С. Д. Атабаева биология ғылымдарының кандидаты


-жұмыс. Пигменттердің химиялық



Pdf көрінісі
бет26/80
Дата03.03.2023
өлшемі0.78 Mb.
#470354
түріПрактикум
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   80
15-жұмыс. Пигменттердің химиялық
қасиеттерін анықтау 
 
Зерттеу мақсаты: өсімдік жапырақтарынан пигменттер 
ерітіндісін алу жəне олардың химиялық қасиеттерін зерттеу. 
Зерттеу объектілері: өсімдік жапырақтары, пигменттердің 
спирттегі ерітіндісі. 
Спирттегі пигменттер ерітіндісін алу 
 
Қысқаша түсініктеме. Əдетте өсімдік пигменттерін полярлы 
ерітінділермен (этил спирті, ацетон) бөліп алады. Бұл ерітінділер 
хлорофилл мен ксантофилдің пластидтегі липопротеидтермен 
байланыстарын үзіп, пигменттерді толық бөліп алуын қамтамасыз 
етеді. Пигменттердің сығындыларын алу үшін ылғал немесе құрғақ 
жапырақтар алынады. Құрғақ жапырақтарды пайдаланар алдында 
ыстық сумен жуып алған жөн.
Əдістеме. Жас немесе кептірілген жапырақтардың ірі жүй-
келерін жəне сағағын қайшымен қиып тастап, фарфор келісінде 
майдалайды. Зерттеу затына бір шөкім кальций карбонатын немесе 
кварц құмын қосып, 1-2 тамшы этил спиртімен жақсылап езеді. 
Осыдан кейін меруерт жасыл түсті пигмент ерітіндісін воронкаға 
салынған фильтр қағазы арқыры пробиркаға сүзеді. Келідегі 
қалдыққа этил спиртін қосу арқылы қалған қалдықты одан əрі езіп, 
пробиркаға сүзіп алады.
Пигменттерді Краус əдісімен бөліп алу 
 
Қысқаша түсініктеме
. Краус əдісі пигменттердің спиртте 
жəне бензинде түрліше еритіндігіне негізделген. Бензин мен спирт 
өзара араласпайтындықтан, оларды қосқанда екі фазаға – жоғарғы 
бензин қабаты мен төменгі спирт қабатына бөлінеді, осының 
негізінде пигмент компоненттерінің бөлінуі жүреді. Көмірсутекті 
ұзын құйрығы бар хлорофилл жəне көмірсутекті каротин поляр-
сыз еріткішке ұқсаса, ксантофилл (лютеин) екі негізді спирт пен 
бензинде ерімейді. 
Əдістеме. Пробиркаға құйылған 2-3 мл пигмент ерітіндісіне
5-6 мл бензин жəне 2-3 тамшы су құйылады. Пробирканы тығын-
мен жауып, қатты сілкіп тұндыруға қояды. Тұндырылған эмуль-


40 
сиядағы бензин қабаты (хлорофилл жақсы еритіндіктен) жасыл 
түске боялады. Сондай-ақ бензин қабатында каротин де болады, 
бірақ оның түсі хлорофилден көрінбей тұрады. Ксантофилл 
спирт қабатында жақсы еритіндіктен, бұл қабат сарғыш алтын 
реңге ие болады. 
Тəжірибе барысында ерітінді тұнғаннан кейін пигменттердің 
бөлінуі онша анық байқалмаса, онда аздап бензин қосып аралас-
тырады. Төменгі қабаттың лайлануын аздап спирт қосу арқылы 
жоюға болады. Төменгі спиртті бөліктің жəне жоғарғы бензин 
қабатының түсін белгілеп, суретін салады. Алынған нəтижелерді 
қорытындылайды. 
 Хлорофилдің сілтімен сабындануы 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   80




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет