предметының төп йөкмәткеһе.

Башҡортостан - тыуған илем-3

Тыуған төйәк, үҙебеҙ йәшәгән урын тураһында әңгәмәләр үткәреү, әҫәрҙәр уҡыу. Алфавит. Башҡорт теленең үҙенсәлекле өндәре һәм хәрефтәре, уларҙы дөрөҫ әйтергә һәм яҙырға өйрәнеү.

1 сентябрь – Белем байрамы. Белем алыу, мәктәп тураһында әҫәрҙәр уҡыу, әңгәмәләр үткәреү. Башҡорт теленең үҙенсәлекле өндәре һәм хәрефтәре. Уларҙың дөрөҫ әйтелеше һәм яҙылышы.

Башҡортостандағы йәйге тәбиғәт, уны һаҡлау, балаларҙың йәйге ялы һәм эштәре тураһында әҫәрҙәр уҡыу, һөйләшеүҙәр.

Башҡорт телендә ижектәр. Сингармонизм. Йо-Йө, йе, йү, йы, йә өн ҡушымсалары (әйтелеше һәм яҙылышы). Һүҙҙәрҙе юлдан-юлға күсереү.

Көлә-көлә көҙ килә. - 7

Башҡортостанда көҙгө тәбиғәт, кешеләрҙең көҙгө эштәре, өоштар һәм йәнлектәрҙең тормошо тураһында хикәйәләр, шиғырҙар, мәҡәлдәр. Мәҡәлдәр, йомаҡтар, рәссамдарҙың картиналары. Әңгәмә.

Башҡорт теленең тартынҡы өндәре һәм хәрефтәре, уларҙы дөрөҫ әйтеү һәм яҙыу. Ҡ-Ғ, К-Г, П-Б өндәренең сиратлашыуы.

Кеше эше менән матур. - 9

Оло кешеләрҙең, балаларҙың тормошо һәм эштәре, һәйбәт сифаттары хаҡында хикәйәләр, әкиәттәр, шиғырҙар уҡыу һәм һөйләү. Мәҡәлдәр.

Башҡорт телендә һөйләмдәрҙең интонацион төрҙәре һәм уларҙа тыныш билдәләренең ҡуйылышы.

Тарих биттәренән.- 8

Башҡорт халҡы тарихынан хикәйәләр. Башҡорт халҡының элекке тормошо, азатлыҡ өсөн көрәше, халҡыбыҙҙың күренекле шәхестәре тураһында әҫәрҙәр уҡыу һәм һөйләү. Халыҡ тормошона бағышланған әҙәби монтаждар һәм кисәләр әҙерләү һәм үткәреү.

Салауат Юлаев, Зәки Вәлиди, Муса Мортазин тураһында авторһар эшкәртмәһендәге материалдар.

Башҡорт телендәге үҙенсәлекле тартынҡылар, дифтонгылар менән эшләү. Уларҙы дөрөҫ әйтергә һәм яҙырға өйрәнеү.

Башҡортостанда ҡышҡы тәбиғәт, балаларҙың ҡышҡы уйындары һәм эштәре тураһында хикәйәләр, әкиәттәр, шиғырҙар уҡыу һәм һөйләү. Тәбиғәтте күҙәтеү, йәнлектәрҙең һәм үҫемлектәрҙеү тормошо менән танышыу. Яңы йыл байрамы, уға әҙерлек.

Башҡорт телендә баҫым үҙенсәлектәре. Һөйләмдәрҙең интонацион төрҙәре, уларҙа һүҙҙәр тәртибе һәм тыныш билдәләрен ҡабатлау һәм нығытыу.

Беҙҙең ғаилә - 3

Ата-әсәләр, туғандар, уларҙың эштәре, хәстәрҙәре. Ата-әсәләрҙе ҙурлау, ололау, хөрмәтләү, балаларҙың ғаиләләге эштәре хаҡында хикәйәләр, мәҡәлдәр, шиғырҙар уҡыу, ятлау һәм һөйләү.

Ошо темаға авторҙар тарафынан эшкәртелгән өҙөктәр.

Башҡорт телендә үҙенсәлекле һуҙынҡы һәм тартынҡы өндәр. Текста һорау, хәбәр, өндәү һөйләмдәр. Уларҙа тыныш билдәләре, интонациялары.

Халҡыбыҙҙың бөтә ил азатлығы, тыныслығы өсөн көрәше. Бөйөк Ватан Һуғышында башҡорт халҡының, башҡорт атлыларының ҡаһарманлығы хаҡында шиғырҙар, мәҡәләләр, хмкәйәләр уҡыуһәм һөйләү. Һалдаттарға бағышланған монтаж (фотоальбом) төҙөү. Һалдаттар, ветерандар менән осрашыу.

Һүҙҙәрҙең лексик мәғәнәһе. Уларҙың предметтарҙы, билдәләрҙе, эш-хәлде, хәрәкәтте белдереүе.

8 Март – ҡатын-ҡыҙҙар көнө - 4

Әсәйҙәр, өләсәйҙәр, апайҙар, һеңлеләр тураһында шиғырҙар, хикәйәләр, мәҡәләләр уҡыу һәм һөйләү. Әсәйҙәргә арнап монтаж әҙерләү, иртәлекләр үткәреү.

Авторҙар эшкәртеүендә темаға ҡарата гәзит-журнал материалдары.

Предметты белдереүсе һүҙҙәрҙең (исемдәрҙең) яңғыҙлаҡ, уртаҡлыҡ, берлек һәм күплек мәғәнәләрен белдереүе. Шул мәғәнәләрҙе белдереүсе саралар (ялғауҙар).

Башҡортостан, уның үткәне, бөгөнгөһө тураһында шиғырҙар, хикәйәләр, мәҡәләләр уҡыу һәм һөйләү. “Тыуған республикам” темаһына материалдар йыйыу,альбом эшләү, монтаж әҙерләү һәм сығыш яһау.

Предметты белдереүсе һүҙҙәрҙең ваҡыт, урын, эйәлек, йүнәлеш һ.б. мәғәнәләрҙе белдереүе. Шул мәғәнәләрҙе белдереүсе саралар (ялғауҙар).

Башҡорт халыҡ ижады .(ки2тт2р- 6

Башҡорт халҡының тормошо, кәсебе, кешеләрҙең яҡшы һәм насар сифаттары, туғанлыҡ һәм дуҫлыҡ хаҡында халыҡ ижады әҫәрҙәре: әкиәттәр, мәҡәлдәр, йомаҡтар, риүәйәттәр һ.б.

Эш-хәлде, хәрәкәтте белдереүсе һүҙҙәрҙең (ҡылымдарҙың) мәғәнә үҙенсәлектәре. Берлек һәм күплек, ваҡыт мәғәнәләрен белдереүсе саралар(ялғауҙар).

Яҙ килә еремә... - 17

Тәбиғәттә яҙғы күренештәр, ҡоштар, үҫемлектәр, балаларҙың, шулай уҡ ололарҙың яҙғы эштәре тураһында әҫәрһәр уҡыу һәм һөйләү.

Темаға ҡарата авторҙар эшкәртеүендәге мәҡәләләр.

Предметтың билдәһен белдереүсе һүҙҙәр (сифаттар).

Уларҙың мәғәнәне төрлө кимәлдә, шулай уҡ башҡа билдәләр менән сағыштырып күрһәтә алыуы. Мәғәнәләрҙе белдереүсе саралар(ялғауҙар).

Кешеләрҙең хеҙмәт емеше – икмәк, уның ҡәҙере тураһында әҫәрҙәр уҡыу. Уға һаҡсыл ҡараш тәрбиәләү. Икмәккә арналған иртәлек үткәреү.

Темаға бағышлап авторҙар эшкәртеүендәге мәҡәләләр.

Эш-хәрәкәтте процессты бедереүсе һүҙҙәрҙең (ҡылымдарҙың) мәғәнә –ҙенсәлектәрен (заман, һан, зат) ҡабатлау һәм нығытыу.

Башҡортостанда яҙғы тәбиғәт , уға һаҡсыл ҡараш, яҙғы байрамдар, экология мәсьәләһенә ҡағылышлы әҫәрҙәр уҡыу ҙәм һөйләү.

Эш-хәрәкәтте белдереүесе һүҙҙәрҙең мәғәнә үҙенсәлектәрен ҡабатлау, тәрәнәйтеү.